“Vlaanderen moet nú volgen”
Nu Brussel en Wallonië eigen maatregelen nemen om het virus in te dijken, klinkt langs alle kanten de vraag: waar blijft Vlaanderen? “De Vlaamse regering moet hetzelfde doen”, vindt professor biostatistiek Geert Molenberghs.
De laatste maatregelen van het overlegcomité – waarin alle regeringen van het land zitten – dateren van vrijdagochtend. Toch klinkt de vraag naar verstrenging alsmaar luider. Wallonië heeft sindsdien nog extra maatregelen genomen, net als Brussel. Daar loopt de avondklok van 22 uur tot 6 uur, terwijl Vlaanderen de federale nachtklok van 24 uur tot 5 uur volgt. In Brussel zijn ook de amateursportcompetities verboden en alle culturele locaties, sportzalen, fitnesscentra en zwembaden gesloten. Telewerken wordt verplicht waar het kan, winkelen kan alleen nog met één persoon.
“Hoe sneller, hoe beter”
Intussen gaan er alsmaar meer stemmen op die willen dat Vlaanderen de regels ook aanscherpt. Federaal vicepremier Petra De Sutter (Groen) zei in De Zevende Dag dat Vlaanderen “niet anders zal kunnen”. Negentien burgemeesters van de Vlaamse Rand onder wie Hans Bonte (sp.a) van Vilvoorde - willen zelf initiatieven nemen. En ook Geert Molenberghs, professor biostatistiek (UHasselt en KU Leuven), vindt dat het in Vlaanderen strenger moet. “Dezelfde regels als in Wallonië en Brussel, dat zou het eenvoudigste zijn. En hoe sneller, hoe beter, want we zitten aan 17.000 besmettingen per dag terwijl we in juni nog ongelukkig waren over 85 besmettingen per dag.”
Vlaams minister-president Jan Jambon (N-VA) wil eerst nog wachten op het effect van de vorige maatregelen. “Ik ga toch ook niet nu al mijn huis beginnen te blussen omdat er misschien volgende week een brand uitbreekt”, zei hij in De Zevende Dag. Maar volgens Molenberghs is het een kwestie van dagen voor de Vlaamse cijfers op dezelfde hoogte zitten als de Waalse en Brusselse. “De provincies met het laagste aantal besmettingen – Limburg en WestVlaanderen – zijn aan een inhaalbeweging bezig. Vlaanderen loopt gewoonweg tien dagen achter op Brussel en Wallonië”, zegt hij.
Probleem België
België is nog altijd de op één na slechtste leerling van Europa, maar apart genomen scoort Vlaanderen in die ranking niet veel beter dan Wallonië: Wallonië staat op één, Vlaanderen op drie. Waarom ons land het zo slecht doet, heeft volgens Molenberghs meerdere oorzaken. “De bronopsporing en het zoeken naar clusters is hier pas laat opgestart. In Duitsland loopt de contacttracing veel beter. Daarnaast heb je een aantal invloedrijke opiniemakers die voor versoepelingen hebben gepleit. Ik denk aan professor Lieven Annemans die een groot forum heeft gekregen in de pers. In Wallonië is ook een aantal nonbelievers vaak opgevoerd.”
De start van het hoger onderwijs half
september laat ook duidelijke sporen na. “Het academiejaar in Louvain-la-Neuve is gestart alsof er geen corona meer was. In het weekend gaan die jongeren naar huis, daar besmetten ze hun familie. Vandaar dat je in rustige, rijke Waalse dorpen zeer veel besmettingen hebt. Ook in Leuven is het aantal besmettingen fors gestegen, terwijl dat in de eerste golf niet zo was. Want toen zaten de studenten thuis. In Wallonië heeft men ook lang gedacht dat het virus een Vlaams probleem was, en in Brussel vond men het een Antwerps probleem.” De zomer hebben we redelijk onbezorgd doorgebracht, al drongen de virologen aan op strenge maatregelen. “Het aantal besmettingen steeg maar het aantal gehospitaliseerden en doden is niet gevolgd. Vandaar dat mensen dachten dat er niets aan de hand was”, zegt Molenberghs. “De non-believers deden intussen die hogere besmettingscijfers af als het gevolg van meer testen. Op 23 september heeft bovendien de federale regering de maatregelen versoepeld. De bubbel van vijf is toen afgeschaft. Het moment waarop wij als virologen in zwijgstaking zijn gegaan.” Ander typisch Belgisch probleem is het gebrek aan eenheid van commando. “Nederland heeft heel even slechtere cijfers gehad dan wij maar daarna heeft premier Rutte ingegrepen. Eén stem voor heel Nederland. België is een complex land en dat helpt niet. Bovendien hebben we een Latijnse
mentaliteit en zijn we niet geneigd om de regels te volgen.”
Rusthuizen
Ook Margot Cloet van zorgkoepel Zorgnet-Icuro, het netwerk van woonzorgcentra en ziekenhuizen, dringt aan op bijkomende maatregelen. “Dit is geen communautaire zaak”, zegt Cloet. “Laten we dus stoppen met dat soort discussies en in Vlaanderen de regels een beetje verstrengen. Welke regels? Daar spreek ik me niet over uit.” Volgens Cloet staan de ziekenhuizen onder enorme druk en gaat het aantal ziekenhuisopnames binnenkort “door het plafond van maart”. Ook de cijfers in de rusthuizen schieten de hoogte in. “Het aantal besmettingen is in twee weken verdubbeld. In maart zijn de uitbraken in de woonzorgcentra ook twee weken na de ziekenhuizen gekomen.”
Waarom we in België zo slecht scoren heeft volgens Cloet te maken met een gebrek aan discipline. “De handhaving zou beter kunnen.” “Ik ga toch ook niet
nu al mijn huis beginnen te blussen omdat er misschien volgende week een
brand uitbreekt”