“Optimisten leven zeven jaar langer”

FACT

Een opsteker voor wie positief in het leven staat, zo klonk het deze week op de Radio. Volgens een psycholoog-trendwatcher leven optimisten zeven jaar langer.

CHECK

In de meest recente studie hierover, en tevens één van de grootste op dat vlak, gingen Amerikaanse onderzoekers na of personen met een optimistische levenshouding langer leven dan anderen. Meer dan 69.000 vrouwen en bijna 1.500 mannen ouder dan 60 jaar werden gedurende minstens tien jaar opgevolgd. Bij de start van de studie werd het optimisme van de deelnemers beoordeeld aan de hand van vragenlijsten. Tijdens de opvolgingsperiode werd nagegaan hoeveel deelnemers ouder werden dan 85 jaar. Bij vrouwen was de kans om 85 jaar of ouder te worden 50% hoger in de meest optimistische groep in vergelijking met de minst optimistische groep, en bij mannen was dit 70%. Maar we vonden duidelijke beperkingen bij de Amerikaanse studie. Zo ging het om een waarnemend onderzoek: daarmee kan je wel verbanden vaststellen, maar geen oorzaak-gevolgrelaties. Een belangrijke kanttekening bij deze studie is dat de deelnemers met een optimistische houding hoger opgeleid waren, gezondere eetgewoonten hadden, minder ziekten, minder alcohol dronken en meer lichaamsbeweging hadden. Uiteraard hadden zij om al die redenen betere vooruitzichten op een langer leven. Wanneer de onderzoekers met al deze factoren rekening hielden, verdween het verband tussen optimisme en langer leven volledig. De mensen leefden dus niet langer omdat ze optimisten waren, maar wel omdat ze gezondere eet- en leefgewoonten hadden.

Nu is het niet ondenkbaar dat mensen met een optimistische levenshouding makkelijker een gezondere levensstijl aanhouden, of omgekeerd, dat de gezonde levensstijl hen gelukkiger en optimistischer maakt. Dat werd echter niet onderzocht en dan mag je daarover geen uitspraken doen. Bijkomend obstakel: optimisme is niet eenvoudig vast te stellen, het is namelijk bijzonder subjectief. Als je een goeie dag hebt, vul je een vragenlijst anders in dan op een baaldag. Bovendien werden de vragenlijsten slechts één keer afgenomen. Het is niet omdat mensen op dat moment optimist waren, dat dat vele jaren later nog zo was. En volgens deze onderzoekers kan optimisme aangeleerd kan worden. Maar optimisme is veeleer afhankelijk van je (deels aangeboren) karakter en van je levenservaringen. Optimist zijn als je heel veel nare dingen hebt meegemaakt … begin er maar aan.