“Ook veganisten vaccineren zich best”
Het vaccinatievraagstuk beroert de veganisten. Op internet circuleert heel wat (des)informatie over de inhoud van vaccins en het testen op proefdieren. Viroloog én dierenarts Steven Van Gucht sust de gemoederen.
Net als veel andere veganisten twijfelt Jana Depré (19) uit Tienen over een inenting met het coronavaccin. Op sociale media wordt er namelijk onder vegans hard gediscussieerd over het testen van de vaccins op dieren en het vermoedelijke gebruik van dierlijke producten. De studente biotechnologie staat zo voor een ethisch dilemma. “Het is enorm moeilijk, ik zit er heel hard mee. De ernst van de situatie is duidelijk en het nut van een vaccinatie zie ik in. Maar ik ben al vijf jaar vegan en heb moeite met de dierproeven in de testfase. Bovendien circuleert op het internet veel tegenstrijdige informatie over de inhoud van de vaccins. Onlangs las ik nog dat de vaccins walvisvet zouden bevatten. Dat zorgt vaak voor hevige discussies. ”
Kalverserum
Viroloog Steven Van Gucht verzekert alvast dat het merendeel van de Belgische vaccins geen dierlijke restanten bevatten. “De vaccins van Moderna en Pfizer/BioNTech - die momenteel worden toegediend - bevatten alvast geen dierlijke restanten. Ze zijn volledig synthetisch. Voor het vaccin van Janssen Pharmaceutica ligt dat iets anders. Voor bepaalde delen van de productie werden kleine hoeveelheden kalverserum gebruikt. Bepaalde cellen die nodig zijn voor het vaccin, worden daarmee gevoed. Maar het eindproduct bevat geen dierlijk product, dat wordt volledig opgezuiverd. Het is wel zo dat bepaalde oudere en buitenlandse vaccins soms dierlijke producten bevatten.” Wat wel klopt, is dat de vaccins getest worden op proefdieren. “Om na te gaan of het vaccin veilig is voor gebruik bij mensen, wordt het eerst bij dieren toegediend. Daar kan je niet buiten, dat is wettelijk verplicht in de meeste landen. Meestal gaat het om muizen, ratten of hamsters. Maar in bepaalde fases van de ontwikkeling kan het ook zijn toegediend aan een aantal primaten. Een handjevol.”
Zieke zilverrug
Van Gucht, dierenarts van opleiding, begrijpt als geen ander de bekommernis van Jana en andere veganisten. “Maar als je inzit met de gezondheid van wilde dieren en huisdieren, laat je jezelf best vaccineren. Elke dag leren we bij over het virus en we weten ondertussen dat het virus besmettelijk is voor een hele resem bedreigde diersoorten. Mensapen - zoals bijvoorbeeld de bedreigde zilverrug kunnen het virus krijgen en er zelfs ziek van worden. Katachtigen, van luipaarden tot de huiskat, zijn eveneens vatbaar. ” Bovendien heeft transmissie bij dieren een bijkomend risico. “Wanneer het virus overslaat naar dieren, bestaat er altijd een kans op een mutatie. Dat is ook zo bij de mens. We hebben er alle belang bij dat de dieren geen reservoir zijn voor het terugspringen van een gemuteerd virus op de mens. Denk maar aan de miljoenen nertsen die intussen uitgegroeid werden, uit vrees voor een nieuwe variant. Bovendien mogen we niet vergeten dat het virus naar alle waarschijnlijkheid komt van een Chinese vleermuis.”
Geen alternatief
Veganist Bart Vanderlee treedt de virologen bij en onderstreept het nut van vaccineren. De Helchterenaar baat in Lanaken Andapanda uit, een winkel die vegetarische hondenbrokken verkoopt. “Het is een debat dat leeft, op sociale media heb ik al verschillende discussies zien passeren. Maar anders dan bij voeding zijn er voor vaccins niet veel alternatieven. Zoals meneer Van Gucht aanhaalt, hebben bovendien zowel wilde dieren als huisdieren baat bij een vaccinatie. Bovendien is het totale aandeel in het dierenleed ook te verwaarlozen in vergelijking met het aandeel van de vlees- en zuivelindustrie.”