Vakbonden vragen dat gemeenten loonverlies ambtenaren compenseren
In ruim 15 Limburgse gemeenten is er de afgelopen weken een vorm van tijdelijke werkloosheid ingevoerd. Opvallend: de manier waarop dit gebeurt, loopt niet overal gelijk. “Asociaal”, vinden de vakbonden.
Door de coronamaatregelen hebben bepaalde diensten binnen de lokale besturen minder werk. Zo zijn bijvoorbeeld de zwembaden en culturele centra gesloten, sportactiviteiten of evenementen zijn afgelast en ook de poetshulp bij gezinnen werd tijdelijk onderbroken.
In de meerderheid van de 42 Limburgse steden en gemeenten werd het werk herverdeeld. Zo zette de stad Hasselt onder meer redders, zaalwachters van sporthallen en begeleiders van de buitenschoolse kinderopvang in bij de ondersteuning van het triage-, klantencontactof woon-zorgcentrum en straks als steward in de winkelstraten.
Maar dat lukt niet overal. In Bree (parkeerwachters), Lummen (redders), Hamont-Achel (zaalwachters), Heers (poetsdienst) en Riemst (poetsdienst/kinderopvang) is er een beperkte tijdelijke werkloosheid ingeroepen voor minder dan 10 voltijdse krachten (FTE’s). In Kortessem was er tot eind maart tijdelijke werkloosheid en zijn alle tijdelijke contracten stop gezet. In Zonhoven (10 tot 20 FTE’s), Maasmechelen (15 FTE’s), Bilzen (20,5 FTE’S) en Sint-Truiden (30 FTE’s) zijn vooral de vrijetijdsdiensten getroffen. “Dat is een beslissing die je niet graag neemt”, zegt burgemeester Veerle Heeren (CD&V). “Een deel van het personeel wordt ingezet in de digitalisering van oude omgevingsvergunningen en onze begraafplaatsen. Voor 30 mensen is er tijdelijke werkloosheid ingeroepen van 1 tot 30 mei.” In Heusden-Zolder zijn 90 FTE’s gedeeltelijk werkloos. “De helft is intussen wel opnieuw aan de slag”, zegt burgemeester Mario Borremans (GOED).
In Maaseik hielp de sportdienst mee in de groendienst en de kinderopvang in het woon-zorgcentrum. “Ruim 53 medewerkers zijn (beperkt) technisch werkloos geweest. Voor maart en april komen we aan 708 werkloosheidsdagen”, licht burgemeester Johan Tollenaere (Open Vld) toe. “Mensen gewoon thuis laten en doorbetalen, kunnen wij ons financieel niet permitteren. Onze inkomsten krijgen ook klappen.”
Dienstvrijstelling
Toch zijn er ook gemeenten die bewust kiezen voor het stelsel van de dienstvrijstelling, waarin ambtenaren gedeeltelijk thuis blijven met loonbehoud. “Wij hebben onze dienstverlening verzekerd via een beurtrolsysteem en deeltijdse dienstvrijstelling ingeroepen voor onze 150 ambtenaren”, zegt burgemeester van Gingelom Patrick Lismont (sp.a-Goesting). Ook in Houthalen-Helchteren is er tot 3 mei met een deeltijdse dienstvrijstelling gewerkt. “Wij kiezen er voor om solidair te zijn. Daarom dragen we als gemeente zelf de loonkost voor het personeel dat tijdelijk minder werk heeft en wentelen we die kost niet af op de hogere overheid”, aldus burgemeester Alain Yzermans (sp.a-Groen Plus).
In Oudsbergen is er tijdelijk een dienstvrijstelling geweest voor de technische dienst. “Zo konden we een risicoanalyse maken om vervolgens onze medewerkers op een coronaveilige manier aan de slag te laten gaan”, zegt burgemeester Lode Ceyssens (CD&V).
Asociaal
De vakbonden zijn intussen niet te spreken over het verschil in aanpak tussen de gemeenten. “Vlaanderen heeft opgeroepen om geen tijdelijke werkloosheid in te roepen, maar wel dienstvrijstelling toe te passen om zo de sociale zekerheid niet extra te belasten”, zegt Joke Man van ACV Openbare Diensten.
De lonen worden jaarlijks voorzien in de begroting van elke gemeente, dat geld is er dus. “Deze gemeenten passeren nu twee keer langs de kassa: eenmaal via de sociale zekerheid en eenmaal door een daling van hun eigen loonkost, waardoor ze besparen op kap van het personeel. Dat is asociaal”, stelt Frank Hoste van ACOD Limburg.
De vakbonden roepen de besturen op om de werkloosheidsvergoedingen gedeeltelijk aan te vullen. “Vandaag doet niemand het, terwijl dit perfect kan”, zegt Hoste. “Deze maatregel treft vooral de ambtenaren met lage lonen. Moeten zij straks langs het OCMW gaan om nog rond te komen?”, vraagt Joke Man (ACV) zich af.
Provincie
Bij de provincie Limburg zijn tot 220 medewerkers technisch werkloos gesteld. Het gaat dan vooral om arbeiders en poetspersoneel dat actief is binnen het provinciaal onderwijs. “We hebben er als bestuur voor gezorgd dat deze medewerkers niet in financiële moeilijkheden geraken door het volledige loon van de maand maart en het vakantiegeld vervroegd uit te betalen. De herziening gebeurt later”, zegt gedeputeerde van Personeel Tom Vandeput (CD&V).
“De tijdelijke werkloosheid treft vooral ambtenaren met lage lonen. Moeten zij straks langs het OCMW om nog rond te komen?”
Joke Man
ACV Openbare Diensten