Vaccinaties verplichten is het laatste redmiddel
De expertengroep Gems vindt dat het verplicht vaccineren van het personeel in de woonzorgcentra geen taboe mag zijn. In Vlaanderen is de vaccinatiebereidheid groot, maar in Brussel en Wallonië is er meer angst en wantrouwen. Waarom zijn Brusselaars en Walen minder happig op vaccineren?
“Amper zes procent van het personeel in Vlaamse woonzorgcentra weigert zich te laten vaccineren om andere dan medische redenen of zwangerschap”, zegt Lieve Dhaene van Zorgnet-Icuro. “In sommige ziekenhuizen loopt de bereidheid zelfs op tot 98 procent. Er is een veel hogere vaccinatiebereidheid dan in Wallonië.” Veertig procent van het Brussels personeel wil zich niet laten vaccineren. In Wallonië is dat een kwart. Experts denken dat dit komt omdat ze aangestoken worden door de Franse anti-vaxcultuur. Voor sommige rusthuizen kan dit een probleem worden want er kan alleen maar worden versoepeld als 90 procent van de bewoners en 70 procent van het zorgpersoneel gevaccineerd is.
Is personeel verplichten om zich te laten vaccineren een brug te ver?
“Een verplichting mag geen taboe zijn als het echt nodig is”, zegt biostatisticus Geert Molenberghs (UHasselt). “Wij zijn nog steeds voorstanders van vrijwillige vaccinatie omdat dit beter is voor de gemoedstoestand, maar in Franstalig België zit je met een andere publieke opinie. Een verplichting kan dan een laatste redmiddel zijn voor de politiek. Al stellen we vast dat ook in Wallonië de bereidheid langzaam maar zeker toeneemt.”
Zijn er op dit moment al vaccinaties verplicht in Vlaanderen?
De vaccinatie tegen polio bij zuigelingen is de enige die in België wettelijk verplicht is. Enkele jaren geleden werd een koppel uit Brugge veroordeeld tot 16 dagen cel en 800 euro boete omdat ze hun dochter niet wilden laten inenten. De verplichting is ingevoerd omdat er grote kindersterfte was door polio. Het virus maakt nog slachtoffers in andere landen.
Welke vaccinaties worden aangeraden?
Kind en Gezin raadt vaccinaties aan bij kinderen tegen difterie, tetanus, kinkhoest, haemophilus influenzae type b, hepatitis B, pneumokokken, het humaan papillomavirus (HPV), meningokokken C en het trio mazelen, bof en rodehond. De vaccins én inenting zijn gratis. In 2016 was de vaccinatiegraad voor die vaccins bij peuters minstens 93 procent. Omdat die zo hoog ligt, is geen verplichting nodig. In Wallonië zijn die inentingen wel vereist in de crèche of naschoolse opvang.
Welke vaccinaties zijn verplicht als je in zorgsector werkt?
“Zorgpersoneel moet zich verplicht laten inenten tegen hepatitis B omdat ze werken met zwakkere mensen”, zegt Lieve Dhaene (Zorgnet -Icuro). “Ook het griepvaccin wordt sterk aangeraden, maar is niet verplicht.” Iets meer dan de helft van het zorgpersoneel laat zich vaccineren tegen griep. Volgens immunoloog Piet Stinissen (UHasselt) is een vaccinatie tegen Covid-19 verplichten voor het zorgpersoneel niet evident. “Bij een hepatitis-vaccinatie kun je antistoffen meten om te weten of je voldoende bent beschermd. Bij coronavaccins kan dat nog niet.”
Welke vaccinaties zijn verplicht als je gaat reizen?
Er is veel te doen rond een eventueel vaccinatiepaspoort dat je straks toegang geeft tot internationaal reizen. “Maar eigenlijk is dat niets nieuws”, zegt Joris Moonens van het Agentschap Zorg & Gezondheid. “In heel wat landen heb je een vaccinatiebewijs nodig voor de gele koorts. Volgens Stinissen zijn er nog drempels om zo’n bewijs in te voeren. ““We weten nog onvoldoende hoe we moeten bepalen of iemand voldoende beschermd is. En wat moeten we doen met een eventuele gewijzigde bescherming tegen nieuwe virusvarianten?”