Louis van Gaal over de Belgen die zijn pad kruisten
Louis van Gaal (68) is met pensioen en verdeelt zijn dagen tussen zijn huizen in Portugal, Zwitserland en Nederland. Eindelijk tijd voor echtgenote Truus, golf, zwemmen en lezingen voor bedrijven. Zelfs Netflix heeft hij nu ontdekt. In zijn nieuwe boek LvG blikt hij terug op zijn carrière, maar wij kijken samen met hem naar de Belgen die zijn pad kruisten. Of net niet. “Het enige wat ik zou veranderen aan De Bruyne is zijn gedrag.”
Louis van Gaal heeft pas zijn haar laten knippen. Louis van Gaal ziet er daardoor piekfijn uit. “Want Louis van Gaal negen weken zonder kapper, dat gaat niet”, zegt hij, tussen twee happen in een broodje kip-curry door. Over jezelf praten in de derde persoon, het went niet. Maar dat is wel het enige cliché dat lijkt te kloppen. Want verder is de schrik van zovele journalisten even innemend als hartelijk bij zijn begroeting. “Louis, we geven geen handen”, klinkt het. En dus volgt een welgemeende elleboog. “Wat fijn dat u van zo ver bent gekomen voor mij. Uit België, waar mijn profcarrière begon.”
Bij Antwerp, waar u weinig speelde. Volgens de overlevering begreep u dat niet. “Ik kan alles met de bal.” Waarop Guy Thys: “Louis, jongen, je hebt gelijk. Maar er is een probleem: je hebt hem nooit!” Herinnert u het zich?
“Ik denk niet dat hij het zo direct gezegd heeft. Of ik verstond hem niet, dat kan ook. (lacht) Ik heb het hem vaak gevraagd. Dat hij een reden gaf, was al prima. Of het strookte met de waarheid, dat betwijfel ik. We hadden vijf buitenlanders bij Antwerp en er konden er slechts drie spelen. Dat Karl Kodata altijd speelde, dat vond ik normaal. Maar Ove Ecklund en Flemming Lund?”
Hebt u iets opgestoken van Guy Thys?
“Neen. Ik heb van coaches vooral
“Dat Courtois wat terugzei op mijn kritiek? Spelers hebben geen juist zelfbeeld. Dat is het probleem van deze generatie” Louis van Gaal
geleerd hoe het níét moest. Ik vind dat een coach uitleg moet geven als je niet speelt. Ik heb dat altijd gedaan. Met Thys praatte ik meestal na de wedstrijd. Maar hij gaf me nooit een goeie uitleg. Ook tactisch was het aan de magere kant. Dat vond ik van heel veel trainers, hoor. Maar ik mocht Guy Thys. Een plezierige man.”
Over naar Ajax, waar u technisch directeur was van Thomas Vermaelen en Jan Vertonghen. Wiens ontwikkeling verraste u het meest?
“Die van Vertonghen. Vermaelen vond ik al vroeg goed. Vertonghen werd bij Tottenham - in tegenstelling tot Vermaelen, die het bij Barcelona dan toch niet haalde - een basisspeler, ook al hij stond niet altijd op zijn beste positie. Vertonghen is een linkercentrale verdediger. Als linksback is hij te traag. Hij heeft een goed tactisch inzicht, een goed oog voor oriëntatie. Dus hij moet in de as staan.”
Hij is einde contract. Zou u hem terughalen bij Ajax?
“Ik ben tegen het terughalen van spelers, maar met Vertonghen zou ik het aandurven. Tactisch en technisch heeft hij het niveau. En zoals hij de laatste keer afdroop bij Tottenham (in tranen bij zijn vervanging, nvdr.), dat raakte me echt. Wanneer je als speler zo met je vak omgaat, dan moet je wel een goed mens zijn. En dan is de kans groot dat je je wil revancheren.”
In uw boek zegt u dat Messi en Neymar “niet alles uit hun carrière halen”. Wat bedoelt u daarmee?
