Coronaverkiezingen

De coronamandaten van de minderheidsregering van premier Sophie Wilmès (MR) zijn bijna ten einde. Ze lopen af in juni, al kunnen ze in theorie nog eens met drie maanden worden verlengd. Dat scenario dreigt nu van tafel te vallen. Verschillende oppositiepartijen laten alsmaar luider horen dat ze de huidige volmachten niet willen hernieuwen. Dus pikt het politieke bedrijf achter de schermen noodgedwongen de draad weer op. De mogelijkheden van een volwaardige regeringsvorming worden opnieuw afgetast. Voorlopig tevergeefs. Dat is logisch, want de kaarten zijn nooit opnieuw geschud. Over alle grote thema’s blijven de politieke tegenstellingen enorm. Of het nu gaat over de begroting of migratie, defensie en arbeidsmarkt, of over ethische kwesties als abortus en euthanasie: er is geen enkele eensgezindheid. Alleen over de aanpak van onze gezondheidszorg zijn de neuzen een beetje in dezelfde richting geschoven. Met bittere dank aan Covid19. Ook de volledig tegengestelde kiesuitslag van een jaar geleden, met centrumrechts in Vlaanderen en links in de twee Franstalige gewesten, blijft even moeilijk als voor de uitbraak van het coronavirus. Maar als puntje bij paaltje komt, begrijpen de partijvoorzitters dat er straks - wanneer de angst om het virus wat meer naar de achtergrond verschuift- de kiezer uit zijn kot zal komen. En hij zal andere antwoorden eisen dan voorheen. Politieke spelletjes tussen N-VA en PS zullen niet meer passeren onder de vlag van het primaat van de politiek. Coronaverkiezingen zijn dan misschien onvermijdelijk. Natuurlijk is de huidige minderheidsregering met MR, CD&V en Open Vld geen vragende partij. Zij heeft er niks bij te winnen. Alle drie hebben ze verkiezing na verkiezing stemmen verloren. Niks wijst erop dat het nu anders zou zijn. Daarbovenop komt nog het prijskaartje, of zeg maar de fikse rekening. Een verkiezingscampagne kost bergen geld, zo’n drie miljoen euro gemiddeld per partij. Dat is veel, vooral wanneer het risico groot is dat de inkomsten na de nieuwe stembusgang nog lager zullen zijn dan ervoor. Aan Franstalige kant is de situatie niet anders. Magnette (PS) liet al weten dat hij het liefst nog een poging wil wagen om een regering te vormen op basis van de huidige zetelverdeling in de Kamer. Ook voor Bouchez (MR) zijn verkiezingen voor september onbespreekbaar. Het zijn allemaal vijgen na Pasen. Covid-19 heeft de grootste crisis sinds WOII op gang getrokken. Dat zorgt op een disruptieve manier voor andere inzichten en dus moet iedereen de kans krijgen om zijn stem te laten horen. Zelfs als die niet eenduidig is - de een wil zo snel mogelijk naar het oude normaal, de ander naar een nieuw sociaal - heeft het geen enkele zin om de kop in het zand te steken. Tenslotte kan elke partij maar één schuldige aanwijzen voor een potentiële kiesnederlaag en dat is zichzelf. Het moment van huiswerk is voorbij. Er zit niks anders op dan de kiezer opnieuw onder ogen te komen. Anders dan onze schoolkinderen, zullen de politici zich opnieuw mogen voorbereiden op een zware examentijd.