Snelle coronatest in de auto
In verschillende landen wordt de verspreiding van het coronavirus gemonitord via de riolering. Ook Aquafin nam in ons land al stalen van afvalwater om te testen op Covid-19 maar er zijn voorlopig geen plannen om dat systematisch te doen.
RIOOLONDERZOEK GENK
In uitwerpselen en urine kunnen microscopisch kleine restanten van het genetisch materiaal van het coronavirus zitten. Als je die restanten aantreft in rioolwater van een bepaalde regio of wijk weet je dus dat daar coronapatiënten zijn. Afgaande op de hoeveelheid restanten, kan je met statistische modellen zelfs berekenen hoeveel mensen er ziek zijn in een populatie. Het onderzoeken van rioolwater lijkt dus een relatief goedkope, niet-invasieve en anonieme manier om de aanwezigheid of opstoten van het coronavirus te ontdekken. En op basis daarvan zou de overheid kunnen kiezen voor handhaven, verstrengen of versoepelen van preventiemaatregelen.
Buitenland
De theorie doorstaat de praktijktest. Een team in Parijs onderzocht gedurende meer dan een maand rioolstalen: pieken en dalen in de aanwezigheid van corona-DNA in de rioolsmurrie kwamen overeen met de pieken en dalen van de epidemie in de regio. In de VS gebruiken ze een gelijkaardige monitoring, de Britse regering speelt met hetzelfde idee. Het Nederlandse Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu heeft al DNA van het coronavirus in rioolwater gevonden. De Nederlanders willen met die kennis een voorspellingsmodel bouwen. “Via wekelijks rioolwateronderzoek over een lange periode kunnen we vaststellen of het coronavirus langzaam verdwijnt in de populatie of dat het weer terugkomt”, maakt het gespecialiseerde Nederlandse labo KWR zich sterk. “Begin februari constateerden we al dat het riool eerder op ‘rood’ springt dan dat er zich bovengronds patiënten melden met verschijnselen van het virus.”
Vervolgproject
In Vlaanderen is Aquafin verantwoordelijk voor het zuiveren van rioolwater tot het weer de natuur in kan. Begin april stuurde het bedrijf al stalen uit zes verschillende rioolwaterzuiveringsinstallaties (RWZI’s) verspreid over de vijf Vlaamse provincies - voor Limburg was de RWZI van Genk uitgekozen - naar KWR. Alle stalen van binnenkomend afvalwater bevatten sporen van het coronavirus. In het gezuiverde afvalwater dat naar de waterlopen vloeit, werden géén virusdeeltjes meer teruggevonden. Verdere tests hebben sindsdien niet meer plaatsgevonden. “We hebben aangegeven aan universiteiten en andere instanties dat we willen meewerken als er stalen geanalyseerd moeten worden met betrekking op corona. Maar op dit moment zijn die initiatieven nog niet van start gegaan, de vervolgprojecten zijn nog niet concreet”, vertelt Aquafinwoordvoerster Sabine Schellens. Onderzoek op afvalwater om een bevolking te bestuderen, is geen nieuwigheid. De universiteit van Antwerpen controleert al jaren rioolwater van enkele grote RWZI’s op sporen van cocaïne om de evolutie van het druggebruik in kaart te brengen.