De Groenmarkt: opnieuw een plek waar Truienaars samenkomen
Een kiosk, een klerkenkapel, fruit- en groentekramen… Zo zag de Truiense Groenmarkt er in de jaren 30 uit. Ondertussen onderging de verzamelplaats in de schaduw van abdijtoren van Sint-Trudo een hele metamorfose. Van de historische monumenten blijft er nog weinig over, al zit de geschiedenis nog steeds verscholen in kleine details.
Glasheldere fonteinen schitteren intussen op de vernieuwde Groenmarkt. De parking werd een verkeersvrije ontmoetingsplaats voor de inwoners van de stad. Het ziet er een pak anders uit dan in 1934, maar met deze nieuwe inrichting haalde de Truiense burgemeester Veerle Heeren wel het oorspronkelijke doel van de Groenmarkt terug. Waar nu fonteintjes uit de grond rijzen, stond in de jaren 30 namelijk een kiosk die de Truienaars samenbracht. Ze konden er elke week genieten van optredens van fanfares en harmonieën zoals de Koninklijke Harmonie Der Gilde, maar ook van bijvoorbeeld de Trudofeesten. De kiosk verdween in 1940. Sommige Truienaars beweren dat de kiosk sindsdien in het stadspark staat, al kan niemand met zekerheid zeggen of de kiosk in het park dezelfde is als de kiosk die op de Groenmarkt stond.
Pitje Patje en de drie pistolen
Voor de kinderen was de kiosk meer dan alleen een ontmoetingsplek. “Als kleine jongen was de kiosk voor mij één grote speeltuin”, zegt Jo Vanmechelen, zoon van Lutgarde Govaerts. Zijn familie baatte jarenlang mercerie Govaerts op de Groenmarkt uit. Jo woont nog steeds in het appartement waar hij opgroeide, boven de huidige kledingzaak Decadence De Luxe. “Ik ben blij dat ik mag wonen in het huis waar ik, mijn moeder en zelfs mijn overgrootvader geboren zijn. Zo houden we de familiegeschiedenis levend.”
De familie Govaerts, destijds bekend onder de volksnaam ‘Pitje Patje’, was een bekende familie in Sint-Truiden. Jo’s overgrootvader Jean Govaerts richtte zijn winkel destijds op in ‘De Kleine Egge’ en breidde later uit in ‘De Drie Pistolen’, ‘De Gans’ en ‘Het Wit Kruis’. Dat waren de namen van de huizen van vroeger, toen huisnummers nog niet bestonden. “Elk huis had zijn eigen kenteken”, legt Jo uit. “Zo kon je op ons dak drie putjes zien met pistolen. De egge was dan weer een driehoek met drie pinnen waarmee je kon ploegen.” Sommige kentekens zijn er nog steeds, zoals De Kleine Egge en ’t Rood Leeuwke.
Abdijbrand
Maar dat is niet het enige wat bewaard is gebleven. Naast de O.L.V.- kerk is er een omlijnde vorm in de vloer te zien. Daar stond in de 13de eeuw een Klerkenkapel, de plek waar de gemeenteraad vergaderde en de burgemeesters van de stad gekozen werden. Daarnaast was er een kerkhof voor de Truiense elite. Archeologen vonden er tijdens opgravingen meer dan 3.000 skeletten.
Ook een van de blijvers op de Truiense Groenmarkt is de apotheek op de hoek aan het Abdijplein. Apotheek Malcorps huist inmiddels al meer dan 60 jaar in het gebouw. Van de abdijbrand op 9 december 1975 tot de recente opgravingen: alles heeft de familie Malcorps van dichtbij meegemaakt. Jos Malcorps (79) herinnert zich de brand nog alsof het gisteren was. “Om 8 uur stonden mijn vrouw en ik op en zagen we rook ontsnappen uit een van de hoeken van de seminariekerk”, vertelt Jos. De kerk was toen nog eigendom van het bisdom Luik. “De brand woedde aan zo’n ongelooflijke snelheid dat de kerk rond 11 uur totaal verwoest was. Daarna is het vuur overgeslagen op de abdijtoren. Rond de middag is die toren ingestort”, aldus Malcorps. “De toren viel recht naar beneden. Onze apotheek bleef gespaard, net als de huizen in de Diesterstraat.” Het overgebleven deel van de kerk werd nadien gerestaureerd door het bisdom Luik en vormt nu een prachtige bezienswaardigheid.
Speel de Vroeger&Nu quiz