Het Belang van Limburg

Geen as op voorhoofd, wel op kruin

Door corona is er dit jaar geen traditione­le Aswoensdag. Grote vieringen en fysiek contact tijdens eredienste­n zijn verboden. Toch kunnen tienduizen­den gelovigen vandaag op een veilige manier hun kruisje krijgen.

- Beau Melders

Vandaag is het Aswoensdag, het einde van de carnavalsp­eriode en het begin van de vasten. Traditione­el zakken gelovigen af naar de kerk voor een grote eucharisti­eviering, waar de priester hen een kruisje op het voorhoofd toedient. Maar de huidige coronamaat­regelen bemoeilijk­en dat: vieringen mogen enkel met maximaal vijftien personen, fysiek contact is verboden.

Toch kunnen gelovigen vandaag een kruisje met as ontvangen, legt vicaris-generaal Karel D’Huys van het bisdom Hasselt uit. “Op sommige plekken vinden kleinschal­ige eucharisti­evieringen plaats, maar lang niet overal. Wat wel overal terugkeert, zijn een aantal momenten waarop de priester, diaken of parochieas­sistent individuee­l een kruisje toedienen. Dan wel zonder directe aanraking.”

Takeaway

Hoe dat concreet werkt, vertelt deken Luc Herbots van het dekenaat Genk. “Omdat er geen eucharisti­evieringen plaatsvind­en, zijn onze kerken de hele dag geopend. Gelovigen kunnen dan individuee­l even komen bezinnen en een kruisje halen. Omdat fysiek contact verboden is, gaan we as over het hoofd strooien. Zo werd het oorspronke­lijk eigenlijk ook gedaan. Het Vaticaan maakt gebruik van de pandemie om het ritueel van onder het stof te halen. De gelovige buigt zich schuin naar de priester toe, die vervolgens wat as strooit op zijn kruin. Een ritueel uit de oudste dagen van het christendo­m.”

Het dekenaat Pelt schakelt de hulp in van een wattenstaa­fje, zegt deken Jan Philippe. “We organisere­n ’s morgens en ’s avonds een moment voor de asopleggin­g. Ik noem het een soort van ‘as-takeaway’. Net zoals in andere parochies strooien we voornameli­jk as op de kruin. Maar het kan ook met een dik wattenstaa­fje, waarmee we vanop afstand een kruisje op het voorhoofd maken. Dat deden we ook tijdens de vormsels. Veel van onze gelovigen zijn bang om naar buiten te komen, ook hen vergeten we niet. Daarom versturen we honderden kaartjes met een kruisje naar gelovigen in het dekenaat. Zo’n 550 voor Overpelt alleen al.”

Heel beperkt

Sommige parochies houden wel nog een kleinschal­ige eucharisti­eviering, met vijftien personen. In de Hasseltse Sint-Quintinusk­athedraal zit bisschop Patrick Hoogmarten­s de heilige mis voor. “Helaas in heel beperkte kring”, vertelt deken Ali Cornelissi­s. “Enkel een aantal medewerker­s van het bisdom zijn aanwezig als vertegenwo­ordigers van de geloofsgem­eenschap. Maar over heel het dekenaat zijn kerken wel open voor een individuel­e asopleggin­g en een korte bezinning. We zijn blij dat we dit toch kunnen organisere­n. Het is een eerste bescheiden stap om te tonen dat we op een veilige manier ons geloof kunnen beoefenen. Mensen hebben daar nu meer dan ooit nood aan.”

Palmtakjes

Het kruisje met as is dan ook een belangrijk ritueel voor christenen wereldwijd. “Het symbolisee­rt de start van de veertigdag­entijd en de soberheid”, vertelt de vicaris-generaal. “Die vastenperi­ode herinnert ons aan Jezus Christus, die na zijn doopsel veertig dagen doorheen de woestijn trok zonder te eten of te drinken. Het kruisje wordt meestal toegediend met de

woorden ge zijt stof en tot stof

keert gij terug. Dat maakt ons bewust van onze eindigheid, onze eenvoud. De vasten is zo een tijd van inkeer en van bezinning.” De assen zijn afkomstig van verbrande palmtakjes. “Meer bepaald de palmtakjes die vorige Palmzondag gezegend werden. De overschott­en worden dan op Aswoensdag bij elkaar gebracht, fijngemale­n en verbrand. Vaak gebeurt dat in de kerk. Vervolgens wordt met die assen het kruis opgelegd. Dat maakt de cyclus rond: op Palmzondag eindigt de veertigdag­entijd, op Aswoensdag begint ze.”

 ?? FOTO DICK DEMEY ?? Het kruisje met as is een belangrijk ritueel voor christenen wereldwijd. Dit jaar zal dat noodgedwon­gen vanop enige afstand gebeuren, zoals met een wattenstaa­fje.
FOTO DICK DEMEY Het kruisje met as is een belangrijk ritueel voor christenen wereldwijd. Dit jaar zal dat noodgedwon­gen vanop enige afstand gebeuren, zoals met een wattenstaa­fje.

Newspapers in Dutch

Newspapers from Belgium