Probleemkredieten kunnen oplopen tot 1.000 miljard euro
Het is niet ondenkbaar dat het aantal probleemkredieten bij de Europese banken weer het niveau haalt van na de financiële crisis. Dat blijkt uit een raming van de European Banking Authority, de Europese toezichthouder.
BETALINGSPROBLEMEN
PARIJS
De economische crisis betekent voor talloze gezinnen en bedrijven een behoorlijke financiële strop. Zelfs het stelsel van tijdelijke werkloosheid betekent voor vele werknemers een forse korting op het gezinsbudget. Heel wat gezinnen, maar ook bedrijven, krijgen hun leningen niet meer afbetaald. De Belgische bank KBC zag bij de voorstelling van de kwartaalcijfers de bui al hangen. KBC trof in het eerste kwartaal al voor 121 miljoen euro aan voorzieningen voor leningen met terugbetalingsproblemen en houdt voor het hele jaar rekening met kredietverliezen tussen 800 miljoen en 1,6 miljard euro.
Ook andere Europese banken hebben de voorbije maanden hun stroppenpot, zoals de voorzieningen voor leningen met betalingsmoeilijkheden worden genoemd, aangevuld. ABN Amro en BNP Paribas legden respectievelijk 1,1 en 1,4 miljard euro opzij. “De cijfers zijn inderdaad alarmerend”, zegt econoom Pascal Paepen. “En voor de Belgische banken moet het ergste nog komen. Aangezien in het kader van de coronacrisis gezinnen en ondernemingen een betalingsuitstel kunnen krijgen, zijn de echt grote problemen met betalingsachterstanden en faillissementen pas daarna te verwachten.”
Financiële crisis
Ook de European Banking Authority, de Europese toezichthouder van de banksector, waarschuwt voor een forse toename van het aantal problematische leningen. De EBA stelt dat de coronacrisis de banksector voor grote uitdagingen stelt en schat dat het aantal zogenoemde non-performing loans of niet rendabele leningen wel eens zou kunnen stijgen tot het niveau van tijdens de nasleep van de financiële crisis. In december 2014 torsten de Europese banken nog voor bijna 1.200 miljard euro aan slechte leningen, goed voor 7,1 procent van het totale bedrag aan uitstaande leningen. Eind 2019 hadden de banken dat bedrag teruggebracht tot 529 miljard euro ofwel 3,1 procent.
De EBA verwacht dat het aandeel slechte leningen de komende maanden fors kan oplopen. “Het bizarre is dat de Europese Centrale Bank dat probleem voor een stuk zelf heeft gecreëerd”, vindt Pascal Paepen. “De negatieve rente was het signaal om juist veel geld uit te geven. De ECB was daarmee tegelijkertijd politieman en drugsdealer.”
Volgens de cijfers van de EBA hadden Belgische banken eind 2019 voor 17 miljard aan non-performing loans uitstaan, goed voor ongeveer 2 procent van het totaal. België scoort beter dan het Europese gemiddelde. In Griekenland was eind vorig jaar nog altijd 35 procent van kredieten problematisch. Zelfs de Italiaanse banken slaagden er sinds 2014 in hun blootstelling aan slechte leningen terug te brengen tot ongeveer 5 procent.
Beter bestand
Ook al verwacht de EBA de komende maanden zwaar weer voor de banken, toch denkt de toezichthouder dat de Europese banken nu beter bestand zijn tegen de storm. Zo is de kapitaalbuffer die de banken hebben aangelegd gestegen van gemiddeld 9 procent in 2009 tot 15 procent in 2019. De problemen met de slechte kredieten komen bovenop de problemen die de sector al had. Het verdienmodel van de banken staat immers onder druk door de lage rente. José Manuel Campa, de voorzitter van de EBA, pleit er hoe dan ook voor om een deel van het herstelprogramma van 500 miljard euro waarover Europa momenteel onderhandelt, te gebruiken om de banken te ondersteunen.