“Met De Wever als voorzitter zal N-VA nooit samenwerken met Vlaams Belang”
“Bart De Wever wil niet de geschiedenisboeken ingaan als de man die het cordon sanitaire doorbrak. Wel met een andere erfenis.” Volgens uitgever Karl Drabbe, sterke man achter Doorbraak, mikt N-VA in 2024 op een ultiem akkoord met de PS. “We gaan naar een België met vier gewesten.”
Weinigen zijn zo goed thuis in het Vlaams-nationalistische landschap en kunnen tegelijk zo vrijuit spreken als Karl Drabbe (47). Als een van de drijvende krachten achter de website Doorbraak en uitgever non-fictie bij Uitgeverij Vrijdag is hij een van de meest invloedrijke stemmen in rechts Vlaanderen.
Drabbe, die opgroeide in Grimbergen en nu al jaren in het Antwerpse Deurne woont (“op 250 meter van Bart De Wever”), heeft een lange staat van dienst binnen de Vlaamse Beweging. Zelf omschrijft hij zich liever niet als een Vlaams-nationalist, maar als een Vlaamsgezinde liberaal. En vooral als een rationele observator.
“Ik zal zelden emotioneel reageren op politiek. Ik huil niet mee met de wolven in het bos die Egbert Lachaert en Alexander De Croo nu de baarlijke duivel noemen omwille van het Open Vld- nieuwjaarsfeestje. Wat niet wegneemt dat de communicatie nadien heel fout werd aangepakt. Dan zie je dat een bepaalde politieke klasse in de Wetstraat geen idee heeft over hoe mensen naar de politiek kijken.”
U zat 20 jaar geleden met Peter De Roover en Jan Jambon in de kern van de Vlaamse Volksbeweging. De ene is nu N-VA-fractieleider, de andere Vlaams minister-president. Heeft u zelf nooit zin gehad in de actieve politiek?
“Die vraag is er verschillende keren geweest. Als ik jaren geleden ja had gezegd, had ik wel ergens in een parlement gezeten. Maar ik heb nooit die drang gevoeld. Ik kan mezelf de discipline niet opleggen die de particratie vraagt. Je moet het dictaat van de partijleiding volgen. Vandaag zou Karl Drabbe wellicht thuishoren bij de N-VA, maar dat is een partij waar geen tendensrecht bestaat. Kijk naar de conservatieve partij in Groot-Brittannië, de CDU in Duitsland, de CVP vroeger in Vlaanderen: als je een centrumrechtse volkspartij wil zijn, dan moet je tendensen toelaten. Maar binnen de N-VA is dat onmogelijk. Ik wil mijn eigen mening kunnen vormen en die toetsen. Die bandbreedte is er niet, het is een keurslijf.”
Heeft u ooit een lidkaart gehad?
“Ik was lid van de VLD vanaf de stichting in 1992. Dat was een partij waarin ik geloofde. Ik kwam vanuit een Volksunie-Jongeren-achtergrond. Jaak Gabriels en Bart Somers waren destijds bezig met het Centrum voor Politieke Vernieuwing, om op die manier de stap te zetten naar een brede centrumrechtse volkspartij. Maar goed, geloof en politiek. In 1999 werd de paarsgroene regering gevormd en heb ik mijn lidkaart teruggestuurd. Guy Verhofstadt stuurde mij nog een handgeschreven brief om te vragen om toch bij de partij te blijven. Die heb ik nog altijd. Later, in 2001, was ik bij de stichting van N-VA. Ik ben jarenlang lid geweest, maar als uitgever en vandaag met Doorbraak is een partijpolitiek etiket niet gezond.”
Doorbraak heeft de afgelopen jaren een vaste plaats verworven in het Vlaamse medialandschap. Waar ligt de sleutel voor dat succes?
“Er zijn heel veel stemmen die in de reguliere media nergens aan bod komen. Bij ons krijgen die wel een plaats. Iemand als Sam Van Rooy van Vlaams Belang heeft een zeer goede pen, maar kan maar moeilijk zijn teksten kwijt in andere media. Hij is wel een Vlaams Parlementslid. Moet je hem uitsluiten? Vroeger kon dat, toen waren alle kranten een product van de verzuiling. Ze creëerden een eigen waarheid voor hun lezers. Want fake news is niets nieuws. Gekleurde media en berichtgeving hebben altijd bestaan. Maar als kranten vandaag beweren dat ze neutraal en objectief zijn, dan stel ik vast dat een aantal opinies niet aan bod komen. Ik zeg niet dat ze daar niet aan bod mógen komen, maar het gebeurt niet of heel weinig. En als het gebeurt, is het een toegift. Je koopt dat niet af met een column om de twee weken.”
