Incubator Greenville stapelt verlies op van 2 miljoen euro
De cijfers van Greenville in Houthalen-Helchteren kleuren donkerrood. De incubator voor cleantechbedrijven heeft de afgelopen jaren een verlies opgestapeld van meer dan 2 miljoen euro.
De jaarcijfers van Greenville nv ogen allesbehalve goed. De incubator werd in 2012 opgericht om hét cleantechcentrum van Vlaanderen te worden. Aandeelhouders zijn LRM (60%) en de gemeente HouthalenHelchteren
(40%). Die ambitieuze plannen konden niet waargemaakt worden. Greenville is geen broedplaats geworden voor startups die zich bezighouden met materialen, recyclage en energie. Vandaag zijn er ook heel andere bedrijven gehuisvest die niets met cleantech te maken hebben, en nog volstaan de huurinkomsten, niet voor Greenville. Het centrum maakt sinds de lancering in 2012 structureel verlies. Eind 2019 stond er een negatief resultaat van meer dan 2 miljoen euro in de boekhouding. Het is niet duidelijk welke toekomst nog voor Greenville is weggelegd. In het slechtste geval stevent de incubator dan af op een faillissement, maar overname door een private partner of de gemeente Houthalen-Helchteren zijn ook een optie. Voorzitter en eerste schepen Jef Verpoorten erkent de problemen: “Maar we werken achter de schermen aan een oplossing.”
Er hangen donkere wolken boven Greenville NV, de incubator voor cleantechbedrijven in HouthalenHelchteren. In de boeken staat een structureel verlies van meer dan 2 miljoen euro. De vraag welk scenario nu gevolgd moet worden leidde donderdagavond tot pittige discussies in de gemeenteraad.
Greenville nv werd op 23 november 2012 onder grote mediabelangstelling ingehuldigd door Vlaams minister van Innovatie en Overheidsinvesteringen Ingrid Lieten (sp.a). De nieuwe Limburgse incubator moest hét cleantechcentrum van Vlaanderen worden. Het zou bedrijven die actief zijn in nieuwe materialen, recyclage en energie samenbrengen in het voormalige hoofdgebouw van de Kempische Steenkoolmijnen. Dat complex was na renovatie goed voor 3.000 vierkante meter bedrijfsruimte, 500 vierkante meter vergader- en seminariezalen, en een bezoekerscentrum. De twee aandeelhouders zijn LRM (60%) en de gemeente HouthalenHelchteren (40%). Vandaag zijn er in Greenville bijna veertig bedrijven gehuisvest, maar lang niet allemaal hebben die met cleantech te maken. Zo vonden er ook een rijschool, een interimkantoor, een muziekstreamingfirma, een securitybedrijf en consultancybureaus onderdak.
Prestigeproject
Volgens fractieleider Stijn Van Dingenen van oppositiepartij BUUR is Greenville al vanaf de eerste dag verlieslatend. De cijfers bevestigen dat ook: elk jaar werd afgesloten met een financieel tekort. Het over te dragen negatief resultaat voor 2019 bedroeg al meer dan 2 miljoen euro. “Een trieste balans voor het project. De opstart van de incubator kostte
“De bezettingsgraad werd niet gehaald. De economische toestand was al een tijdje niet goed. Het gebouw leende zich ook niet echt voor een incubator, te veel ruimtes zijn onbruikbaar” Jef Verpoorten voorzitter van de raad van bestuur van Greenville
destijds ongeveer 10 miljoen euro. Het meeste geld werd via subsidies van Limburg Sterk Merk, Hermes, Efro en IWT binnengehaald. Al vanaf het begin spraken kwatongen over een prestigeproject voor de socialistische partij en was er weinig geloof in de kans op slagen”, zegt Van Dingenen. Naast dat structurele tekort worstelt de incubator ook met een acuut financieel probleem. “In november vroeg Greenville een dringende kapitaalsinjectie van 200.000 euro aan de gemeente. Wat bleek? Al een jaar eerder, in oktober 2019, liet de raad van bestuur van Greenville een nieuwe budgetoefening maken vanwege de precaire financiële situatie. Toen al wist de raad van bestuur dat ze voor 2020 zouden afstevenen op een cashburn van 213.000 euro. En dat gebeurde ook halverwege vorig jaar. Maar tussen oktober 2019 en november 2020 werd aan het gemeentebestuur niet eens gemeld dat er acute financiële problemen waren.”
Geen communicatie
Intussen had LRM eind 2019 al een lening van 300.000 euro toegekend. Volgens de aandelenstructuur pro rata 60/40 zou medeaandeelhouder Houthalen-Helchteren ook 200.000 euro moeten inbrengen, maar dat is nog niet gebeurd. “Als de meerderheid dat toch doet, riskeren ze juridische problemen, want hierover is nooit een debat gevoerd. Niet in de gemeenteraad en ook niet in het autonoom gemeentebedrijf. Ik heb het in november vorig jaar aangekaart. We zouden er in december over debatteren, maar het is bijna maart en er is nog niks gezegd”, zegt Van Dingenen. “Het heeft geen zin om gemeenschapsgeld in Greenville te blijven steken als er geen perspectief is.”
Niet levensvatbaar
“Het klopt dat Greenville al sinds 2012 met structureel verlies te kampen heeft”, zegt eerste schepen en voorzitter van de raad van bestuur van Greenville Jef Verpoorten. “Maar dat is niet abnormaal voor een incubator waar start-ups zitten die niet zo kapitaalkrachtig zijn. Het is ook een beetje de functie van een incubator om deze jonge bedrijfjes te ondersteunen. Het blijkt nu dat we het centrum niet rendabel krijgen. En dus moeten we over andere scenario’s gaan nadenken.” Volgens Verpoorten zijn er verschillende oorzaken waarom de incubator niet levensvatbaar is gebleken. “De bezettingsgraad werd niet gehaald. De economische toestand was al een tijdje niet goed en de coronacrisis heeft daar het afgelopen jaar niet aan geholpen. Daarnaast was er een praktisch probleem. Het gebouw leende zich er niet echt voor. Het heeft een mooi atrium waarrond de grote bedrijven zijn gelegen, maar voor de rest zijn er te veel ruimtes die onbruikbaar zijn.”
Toekomst
Hoe moet het nu verder met Greenville? In de wandelgangen zoemen verschillende scenario’s rond. “In het slechtste geval is dat het faillissement, maar ook een overname door een private partner of de gemeente zelf is een optie. Met het vierde scenario - een volledig nieuw businessplan opstellen om zo financiering bij de bank los te weken - houdt vandaag blijkbaar niemand nog rekening”, zegt Van Dingenen. Volgens Verpoorten wordt er achter de schermen hard naar een oplossing gezocht. “We werken daarvoor samen met een adviesbureau, maar het is te vroeg om daar nu al over te communiceren. Het voorstel is nog niet concreet.”