Plannen voor een nieuwe lockdown liggen klaar
De ongerustheid bij de virologen neemt toe, nu steeds meer zeer besmettelijke coronavarianten worden teruggevonden. Minstens 64 patiënten testten onlangs positief op de Britse variant B117. Ook de Zuid-Afrikaanse variant is gisteren vier keer teruggevonden. Marc Van Ranst: “Dat blijkt uit steekproeven. Het echte aantal besmettingen ligt 50 tot 100 keer hoger.” Hij is voorstander van verdere reisbeperkingen.
De experten van de Gems hebben al een plan B én een plan C klaar, zou het opnieuw de verkeerde kant uitgaan, met een strengere avondklok, de sluiting van niet-essentiële winkels en in het slechtste geval een volledige lockdown.
De drie besmettingen met de Britse coronavariant in Limburg zijn terug te brengen tot een Zonhovense familie die niet op reis is geweest. De familie raakte dus besmet in ons land. SintTrudo in Sint-Truiden wordt ook getroffen door een besmettelijke variant, al gaat het daar niet om de Britse.
Wat weten we over de Britse variant in Limburg?
Woensdag raakten er in ons land acht nieuwe gevallen bekend van de Britse coronavariant, die veel besmettelijker van aard is. Van die acht gevallen zijn er drie afkomstig uit Limburg. Het gaat om drie familieleden uit Zonhoven. Opmerkelijk is dat de besmette Zonhovense familie niet op reis is geweest. De familie heeft de Britse variant dus niet opgedaan in het Verenigd Koninkrijk of in een ander land waar de Britse variant gretig rondgaat, zoals bijvoorbeeld Nederland.
“Dat ze geen reisgeschiedenis hebben, is wel verontrustend. Dat betekent dat ze het virus ergens in België, mogelijk in Limburg, hebben opgelopen en dat er dus al lokale transmissie van de Britse variant is in ons land”, zegt Piet Maes, professor virologie aan het Rega Instituut (KU Leuven).
Moeten we ons zorgen maken over de Britse variant in Limburg?
De Zonhovense familie werd al tijdens de kerstvakantie getest, maar de resultaten zijn nu pas bekend. De besmetting is ondertussen doorgespeeld aan de lokale zorginspecteurs. “Het is belangrijk om via contactopsporing te achterhalen waar ze de besmetting precies hebben opgedaan”, zegt viroloog Piet Maes. “Op die manier kunnen we de transmissie van de Britse variant nog proberen een halt toe te roepen.” Burgemeester van Zonhoven Johny De Raeve (Open Vld) werd gisteren op de hoogte gebracht van de besmetting met de Britse variant in zijn gemeente. “Deze personen zijn al enkele weken geleden positief getest, waardoor ze vermoedelijk niet langer besmet zijn. Extra lokale maatregelen zijn dus niet nodig”, zegt De Raeve. “Ook ongerustheid is niet nodig, extra waakzaamheid wel. Inwoners die symptomen hebben of in contact geweest zijn met Covid-patiënten nemen best zo snel mogelijk contact op met hun huisarts. We volgen dit als gemeentebestuur, samen met de artsen en de eerstelijnszone, van nabij op.”
Is er in ziekenhuis Sint-Trudo sprake van de Britse variant?
Het Sint-Trudo Ziekenhuis in Sint-Truiden wordt momenteel getroffen door een zware coronauitbraak met 43 besmettingen op een week tijd: het gaat om 13 patienten op de afdeling neuro-cardio en nog eens 30 personeelsleden. Omdat het virus op zo’n korte tijd zo hard toeslaat, werd gevreesd voor een uitbraak met de Britse
variant. “Maar ondertussen is duidelijk dat het niet om de Britse variant gaat”, zegt Miet Driesen, woordvoerster van Sint-Trudo. “De genoomanalyse heeft echter wel bevestigd dat de virale lading in de stalen zeer hoog is, wat dus wijst op een heel hoge besmettelijkheid”, aldus Driesen. “Het UZ Leuven onderzoekt nu door welke stamvariant we dan wel getroffen zijn.” Vandaag kent Sint-Trudo wellicht het resultaat.
Hoe gevaarlijk is de Britse variant?
Het coronavirus muteert aan de lopende band. Wordt zo’n mutatie dominant, dan spreken we van een variant. Zo kwam ook de Britse variant tot stand. “Dat de Britse variant ook in ons land zou opduiken was onvermijdelijk, al had ik gehoopt dat dit pas op een later tijdstip zou gebeuren”, zegt viroloog Piet Maes.
Of de Britse variant gevaarlijker is? “Deze variant is in ieder geval een stuk besmettelijker”, zegt Maes. De R-waarde van de Britse variant ligt 0,4 tot 0,7 hoger, wat betekent dat de variant 40 tot 70 procent besmettelijker is. Met de huidige R-waarde van 1,1 in ons land steken 1.000 besmette Belgen 1.100 andere mensen aan met het virus. Zouden die 1.000 Belgen besmet zijn met de Britse variant, dan zouden ze tot 1.700 anderen mensen kunnen besmetten. “Er is tot dusver nog geen wetenschappelijk bewijs dat de Britse variant mensen zieker maakt of tot meer sterfgevallen leidt”, zegt Piet
Maes. “Maar omdat het virus besmettelijker is, worden sneller meer mensen ziek en stijgt natuurlijk ook de kans op overlijdens.”
“Deze mensen hebben het virus ergens in België, mogelijk in Limburg,
opgelopen. Dat betekent dat er dus al lokale transmissie van de Britse variant
is in ons land”
Viroloog Piet Maes (KU Leuven)
Werken de vaccins tegen de Britse variant?
“Pfizer heeft enkele dagen geleden laten weten dat hun vaccin ook werkt voor de Britse variant”, zegt viroloog Maes. “De andere vaccinproducenten hebben hier nog niet over gecommuniceerd, maar het is niet zo dat een mutatie een vaccin plots onbruikbaar maakt. Het kan wel zijn dat de werkzaamheid van een vaccin bij een variant wat afneemt. Maar als de effectiviteit daalt van 95 procent naar pakweg 80 procent, dan blijft dat een prima vaccin.” Ook liet Pfizer weten dat hun vaccin werkt bij de Zuid-Afrikaanse variant, die woensdag voor het eerst opdook in ons land. “Qua besmettelijkheid is die Zuid-Afrikaanse variant enigszins vergelijkbaar met de Britse variant”, zegt Maes. De Zuid-Afrikaanse variant werd vastgesteld bij een West-Vlaamse vrouw, die niet op reis is geweest. “Dat betekent dus dat de Zuid-Afrikaanse variant, net als de Britse, al een tijdje circuleert in ons land. Er zullen de komende dagen dus zeker nog nieuwe gevallen volgen, al blijft natuurlijk de vraag hoeveel er dat zullen zijn. Omdat we veel sneller dan bijvoorbeeld het Verenigd Koninkrijk of Nederland strengere maatregelen hebben ingevoerd, blijft die verspreiding in ons land hopelijk beperkter.”