Bondscoach Martinez geeft zijn spelers een tien op tien voor 2020
2021 moet het jaar worden van de Rode Duivels. Met Roberto Martinez aan het roer. “Voor 2020 geef ik mijn speler op tien”, aldus de bondscoach.
Het is akelig stil in de lobby van het Red Martin’s Hotel, de thuishaven van de Rode Duivels in Tubeke. Een metershoge kerstboom pronkt pal in het midden. Eenzaam. Zijn lichtjes flikkeren niet. Ook de imposante draaideur is werkloos. Er valt niet één gast of reiziger te bespeuren. De balie is onbemand, op een kartonnen kerstman na. Geen geur van lekker eten dat in de lucht hangt, geen piccolo’s die koffers heen en weer zeulen.
Een opgewekte stem galmt plots door de grote ruimte. Het is die van Roberto Martinez: “Alles in orde?” klinkt het in het Nederlands met Spaanse tongval. Een van de weinige zinnen die de Spanjaard in onze taal over de lippen krijgt. “Ik volg nog altijd les”, vertelt de bondscoach. “Nederlands én Frans. Beide talen versta ik vlot, daar ben ik blij om, want het geeft me inzicht in de verschillende culturen. Ze allebei ook leren spreken, zal me niet lukken, dat kost te veel tijd. Onze oudste dochter Luella spreekt wel vloeiend Frans, omdat we in Waterloo wonen. Ze voelt zich goed in België, noemt het zelfs haar thuis. ‘Gaan we nog eens naar de Leeuw kijken?’, vraagt ze dan.”
Het is een erg vreemd jaar geweest, met ook vreemde feestdagen.
“Het is de bedoeling dat we naar de familie van mijn vrouw in Engeland trekken, met respect voor alle coronamaatregelen (Het interview werd net voor de kerstvakantie afgenomen, nvdr). Hopelijk gaat dat lukken, want sinds de lockdown in maart hebben we hen al niet meer gezien.”
Wat onthoudt u vooral van de coronapandemie, die nog steeds woedt?
“Dat iedereen de kans kreeg om zich te bezinnen en alles te bannen wat niet belangrijk was. Deze tijden zijn uitdagend en vreemd. We leven met een levensbedreigend virus rondom ons, dat jou kan treffen, maar waarvan je weet dat jij het ook kan doorgeven aan wie je liefhebt. Onze gezondheid staat op het spel, maar ook onze jobs. Toch hebben we eveneens geleerd van deze crisis. Sommige zaken leken essentieel, nu blijken ze dat toch niet te zijn.”
Zoals?
“De drang om te reizen en mensen in levenden lijve te ontmoeten. Je kan ook virtueel met iemand afspreken, dat is bijna hetzelfde. Vroeger vond je het ook vanzelfsprekend dat je tijd kon doorbrengen met familie en vrienden, nu weet je dat je elke seconde met hen moet koesteren. Een belangrijke les.”
U was vaker thuis, hebt u tijdens de lockdown ook zelf les gegeven aan dochtertje Luella?
“Ik heb dat geprobeerd. (Lacht) Maar al snel realiseerde ik me dat het niet zou lukken. Ik word dan te snel te emotioneel.”
Welk vak gaf u dan?
“Wiskunde. Niet eenvoudig, want voor een meisje van zes zijn er veel belangrijkere dingen in het leven dan cijfertjes. Dus heb ik die taak van leraar snel doorgegeven aan mijn vrouw, zij deed dat fantastisch. (Grijnst)”
Heel veel mensen zijn het voorbije jaren verwoed gaan wandelen of fietsen, u ook?
“Ik heb het geprobeerd, op een soort mountainbike. Maar enkele tochtjes met Luella maakten me nerveus. (Lacht) Dus ben ik weer overgeschakeld naar wandelen. Ik sta blijkbaar toch liever met beide voeten op de grond. Misschien probeer ik het later nog wel een keer met de fiets.”
Heb je iets met wielrennen, de sport die in België haast een religie is?
