Frustratie over de experten
Er zit een merkwaardige continuïteit in deze coronacrisis: hoe hoger de besmettingscijfers, hoe groter de kritiek op virologen, epidemiologen en biostatistici.
Samen met de Britse variant, groeit opnieuw het weerwerk tegen de experten. Die zouden te veel doemdenken en te weinig hoop bieden. Vorige week kregen de Marc Van Ransten van deze wereld een publieke tik op de vingers van premier De Croo, die in de Kamer opriep tot “rust in de communicatie”. Aanleiding is de geplande heropening van de kappers en andere contactberoepen. Vrijdag wordt beslist of de heropening op 13 februari kan doorgaan. Met de stagnerende besmettingscijfers is dat gevaarlijk. Van Ranst zei vorige week dat er voor hen “geen perspectief is”. Daarmee raakte hij aan het primaat van de politiek. De regering heeft zich door lobbywerk van de contactberoepen in de hoek laten drummen. De wetenschappers roepen nu terecht op tot voorzichtigheid, maar terugkomen op een belofte is moeilijk, ook al zijn de cijfers niet echt beter.
Het probleem is dat de experten in ons land, nog meer in Vlaanderen dan in Wallonië, een vacuüm hebben gevuld dat de politiek in het begin heeft gelaten. Het was door de zwakke communicatie van de regering-Wilmès dat de wetenschappers – gewild of niet – op het voorplan traden. Zo werden ze in plaats van raadgevers de boodschappers van het slechte nieuws. Wat meer terughoudendheid in de publieke optredens zou dat imago indachtig niet slecht zijn. Waarom moet een viroloog letters gaan omdraaien in Het Rad? Of vaccinbier uitdelen op straat? Hoe goed bedoeld ook, mensen begrijpen dat niet als hun eigen leven al bijna een jaar op pauze staat of hun zaak op de rand van het faillissement balanceert.
De regering probeert de vertroebelde relatie met de experten nu te herstellen door ze te vergoeden voor hun adviezen, maar wetenschappers zijn niet de lakeien van het beleid. Met een virus in volle ontwikkeling hebben ze de taak de publieke opinie te waarschuwen voor nieuwe varianten. Dat zijn geen rampberichten. Het niet doen, zou schuldig verzuim zijn. Dat neemt niet weg dat we de frustratie van premier De Croo begrijpen. Eenduidige communicatie blijft een werkpunt in dit ingewikkelde land. En er is inderdaad nood aan hoop en perspectief. Maar dat moet niet van de experten komen, wel van een regering met een duidelijke exitstrategie en gedegen vaccinatieplan. Daar begint alles mee en zal uiteindelijk ook alles mee eindigen. Ook de vaak onterechte frustratie over de experten.