Doorbraak balanceert wel vaak op de rand. Neem nu het artikel waarin Romelu Lukaku werd vergeleken met een mensaap, of nog deze week het opiniestuk waarin de aangebrande omvolkingstheorie wordt gepropageerd.
“Voor het artikel van Johan Sanctorum over Lukaku hebben we het boetekleed aangetrokken. Daar was geen eindredactie op gebeurd. Het ging uiteindelijk ook maar om één zin waar we een probleem mee zouden kunnen krijgen op het vlak van racismewetgeving. Over het artikel over de omvolkingstheorie: dat was een vrije tribune van Europees Parlementslid Tom Vandendriessche van Vlaams Belang. Het gaat over een mening. Moeten we die niet brengen? Dan beginnen we opnieuw aan een
cordon médiatique. De Vlaamse media zijn daar de voorbije vijf jaar gelukkig van losgekomen. Naarmate je kuist in de opinies, krijg je een steeds grotere groep in de samenleving die afhaakt en zijn eigen mening vormt op basis van totaal niet te vertrouwen informatie. Is het dat wat we willen?”
U kent zowel Vlaams Belangers als N-VA’ers. Komt het in 2024 tot een samenwerking tussen die twee partijen?
“Zo lang Bart De Wever voorzitter is van de N-VA zal het cordon sanitaire niet sneuvelen. Ik ken hem al veel langer dan vandaag, van voor zijn voorzitterschap. We maakten aan de universiteit al deel uit van een grotere groep gelijkgezinden, met een gemeenschappelijk wereldbeeld. De kern is dat je met iedereen in gesprek gaat, maar er grenzen zijn op het vlak van samen beleid voeren. We zijn van een generatie die in 1991, na Zwarte Zondag, plots zag dat heel de Vlaamse Beweging werd geïdentificeerd met het Vlaams Blok. Onze vlag werd plots afgepakt. Ik liep in het zesde middelbaar rond met een sticker op mijn boekentas van een halve Vlaamse leeuw met eronder ‘Vlaanderen tegen racisme’. Hoe willen we Vlaanderen op de kaart zetten? Als een inclusieve, welvarende samenleving, los van de Belgische context. Dat kan je maar bereiken als je afstand neemt van de partij die ervoor gezorgd heeft dat heel de Vlaamsnationalistische ideologie besmet is geraakt. Het Vlaams Belang klein krijgen is een missie die De Wever de rest van zijn leven zal meedragen.”
In 2019 heeft De Wever wel wekenlang onderhandeld met Vlaams Belang voor de vorming van een Vlaamse regering. Hij heeft daarmee een grens overgestoken.
“Ik ben het daar niet mee eens. Yves Leterme heeft die grens in 2004 ook overgestoken door het Vlaams Belang uit te nodigen. Nadien heeft hij gezegd dat er geen grond was voor een samenwerking.”
Dit was wel geen eenmalig gesprek, nu duurde het weken.
“Ik denk dat De Wever heel oprecht heeft geluisterd naar het Vlaams Belang. De partij vertegenwoordigt een groot deel van het kiezerskorps. Maar uiteindelijk was het voor hem strategisch ook gemakkelijk om tegen het Vlaams Belang te kunnen zeggen:
ik wou wel, maar de anderen niet.”
Als De Wever na 2024 de fakkel doorgeeft kan een samenwerking misschien wel.
“Dan moeten ten eerste de opiniepeilingen kloppen en N-VA en Vlaams Belang samen een meerderheid halen, want een derde partner vinden ze nooit. Ten tweede moet er een andere figuur dan De Wever bereid zijn om verdere stappen te zetten én die moet dan ook nog de eigen partij kunnen
“De N-VA en Theo Francken moeten het boetekleed aantrekken in de affaire-Kucam, schuld bekennen
en de pagina omslaan”
Karl Drabbe
Uitgever Doorbraak
overtuigen. De N-VA heeft niet veel eigenschappen van de Volksunie geërfd, maar wel de recalcitrantie en eigenzinnigheid van de achterban. De Wever duwt erdoor wat hij wil, maar hij is dan ook een once in a
lifetime politician. Als hij er niet meer is, hoeveel mensen zullen dan nog volgen?”
U vreest de middelpuntvliedende krachten als De Wever het roer verlaat.
“Waarom blijft hij zo lang voorzitter? Ik denk dat ik daarmee uw vraag heb beantwoord.”
Op 6 februari worden de twee nieuwe ondervoorzitters van de N-VA gekozen. Geeft dat een inkijk in de opvolgingsstrijd? Theo Francken en Valerie Van Peel worden genoemd.
