Ontvoerd door aliens
Enkele dagen geleden hebben we de tachtig bewoners van woonzorgcentrum de Ploegdries
gewisserd. Dat is een neologisme voor het uitvoeren van de PCR-test waarbij diep in de neus een staal wordt afgenomen dat moet uitwijzen of iemand al dan niet COVID-positief is. Voor gewone patiënten is dit al een behoorlijk onaangename ingreep, maar mensen met dementie beleven die gebeurtenis in het kwadraat. Stelt u zich de volgende scène voor: een dementerende resident, met wie je niet normaal kan communiceren, en die niet op een beredeneerde maar instinctieve manier reageert, wordt door een verpleegkundige in beschermende kledij uit zijn vertrouwde kamer ontvoerd en naar een aparte ruimte gebracht. Daar staat een handvol vreemde wezens hem op te wachten. Er zijn twee artsen, van kop tot teen gehuld in blauwe pakken, met een kap over het hoofd. Ze hebben een filtermasker om, een plexiglas scherm voor het gezicht, blauwe handschoenen aan en plastic overschoenen omgebonden. Daarnaast is er een administratieve bediende aanwezig die op dezelfde manier onherkenbaar is gemaakt, net als twee verpleegkundigen.
Deze aliens in fluoblauwe ruimtepakken plaatsen de bejaarde bewoner, die de buitenaardsen met grote, verbaasde ogen aankijkt, onder lichte dwang in een stoel. Het hoofd van de patiënt wordt naar achteren gekanteld, en terwijl twee wezens zijn armen en benen fixeren, wordt er een vreemd voorwerp liefst zes centimeter diep in de neusholte ingebracht, tot tegen de achterwand.
Na de ingreep, als de oudere wordt losgelaten, vlucht hij als het ware uit zijn stoel, de gang op. Verdwaasd, en niet wetende wat er zojuist heeft plaatsgevonden…
U kan zich indenken hoe groot de impact wel moet zijn. Deze mensen komen plots in een context terecht die hen compleet vreemd is; die onaards en onwezenlijk aandoet. Ze snappen niet wat er gebeurt. En je kan niet op hen inpraten, want je wordt niet begrepen. Ik kan u verzekeren dat dit ook op mij, als arts, een grote indruk nalaat. Desondanks kunnen we rekenen op geluk bij een ongeluk. Want ook al kan zo’n testmoment voor personen met dementie zeer ingrijpend zijn, ze zullen die ervaring niet heel lang met zich meedragen. Het is nu eenmaal eigen aan hun aandoening dat ze na een halfuur alles grotendeels vergeten zullen zijn. En ook al zou dat een troost kunnen zijn, het feit blijft dat deze residenten noodgedwongen worden blootgesteld aan een traumatische ervaring. Laten we daar even bij stilstaan wanneer we in de krant steriele berichten lezen over de vanzelfsprekendheid van rusthuistesten.