“Messi is waarschijnlijk de beste voetballer die we op deze wereldbol hebben gehad, maar de laatste vier jaar won hij toch niet de Champions League. Kan je dan zeggen dat het team niet goed genoeg is? Neen, Barcelona heeft de beste spelers. Dan ontbreekt er toch iets in het teambuildingsproces. Ze kopen maar, ze voeren weer af, en Messi blijft gewoon spelen. Ze hebben alles gewonnen met de as Valdes, Puyol, Xavi, Iniesta en Messi. Wat was dan de inbreng van die jongens? Ik ben zo vrij om op te merken dat ik dan toch een kleine bijdrage heb geleverd door hen te laten debuteren.”
Halen Kevin De Bruyne en Eden Hazard er alles uit?
“Ik ben een fan van De Bruyne. Die vind ik ongelooflijk mooi om naar te kijken. Hazard is een creatieveling waar ik ook van houd. Maar het geeft te denken dat hij bij Real een aanpassingsperiode nodig had. Had ik niet verwacht. Als je hen vergelijkt, dan vind ik De Bruyne meer een teamspeler.”
Wat had u als trainer aan hun spel kunnen toevoegen?
“Hazard misschien in zijn keuzes wanneer hij een dribbel moet aangaan of niet. Al moet je je daar als trainer ver vandaan houden. Op De Bruyne heb ik heel weinig aan te merken. Niets eigenlijk. Of misschien een nuance in zijn gedrag. Als hij gewisseld wordt, is hij soms niet tevreden. Dat kan niet. Een trainer doet dat niet voor niets.”
Over Messi gesproken: toen Thibaut Courtois twee jaar geleden een bal door de benen kreeg van Messi, noemde u dat een blunder. Courtois vond dat u maar beter niet over keepers kon praten. Wie heeft gelijk?
“U kent het antwoord al. Ík. Als Courtois even was nagegaan welke trainer begon met voetballende keepers, dan kom je al heel dicht bij Louis van Gaal. En als je dertig jaar samenwerkt met Frans Hoek, een van de beste keeperstrainers, dan heb je er wel een beetje verstand van. De fout die hij maakte, mag je niet maken. Dat hij daar iets op terugzegt? Tja, ik ben niet anders gewend van spelers. Die hebben geen juist zelfbeeld. Spelers kunnen niet kritisch zijn voor zichzelf. Dat is het probleem van de huidige voetballer.”
Was Marouane Fellaini een Van Gaal-speler?
“Gezien zijn gedrag wel. Maar als je zo lang bent, is het moeilijk om je spieren goed te ontwikkelen voor het topniveau. Fellaini was een Van Gaal-speler omdat hij er op iedere positie iets van maakte. Een betrouwbare speler. Kijk, alle Belgen die ik ken, willen in dienst van een elftal spelen. Meer dan Nederlanders. Die zijn veel individualistischer.”
Waarom brak Adnan Januzaj niet door bij United?
“Adnan heeft zo-véél kansen gehad. Net als Memphis Depay. Op zoveel posities ook. Ik geloofde in die spelers. Maar dan moet je wel een bijdrage leveren in het teamtactische plan. Als creatieve aanvaller moet je doelpunten of assists geven aan het team. Maar als je dat nalaat op de momenten dat je die kansen krijgt om te starten? En dat terwijl Lingard, Mata en later Rashford op de bank zitten. Je moet het wel afdwingen. Adnan had toen geen zelfbeeld wat hij goed en fout deed, om daar maar weer eens op terug te komen.”
U vindt de huidige generatie “individualistischer.”
“Doordat de maatschappij niet meer corrigeert, niet meer handhaaft. Kijk, we gaan met de tram.
(spreekt het uit als trèm) Je weet
wat een tram is?”
Een tram bedoelt u?
“De tram. Oké, goed. Jij komt binnen en je gaat vlak voor mijn neus zitten. Dan zou ik zeggen: ‘Hoe oud ben je, jongeman?’ Maar ik ben een van de weinigen die dat nog durft. Vandaag zijn we allemaal aan het gamen. Op je ei
“Dembélé was niet kil genoeg als spits. Ik zette hem in het
middenveld. Dat heb ik wel goed
gezien”
Louis van Gaal
gen kamer. Dan ben je met jezelf bezig. En nu is er de reactie door het coronavirus. Opeens kunnen we wel weer naar onze medemens kijken. Dat kan weer een gunstige invloed hebben op het teambuildingsproces.”