“Ik kijk sinds mijn komst naar België heel anders naar het wielrennen. In Spanje hadden we bijvoorbeeld Pedro Delgado en later Miguel Indurain, maar hier is er toch nog veel meer aandacht voor renners. In mijn eerste jaar als bondscoach had ik het geluk om de Ronde van Vlaanderen mee te maken vanuit de volgwagen. Een unieke belevenis, die mijn interesse in het wielrennen alleen maar heeft aangewakkerd. Het verhaal van Quick-Step vind ik bijvoorbeeld heel interessant, er schuilt een echte winnaarsmentaliteit in die ploeg. Ook de prestaties van Team Sky intrigeerden me, ze hebben vanuit het niets renners gevormd die de Tour de France wonnen. Een atleet die er zijn leven voor over heeft om een seconde sneller te zijn, dat vind ik fascinerend.”
Renners krijgen in België vaak meer waardering dan voetballers, begrijpt u dat?
“Ik respecteer dat. Wielrennen is een heel zware sport. Maar voetbal is dat ook, op een andere manier. We zijn al drie jaar lang nummer één van de wereld, de Rode Duivels zitten bij de beste clubs met de hoogste verwachtingen, dat is niet altijd makkelijk. Maar zo hebben we het graag, dit is een fantastische tijd voor de Belgische sport.”
De verwachtingen voor 2021 zijn daardoor immens, hebben de Rode Duivels op het EK niet meer te verliezen dan te winnen?
“Neen, zo zie ik dat niet. Een tornooi winnen, betekent niet dat je alles goed gedaan hebt. Een tornooi níét winnen, hoeft op zijn beurt geen mislukking te zijn. Ik zou het wel een afgang vinden als de prestaties zouden tegenvallen omdat we er niet alles aan gedaan zouden hebben om de beste te zijn op het EK. Dan zal ik ook meteen toegeven dat ik gefaald heb. Maar we mogen het niet vanzelfsprekend vinden wat voor moois deze generatie ons allemaal brengt. Voor het eerst in de geschiedenis staan we drie jaar op een rij op nummer één van de FIFA-ranking. Het bewijst alleen maar dat deze spelersgroep echt uniek is. Laten we dus genieten van onze reis samen met hen. Waar die ons ook heenbrengt.”
De spelersgroep is uniek, zegt u, met Eden Hazard en Kevin De Bruyne als uitschieters. Kan België het EK winnen zonder hen?
“We willen winnen mét hen. (Grijnst)”
Maar kan het ook zonder hen?
“Zoiets valt niet te voorspellen. Had Bayern München de Champions League kunnen winnen zonder Robert Lewandowski en Thomas Müller? Als je twee van de belangrijkste spelers uit een elftal haalt, kan je niet verwachten dat het niveau even hoog blijft.”
Maakt u zich zorgen over Eden Hazard?
“Neen, totaal niet. Mocht Eden elke keer weer hervallen in dezelfde blessure, dan wel. Maar dat is niet zo, hij heeft gewoon brute pech. Het herstel van de enkel verliep uitstekend, daarna testte hij positief op corona en liep hij een spierblessure op. Niet zo vreemd, want als je lang niet speelt, heeft je lichaam tijd nodig om in balans te komen. Deze tegenslag zal Eden alleen maar hongeriger maken om zich te bewijzen in 2021.”
Vreest u andere blessures, door corona wordt de kalender nóg drukker en zal de EK-voorbereiding ook niet normaal verlopen?
“Het wordt anders, dat klopt, we tasten een beetje in het duister. Daarom zullen we zo veel mogelijk data verzamelen en voor een individuele aanpak zorgen. Onze eerste afspraak is in maart, dan hebben we drie belangrijke wedstrijden in zes dagen. Die kunnen we onmogelijk afwerken met twaalf spelers, we zullen ons moeten aanpassen en roteren. Maar dat geldt niet alleen voor België, dat is zo voor alle landen. Daarom zie ik het niet als een voor- of nadeel.”
Dat begrijp ik, maar als Frankrijk zijn rechtsachter en defensieve middenvelder moet missen en u uw rechtsbuiten en diepe spits, dan is dat toch een verschil.
