Formatie onder zware druk: volgende week stemming over abortuswet?
De Raad van State heeft haar nieuwe advies over de abortuswet al klaar. De kans is groot dat de Kamer volgende donderdag over de wet stemt. Ontploft de federale regeringsvorming daardoor helemaal?
ADVIES RAAD VAN STATE KLAAR BRUSSEL
De Raad van State heeft wel erg snel gewerkt deze keer. In minder dan een week tijd leverde het rechtscollege een nieuw advies af over de aanpassing van de abortuswet. Daardoor zou de Kamer volgende week al kunnen stemmen over de wet. Liberalen, socialisten, groenen en marxisten verzamelden de afgelopen maanden in de Kamer een ruime meerderheid rond een wetsvoorstel dat abortus niet alleen uit het strafwetboek moet halen, maar ook de modaliteiten versoepelt. Zo zou de verplichte bedenktijd tussen de aanvraag en de uitvoering van de abortus verkort worden van zes dagen naar 48 uur en wordt de uiterste termijn om de zwangerschap te onderbreken opgetrokken van 12 naar 18 weken. Het wetsvoorstel is een doorn in het oog van de conservatieve partijen in de Kamer - CD&V, cdH, N-VA en Vlaams Belang. Zij verzetten zich al maanden tegen een eventuele stemming.
Cruciale rol in formatie
De kwestie speelt daardoor een cruciale rol in de federale formatie, die nog altijd in handen is van partijvoorzitter Joachim Coens (CD&V), Egbert Lachaert (Open Vld) en Georges-Louis Bouchez (MR). CD&V wil de ethische dossiers, zoals abortus, in de schoot van regeringsonderhandelingen bespreken, maar zo lang die niet effectief opgestart zijn, is dat natuurlijk moeilijk.
In de tussentijd werkte het parlement gewoon voort. Vorige week donderdag belandde de abortuswet op de agenda van de Kamer. Toen MR-voorzitter Bouchez zei dat hij zijn parlementsleden de vrije hand zou geven in de stemming, leidde dat ei zo na tot een breuk met CD&V-voorzitter Coens en de facto het einde van de formatie. CD&V en N-VA dienden uiteindelijk nieuwe amendementen in, waardoor het voorstel al voor de derde keer voor advies naar de Raad van State kon worden gestuurd. Kamervoorzitter Patrick Dewael (Open Vld) liet verstaan dat hij niet te spreken was over een dergelijk misbruik van het reglement en vroeg de Raad van State om een sneller advies dan de 30 dagen die wettelijk voorzien zijn.
En dat advies kwam vrijdag dus al aan bij de diensten van de Kamer.
Aangezien de amendementen van CD&V en N-VA van louter technische aard waren, boog de Raad van State zich niet meer ten gronde over het voorstel. Dat gebeurde begin dit jaar al.
Donderdag stemming?
De voorstanders hopen nu dat de abortuswet volgende week donderdag wordt gestemd, op de laatste plenaire zitting van de Kamer voor het zomerreces op 21 juli begint. De PS heeft alvast aan Kamervoorzitter Dewael gevraagd om het punt op de agenda te zetten. Daar klinkt het dat de wet “normaliter” volgende week woensdag op de agenda van de plenaire vergadering zal komen. De laatste zitting loopt door de veelheid aan agendapunten door tot donderdag, waardoor een stemming ten vroegste voor dan zal zijn.
Als het zo ver komt, dan dreigt er opnieuw een hoogoplopend conflict te ontstaan tussen CD&V-voorzitter Coens en zijn twee liberale collega’s. Samen proberen ze nog altijd een Arizona-coalitie op de been te brengen, met hun eigen drie partijen aangevuld met N-VA, sp.a en het cdH. De afgelopen dagen waren er bilaterale gesprekken, maar de kans dat er voor donderdag een akkoord wordt gevonden is zo goed als nihil. Eventueel kunnen de tegenstanders opnieuw amendementen indienen, waardoor er voor de vierde keer advies kan worden gevraagd bij de Raad van State. Gebeurt dat niet en wordt de versoepelde abortuswet goedgekeurd, dan is de hamvraag wat CD&V en ook de N-VA doen. Slikken zij de nederlaag of ontploft de formatie helemaal?