Het is te vroeg om te zeggen wie zijn opvolger wordt. Wie wil in de schoenen van Bart De Wever stappen? Dat is dodelijk. Je hebt ook maar een handvol mensen die in staat zijn om een volledig wereld- en mensbeeld te ontwikkelen waar een partij als N-VA zich op kan enten. Joachim Pohlmann zou dat kunnen, Joren Vermeersch zeker ook. Bij de verkozen N-VA-politici zie ik niet meteen iemand, tenzij Peter De Roover.”
Van Francken en Van Peel wordt gezegd dat ze de twee flanken binnen de N-VA belichamen. Een harde flank die inzet op identiteit en migratie, en een zachtere sociaaleconomische flank.
“Er zijn geen flanken binnen de N-VA. Francken is sociaaleconomisch bijvoorbeeld veel minder liberaal dan zijn eigen partij. De N-VA is een verzameling van individuen, er zijn geen clubs, geen lobbygroepen, geen tendensen. Het is een partij van De Wever en de rest, waarbij iedereen strak meeloopt in de falanx. We zullen zien of dat standhoudt als De Wever weg is. Dat is de grote vraag.”
Is Francken beschadigd door de Kucamaffaire?
“Uiteraard. Al wil ik er ook op wijzen dat hem strafrechtelijk niets ten laste wordt gelegd. Ik vind wel dat de N-VA en Francken het boetekleed moeten aantrekken, schuld bekennen en de pagina omslaan. Nu straalt het af op de hele partij, al denk ik niet dat de gemiddelde kiezer zijn stemgedrag er in 2024 van zal laten afhangen. Integendeel, de rangen rond Francken zullen zich sluiten. Maar er is een middengroep van twijfelende kiezers die hij niet mag afstoten.”
Even terug over De Wever: hij heeft zijn partij naar 30 procent gestuwd, maar de N-VA heeft op communautair vlak nog altijd niets binnengehaald. Hij dreigt zijn afspraak met de geschiedenis te missen.
“Daar ben ik het mee eens. En dat is ook de reden waarom hij het cordon niet zal doorbreken. Omdat hij niet de geschiedenisboeken wil ingaan als de man die dat gedaan heeft. Hij wil een andere erfenis nalaten. De Wever zal al zijn gewicht in de schaal leggen om na 2024 een grote communautaire hervorming door te voeren samen met PSvoorzitter Paul Magnette. Ik ben ervan overtuigd dat zij zich zullen vinden in het verhaal van de vier gewesten
(waarbij België wordt verdeeld in vier deelstaten: Vlaanderen, Wallonië, Brussel en een Duitstalige, nvdr.).”
Dat betekent dat Vlaanderen Brussel loslaat.
“In de hoofden van N-VA en De Wever is dat al losgekoppeld. Maar als je dat nu al toegeeft, geef je de PS vrij spel. Je moet je kaarten tegen de borst houden. Maar ik denk dat de geesten binnen de N-VA daar tegen het groot inhoudelijk congres in 2023 rijp voor zullen worden gemaakt. Je hoort ook ten zuiden van de taalgrens meer en meer stemmen in die richting, onder andere met Philippe Destatte. Dat de PS regionalistische ministers in de regering heeft benoemd is een signaal. Mensen als André Alen, die mee de staatshervormingen onder Martens en Dehaene uittekende, zeggen sinds kort dat Artikel 35 van de Grondwet de enige uitweg is.”
Zo betonneer je wat België nog doet. De rest laat je over aan de deelstaten.
“Als Vlaams-nationalist lijkt dat gek, want het is een levensverzekering voor België, terwijl je dat ‘kapot’ wil. Maar dat is allemaal heel leuk om te roepen op een IJzerbedevaart, je moet wel met concrete middelen aan politiek kunnen doen. België zal niet zomaar verdwijnen. We moeten zien dat we het onderste uit de kan halen voor de Vlamingen.”
Er komt in 2024 dus geen eenzijdige onafhankelijkheidsverklaring in het Vlaams Parlement als N-VA en Vlaams Belang een meerderheid hebben?
“Dat is wat ruim twee jaar geleden gebeurd is in Catalonië. Ik heb het daar met Carles Puigdemont
(de gewezen minister-president van Catalonië, nvdr.)
al vaker over gehad. In Catalonië lag er een gedetailleerd plan op tafel, tot de verloning van het onderwijspersoneel toe. Hier is er niets voorbereid. Dan heeft een eenzijdige onafhankelijkheidsverklaring weinig zin.”
“Het is een partij van De Wever en de rest, waarbij iedereen strak meeloopt in de falanx. We zullen zien of dat standhoudt als De
Wever weg is”
Karl Drabbe
Uitgever Doorbraak