“We mogen niet aan het ergste denken, dat helpt ons niet. We zullen met blessures en schorsingen te maken krijgen, dat weten we. Maar maak ik me daarom zorgen? Neen.”
In de Belgische verdediging staan meerdere dertigers, zal u hen duidelijk maken als het moment gekomen is dat ze niet meer voldoen voor de Rode Duivels?
“Neen, het voetbal zelf zal hen dat duidelijk maken.”
U moet toch beslissen of u hen nog selecteert of niet?
“Toen ik zestien jaar was, ben ik thuis vertrokken en liet ik alles achter. Ik zal nooit bang zijn om moeilijke beslissingen te nemen als ik het gevoel heb dat dit de juiste zijn voor de ploeg. Maar ik zal de knoop niet moeten doorhakken of iemand doorgaat tot zijn 31ste of zijn 36ste. Als zij stoppen, zal dat zijn omdat ze zelf voelen dat jongere spelers een hoger niveau halen, het is een menselijk proces. Maar ik ben nog altijd enorm onder de indruk van de inzet die de ervaren spelers blijven tonen en de manier waarop zij al hun ervaring doorgeven aan de jongeren. Het gebeurt niet vaak dat een land zoveel spelers telt met meer dan honderd caps. Ik verwacht een natuurlijke overgang, geen drastische generatiewissel. Charles De Ketelaere, Yari Verschaeren, Jérémy Doku, Zinho Vanheusden… Ze bewijzen allemaal dat ze hun rol kunnen spelen in de toekomst. Maar je kan niet verwachten dat de ene generatie stopt en de volgende meteen hetzelfde niveau haalt.”
Is het hoofdstuk Marouane Fellaini definitief afgesloten bij de Rode Duivels?
“Ik zal nooit hoofdstukken afsluiten, we geven niemand op. Jonge talenten niet, spelers die een tweede kans verdienen evenmin. Voor iemand die veel betekend heeft voor de nationale ploeg, sluit je de deur nooit.”
Zal u er tijd in stoppen om hem te overtuigen terug te keren?
“Alles op zijn tijd, dit is niet het juiste moment. We volgen elke speler die ons kan helpen, pas twee, drie maanden voor het tornooi beslis je over de lijst van 23 Duivels.”
Divock Origi werd de laatste keer niet meer geselecteerd, hij moet dringend meer spelen bij Liverpool.
“Ik maak me echt zorgen om spelers met een groot potentieel en die te jong zijn om zo weinig tussen de lijnen te staan, Divock Origi hoort daarbij. De concurrentie is voor hem zo groot, dat hij zelfs nauwelijks de kans krijgt om te wedijveren met zijn ploegmaats. In 2014 was hij er al bij op het WK in Brazilië, zonde dat het nu zo stroef loopt, want we kennen allemaal zijn kwaliteiten. Divock is iemand van de grote momenten, denk aan de matchen tegen Barcelona in de Champions League, aan de doelpunten die Liverpool de landstitel opleverden. Hij heeft al veel meegemaakt en is een talent dat we niet kwijt willen. Alleen kunnen we hem nu jammer genoeg niet helpen.”
Moet Origi Liverpool verlaten?
“Op die vraag heb ik het antwoord niet, de speler moet dat zelf aanvoelen. Divock werd al eens eerder uitgeleend, aan Wolfsburg.”
Dat werd een ervaring om snel te vergeten, misschien schrikt een uitleenbeurt hem daarom af?
“Misschien. Maar als ik met hem praat, hoor ik iemand die barst van het vertrouwen. Divock gelooft in zichzelf, hij is geen angsthaas. Soms babbel je met spelers en merk je dat zij vooral bezig zijn met wat er allemaal fout kan lopen, Divock zit zo niet in mekaar. Ik denk dus niet dat hij schrik heeft om een nieuwe stap te zetten, maar misschien krijgt hij bij Liverpool toch nieuwe kansen omdat er nog zoveel wedstrijden volgen.”
Zinho Vanheusden debuteerde in 2020 voor de Rode Duivels, maar liep nadien een zware blessure op. De kans dat hij nog klaar raakt voor het EK lijkt heel miniem?
