Oef, winst, maar
Het zal Elon Musk goed gedaan hebben. Zijn autobedrijf Tesla heeft vorig jaar voor het eerst winst gemaakt. Er werden al wel eens kwartalen afgesloten met zwarte cijfers, maar een heel jaar, dat was nog nooit gebeurd. Tegelijk leverde Tesla een recordaantal auto’s aan klanten, net geen half miljoen. De jaaromzet klokte af op 31,5 miljard dollar, een stijging met maar liefst 28 procent. De winst bedroeg 721 miljoen dollar.
Van een triomf gesproken. Uitgerekend tijdens het coronajaar, terwijl de auto-industrie het water aan de lippen stond, realiseerde Tesla zijn beste resultaat ooit. En toch was de verwende belegger, die het aandeel van Tesla de voorbije maanden heeft zien exploderen, niet tevreden. Het laatste kwartaal bleef namelijk onder de verwachtingen.
Maar er is nog iets anders. Tesla verdient zijn geld niet alleen met de verkoop van auto’s, maar ook (vooral) met de verkoop van emissierechten. Emissierechten geven aan de fabrikanten het recht om een bepaalde hoeveelheid CO2 uit te stoten. Bedrijven die daar boven zitten, moeten boetes betalen die hoog kunnen oplopen. Zo moet de VW-groep 100 miljoen euro boete betalen omdat het de Europese CO2doelstellingen niet heeft gehaald.
Aangezien Tesla’s geen CO2 uitstoten heeft het bedrijf die emissierechten niet nodig en kan het die rechten te gelde maken, met andere woorden met winst verkopen. Op die manier kwam er vorig jaar maar liefst 1,6 miljard dollar in het laatje. De bedrijven die bij Tesla passeren, hangen dat niet aan de grote klok. Dat is niet iets om fier op te zijn. Van de groep Fiat Chrysler, nu Stellantis, is al langer geweten dat ze dankzij Tesla ontsnapt aan CO2-boetes. Ook General Motors zou er klant zijn. Hoe goed bedoeld ook, bedrijven aanzetten om zo weinig mogelijk CO2 uit te stoten, de emissiehandel heeft iets pervers. Een bedrijf dat auto’s verkoopt die geen CO2 uitstoten maar geld verdient aan de CO2-uitstoot van anderen, het heeft ook iets cynisch. De cijfers doen waarnemers twijfelen aan de duurzaamheid van de winst van Tesla. De verkoop van emissierechten is een aflopend verhaal. Bovendien wordt Tesla steeds meer geconfronteerd met concurrentie. Zo pakt BMW dit jaar uit met de i4, een rechtstreekse concurrent voor de Model 3, pakt Mercedes nu uit met de EQA, een rechtstreekse concurrent van de Model Y, en investeert de VW-groep de komende vijf jaar 35 miljard euro in nieuwe elektrische modellen.
Naar verluidt is de spectaculaire koersstijging van Tesla het voorbije jaar mede veroorzaakt door het feit dat heel wat Amerikanen de coronasteun die ze van de overheid hebben ontvangen, in het najagen van de
American Dream hebben aangewend om Tesla-aandelen te kopen. Hopelijk vallen zij straks niet al te pijnlijk van hun wolk.