E-busje komt ooit
De Vlaamse vervoersmaatschappij De Lijn heeft, onder druk van de Vlaamse regering, de selectieprocedure versoepeld voor een megabestelling van elektrische bussen. De Lijn had die criteria eind vorig jaar nochtans verstrengd, zodat alleen bussenbouwers die de voorbije drie jaar minstens 150 volledig elektrische bussen hadden geleverd, in aanmerking konden komen. De Lijn wilde daarmee vermijden dat ook onervaren bedrijven zouden meedingen. Daardoor viel echter ook de Vlaamse bussenbouwer Van Hool uit de boot.
De bestelling van elektrische bussen is uitgegroeid tot een processie van Echternach. De raad van bestuur van De Lijn zette eind 2019 het licht op groen voor de aankoop van 970 elektrische bussen. Daar was toen een investering van meer dan een miljard euro mee gemoeid: 608 miljoen euro voor de bussen en 540 miljoen euro voor laadinfrastructuur en de aanpassing van de stelplaatsen.
Het ambitieuze plan raakte echter moeilijk van de grond. In de zomer van vorig jaar werd de aanbesteding stopgezet, met de bedoeling om ze later terug uit te schrijven. Eind vorig jaar werden de criteria vervolgens aangescherpt om ze dan nu weer te versoepelen. Het oorspronkelijke aantal van 970 bussen werd opgesplitst. Vandaag gaat het in eerste instantie over twee bestellingen van telkens 200 bussen. Vooraleer de definitieve bestelling te plaatsen, zouden eerst een twintig- of dertigtal bussen besteld worden bij twee leveranciers.
Veel tijd is er niet meer. Volgens het Vlaams regeerakkoord mogen er in de Vlaamse centrumsteden vanaf het jaar 2025 alleen nog emissievrije bussen rondrijden. Dat zou ook kunnen met hybride bussen die in de centra elektrisch rijden, maar een echte oplossing is dat natuurlijk niet. Of die datum gehaald wordt, is hoe dan ook de vraag. De oppositie noemde het een luchtkasteel. De Lijn liet vorig jaar uitschijnen dat de (laatste) elektrische bussen pas in 2027 in het verkeer zouden gebracht worden. Europa is zelfs nog strenger: De Europese Commissie wil dat De Lijn tegen 2030 volledig koolstofneutraal is, vijf jaar eerder dan afgesproken op Vlaams niveau. Vlaanderen hinkt hopeloos achterop. Uit cijfers van de Vlaamse overheid over de eerste helft van 2020 bleek dat er in Vlaanderen 26 elektrische bussen (inclusief waterstof) rondreden. Een Vlaams proefproject met een twintigtal elektrische bussen kwam eveneens moeilijk uit de startblokken. In Gent werd het project vorig jaar uitgesteld omdat er geen plaats werd gevonden voor oplaadpalen.
In Denemarken zullen ze er eens mee lachen. Uit cijfers van Transport & Environment blijkt dat in Denemarken in 2019 maar liefst 78 procent van de nieuwe stadsbussen emissievrij was. In Luxemburg en Nederland was dat respectievelijk 67 en 66 procent.