Over naar een andere ex-AZ’er. Verklaar eens waarom gewezen medespelers altijd verzot zijn op Mousa Dembélé en hij toch niet de absolute top bereikte?
“Mousa scoorde niet genoeg. Hij was niet kil genoeg, hij voelde altijd druk. Daarom heb ik hem bij AZ in het middenveld gezet, waar hij nu nog steeds speelt. Dat heb ik dus wel goed gezien. Hij was zeer sterk aan de bal, maar het ontbrak hem aan oriëntatie naar voren. De creatieve geest van Frenkie de Jong of van Xavi, Iniesta of Guardiola, heeft hij niet. Bij Tottenham ontwikkelde hij zijn verdedigende omschakeling. Ondanks zijn verleden als spits werd hij er basisspeler. Dan heb je het toch gemaakt, hoor. En hij is kampioen geworden met mij.”
Dat is zijn enige prijs.
“Het ligt misschien aan de coach, hè.” (lacht)
Bij AZ werd u ook benaderd door de Belgische voetbalbond. Hoe vaak had u bondscoach van de Rode Duivels kunnen worden?
“Twee keer hebben ze geïnformeerd of ik er zin in had. Eén keer waren ze in Noordwijk geweest. Maar de structuur van de Belgische bond was toen zoals de Nederlandse bond is georganiseerd: 86 mensen die de beslissing daarover moeten nemen en daar moest ik iedere keer uitleg aan geven. Dat werkt niet. Na dat gesprek voelde ik er niet s voor.” De legende wil ook dat u een voetbaltechnische vraag kreeg van die delegatie, bestaande uit François De Keersmaecker, Philippe Collin en Herman Wijnants, en hen vervolgens perplex aanstaarde. Was het een domme of een slimme vraag?
“Ik merk dat je mijn teksten gaat gebruiken. (lacht) Laat ik het maar heel eufemistisch stellen: van bestuursleden verwacht je geen technische vraag.”
Ze vonden u wel hautain.
(richt zich tot een documentaireploeg die hem volgt) “Geef ik die
indruk? (lacht) Dat komt door het verschil in cultuur tussen België en Nederland. Bestuursleden denken dat ik hen ook zie als hiërarchisch hogeren. Zo zie ik het niet. Ik sta gelijk aan de mensen voor me. Ik verander mezelf niet, anders zou ik een rol spelen en dat doe ik nooit. Trouwens, de laatste keer dat ik benaderd werd (in 2016, nvdr.), had het wel gekund. Ik wilde eerst nog uitbetaald worden door Manchester United en ik wou mijn assistent vooruit sturen. Ik zag dat potentieel, daarom wilde ik dat natuurlijk.”
Hebben de Rode Duivels er al het maximale uitgehaald?
“Natuurlijk niet.”
Terwijl u met Nederland in 2010 de halve finales haalde met een mindere ploeg.
“Dat is wel zeker. Daar hoef je niet over te twijfelen. Nu schat ik de toekomst van Nederland wel hoger in. Maar Roberto Martinez lijkt me een goeie coach. Ik zie dat omdat hij de betere spelers zo neerzet dat ze beter op hun kracht spelen. Zoals wanneer hij bijvoorbeeld met vijf achterin speelde en Carrasco linksachter stond. Dat heb ik ook gedaan met Dirk Kuyt. Zo kan je heel aanvallend spelen. Een beetje meeverdedigen is dan al voldoende. Al moet ik zeggen dat Kuyt daar geweldig in was en Carrasco minder. Maar ik vind het wel een goed argument. België is tegenwoordig toch altijd het sterkere team.”
We moeten het toch jammer vinden dat u nooit onze bondscoach was.
“Dat lijkt me wel, ja. (lacht) Ik vind dat ook, hoor. Echt waar. Ik zag het wel zitten toen met die selectie van spelers.”