“Ik ga Zinho niet onder druk zetten. Wat nu telt, is dat hij sterker terugkeert. Ik ken Zinho, hij zal daar zelf voor zorgen. Hij hoort bij onze ruime groep, maar het EK mag nu zijn prioriteit niet zijn.”
Sprak u met hem na die zware klap?
“Ja, ik heb hem gecontacteerd, hij was heel blij met ons gesprek. Ik zag meteen dat hij niet gestuurd hoefde te worden, de focus zat goed. Zinho is heel vastberaden. He has an old head on young shoulders, hij heeft ervaring, ondanks zijn jonge leeftijd.”
“Ik heb in de lockdown geprobeerd wiskunde te geven aan
mijn dochtertje, maar ik word
snel te emotioneel”
Roberto Martinez
Bondscoach België
Charles De Ketelaere toonde zich ook de voorbije maanden. Wat is zijn beste positie?
“Ik geniet van Charles als linksachter, als nummer tien, als nummer negen. Goede spelers kunnen overal terecht. Philippe Clement is de perfecte coach voor Charles, hij heeft al veel gedaan voor jonge spelers in België. Bij Genk en bij Club Brugge pakte hij de titel, maar durfde hij toch jonge kerels op te stellen.”
Bryan Heynen was in Genk belangrijk voor Philippe Clement. Toen u pas in België was liet u Heynens naam al eens vallen.
“We volgen Bryan nog steeds. Omdat hij over aparte kwaliteiten beschikt, die maar weinig Belgen hebben. Hij is tactisch slim en heeft de perfecte timing om in de box op te duiken. Jammer van zijn blessure, want zoiets remt een speler toch altijd wat af. Maar ook Bryan zal sterker terugkeren, daar ben ik van overtuigd.”
Moet hij naar het buitenland trekken om Rode Duivel te worden?
“De voorbije jaren hebben meerdere spelers bewezen dat je België niet hoeft te verlaten om in de nationale ploeg te geraken. Het is wel belangrijk dat je beter wil worden, waar dan ook. Als je voelt dat het volgende seizoen geen uitdaging meer wordt, dan moet je vertrekken. Is die uitdaging er nog wel, dan hoeft het niet per se. Kijk naar Simon Mignolet, hij keerde terug naar België en is nóg beter geworden omdat hij nu elke week speelt.”
Romelu Lukaku heeft alle twijfels die er nog zouden zijn, naar de verdoemenis gespeeld. Hij is onmisbaar bij de Rode Duivels.
“Dat weet ik al jaren. Daarom besteedden we bij Everton ook zo een grote transfersom aan hem (24 miljoen euro, nvdr), ook al was hij nog maar negentien jaar. Zijn statistieken zijn uniek. Alleen Gerd Müller scoorde voor zijn land even vlot. Romelu is nog volwassener geworden, hij staat er nu elke match.”
Batshuayi scoort met de ogen dicht bij de Rode Duivels, bij Crystal Palace lukt het maar niet. Kan u een speler die nauwelijks aan de bak komt bij zijn club meenemen naar het EK?
“Ja, dat is mogelijk. Waarmee ik nu niet gezegd heb dat Michy er sowieso bij zal zijn. Maar een tornooi vergt veel energie van de jongens, dus is het niet ideaal om 23 spelers mee te nemen die allemaal 4.000 speelminuten in de benen hebben. Weet je nog hoeveel minuten Nacer Chadli speelde voor de start van het WK in Rusland?”
Geen idee, niet zo heel veel. 900 minuten?
“308 minuten. En Nacer maakte tegen Japan in de 94ste minuut de winnende treffer na een counter van tien seconden. Wat ik maar wil zeggen: als een speler inzet toont, hoeft hij niet elke week een basisplek gehad te hebben bij zijn club. Als twee jongens in balans liggen, zal de Duivel met wedstrijdritme wel de voorkeur krijgen.”
Even over u persoonlijk. Na het WK in Rusland zei u dat u zou opgestapt zijn als België het WK gewonnen zou hebben. Vertrekt u ook als de Rode Duivels Europees kampioen worden?
