Huisverbod na familiegeweld piekt
Sinds 2015 is er in België 995 keer een huisverbod uitgeschreven na intrafamiliaal geweld waarvan het grootste deel in Limburg (52%) en in Antwerpen (35%). “In het coronajaar 2020 is de maatregel vaker ingezet”, zegt minister van Justitie Vincent Van Quic
“De dader wordt onmiddellijk bij het gezin weggehaald. Zo kunnen we de spiraal van geweld voor de slachtoffers
doorbreken”
Vincent Van Quickenborne
Minister van Justitie
HUISELIJK GEWELD
BRUSSEL
Liliana Casagrande en Nancy Vandebroek
Dat Limburg en Antwerpen meer gebruikmaken van het huisverbod is niet toevallig. In deze twee provincies zijn er ook Family Justice Centers waar politie, parket en hulpverlening (CAW, jeugdbescherming, OCMW) onder één dak samenwerken. De hele of halve lockdown van het afgelopen jaar heeft in elk geval het risico op huiselijk geweld verhoogd, zo blijkt ook uit de cijfers.
“In 2020 is het tijdelijke huisverbod in alle provincies meer wordt gebruikt”, zegt Van Quickenborne. “Het huisverbod is een goede preventiemaatregel die heel snel kan toegepast worden en - dankzij een goede samenwerking tussen politie, parket en justitiehuizen - al tot goede resultaten heeft geleid in Limburg en Antwerpen. De dader wordt onmiddellijk bij het gezin weggehaald. Zo kunnen we de spiraal van geweld voor de slachtoffers doorbreken. Het opent de deur naar hulpverlening. Bovendien zijn de slachtoffers niet een tweede keer de dupe doordat ze zelf het huis moeten ontvluchten. Ze kunnen in hun vertrouwde omgeving geholpen worden. Een snelle en menselijke aanpak die we in alle provincies meer zullen toepassen.”
Het tijdelijk huisverbod kan opgelegd worden aan alle soorten huisgenoten. Dat kan dus evengoed gaan om meerderjarige kinderen die hun ouders mishandelen. “Er hoeft geen strafbaar misdrijf gepleegd te zijn. Het enige dat telt is het voorkomen van gevaar.” In de praktijk krijgt de dader al in het politiekantoor te horen of hij zijn huis nog binnen mag. De politie belt de procureur en die neemt – na verhoor - onmiddellijk een beslissing. Het parket schakelt ook het justitiehuis in. Dat begeleidt de slachtoffers en volgt tegelijkertijd ook de dader op.
Helft in Limburg
In 2015 werd er 38 keer een huisverbod uitgevaardigd in het hele land, tegen 2018 was dat al toegenomen tot 169, in 2019 zijn er 243 huisverboden uitgeschreven en in 2020 292 keer. In vijf jaar tijd gaat het allemaal samen om 995 maatregelen waarvan 52% in Limburg en 35% in Antwerpen.
In 2019 is de wet van 2012 aangescherpt en tegelijkertijd vereenvoudigd, zodat de parketten de regels makkelijker kunnen toepassen. Sindsdien volstaat gevaarlijk gedrag al om een huisverbod in te voeren. Daarvoor hoeft de dader dus geen misdrijf te hebben gepleegd. In 2019 is het huisverbod van 10 dagen ook opgetrokken naar 14 dagen. Kinderen die blootgesteld zijn aan geweld, krijgen intussen extra aandacht. De dader moet zich laten begeleiden. Voor wie zich niet aan de regels
houdt, kan het huisverbod verlengd worden naar 1 jaar. Sinds januari van dit jaar gebruiken de politiediensten een ’risicotaxatie-tool’, een soort van handleiding om het gevaar van een situatie in te schatten. Die handleiding is in juni 2020 vastgelegd door het college van de procureurs-generaal. De familierechter spreekt zich binnen de 14 dagen over de zaak uit. Die kan het huis- en contactverbod verlengen voor een periode van maximum 3 maanden.