“Een heel goede vraag. (Grijnst) Als we het WK gewonnen hadden, dan zou ik zo gehecht geraakt zijn aan die specifieke groep dat ik nadien nog moeilijk neutraal beslissingen had kunnen nemen. Omdat je verwacht dat die spelers op de grote momenten er altijd weer zullen staan en je te weinig rekening houdt met het feit dat ze enkele jaren ouder geworden zijn en intussen dus andere spelers zijn.”
Is dat dan anders met een EK?
“Naar mijn gevoel wel. Omdat het WK een doel op zich was. Het EK zit tussen de WK-kwalificaties en de Final Four van de Nations League. Nu hebben we meerdere momenten om naar uit te kijken in 2021, niet alleen het EK. Maar je stelt me die vraag dus beter later nog eens opnieuw. Als je dat moet doen, zullen we het EK gewonnen hebben. (Lacht) Het is alleszins een terechte vraag: ben ik dan nog de juiste man voor deze job? Eerlijk, ik weet het niet.”
U bent technisch directeur én bondscoach, kan u uzelf op straat zetten?
“Hoe dat precies in zijn werk zou gaan, weet ik niet. Maar ik heb soms wel goede gesprekken met mezelf. (Lacht) Maak je geen zorgen, als het werk van de trainer of de TD niet zou voldoen, dan zit die in de problemen.”
U schuift uw eigen ego altijd opzij in het belang van de ploeg, wordt u daarom zo fel gewaardeerd door de spelers?
“Ik zal de jongens publiekelijk niet afvallen om mezelf te beschermen of een nederlaag te camoufleren. Niemand in ons team mag individuele erkenning nastreven, alleen de ploeg telt. Daarom vind ik individuele trofeeën, zoals de Ballon d’Or ook niet belangrijk.”
U sprong ook in de bres voor Thibaut Courtois bij de coronaheisa begin september vorig jaar.
“Thibaut testte op dat moment niet positief en was niet besmettelijk, dus kon hij gewoon mee trainen. Als dan andere info naar buiten komt, vertrouwelijke info, is dat beschadigend voor de speler. Zeker op dat moment. Nu vindt iedereen het haast normaal dat een voetballer corona oploopt, toen niet. Als zoiets in België verschijnt, wordt het twee minuten later opgeklopt in Spanje. Thibaut was positief geweest, maar zat op het einde van dat proces. Hij kon niemand besmetten.
Toen zijn test uitlekte, moest hij nog een nieuwe ondergaan omdat de eerste vals positief kon zijn. Wat ook bleek. Ik was kwaad omdat duidelijk werd dat we de privacy van de speler niet konden garanderen. Thibaut werd van streek gebracht, dat verdiende hij niet, want hij heeft zich zijn hele loopbaan ingezet voor de Rode Duivels. Op zo een moment bescherm ik de speler inderdaad.”
U blijft altijd bescheiden, wat is uw procentueel aandeel in het succes van de Rode Duivels?
“(Droog) Geen.”
Nul procent?
“Ja, nul procent. Ik ben een coach die zichzelf verantwoordelijk acht voor de nederlagen, de spelers zijn verantwoordelijk voor de overwinningen. Vele trainers zien het precies omgekeerd, dat weet ik.”
Ginds aan de balie staat de rating van dit hotel op een bordje geafficheerd: 9,2 op 10. Hoeveel geeft u uw ploeg op tien voor het voorbije jaar?
“Tien op tien. Alles liep zoals het hoorde. Er waren geen problemen met de spelers, de inzet was ongelooflijk, we bleven nummer één van de wereld en hebben ons gekwalificeerd voor de Final Four van de Nations League.”
Zal u voor 2021 opnieuw een tien op tien kunnen geven?
“Perfectie bestaat niet, maar we streven die wel na.”
“Ik ben een coach die
zichzelf verantwoordelijk acht
voor de nederlagen, de spelers zijn verantwoordelijk voor de
zeges”
Roberto Martinez
Bondscoach België