Een les in nederigheid

Na zijn ultieme vernedering van maandag probeerde minister-president Jan Jambon zich bij zijn tweede zit van donderdag op te stellen als “een nederig man”. Een poging tot knieval, toch voor iemand waarvan de “da gade gij nie bepalen”-uitspraak drie jaar na een andere Septemberverklaring nog altijd als T-shirt te koop is in de N-VAwebshop. Diezelfde nederigheid probeerde ook Sammy Mahdi uit te dragen nadat hij over zijn zelfgekalkte “rode lijn” stapte en toch plots plooide voor kinderbijslag zonder volledige indexering. Dat Mahdi snel over zijn mislukking communiceerde, is nog het enige positieve aan wat hij zelf een “chickengame” vindt. De show zit er voorlopig op. Deze aflevering toch. Want straks moeten cd&v, N-VA en Open Vld weer samen verder en dat zal niet van harte zijn. Dat belooft dus voor moeilijke dossiers als Ventilus en stikstof. Jambon riep verzoenend op om een “coalition of the willing” te vormen, maar bij cd&v kon er amper applaus van af. Vlaams minister Zuhal Demir (N-VA) laat al langer uitschijnen dat ze volgende keer liever zonder cd&v (én met Vooruit) zou besturen. Als ze echt in pole position staat voor het volgende minister-presidentschap, kan ze daar wel op aandringen. Misschien is dat zelfs niet nodig. Want cd&v leek deze week zelf richting oppositie te stappen.

Wat Vlaanderen zelf doet, doet het zeker niet beter. Dat is in elk geval de conclusie van deze Septemberverklaring. De strijd tussen cd&v en de rest wijst ook op bepaalde gevaren die de regionalisering van sociale zekerheid inhoudt. Want bij het doorschuiven van de bevoegdheid voor de kinderbijslag naar Vlaanderen is de automatische indexering gesneuveld. Zeer vreemd dat zo’n essentieel onderdeel van een gezinsinkomen niet koopkrachtvast is.

De 4 miljard aan maatregelen die de Vlaamse regering uittrekt, zal voor veel mensen niet echt een groot verschil maken. Daarvoor zijn de maatregelen te breed uitgesmeerd over van alles en nog wat. Het verschil met de federale maatregelen – zo merkt arbeidseconoom Stijn Baert (UGent) op - is dat die eerder de niet-werkenden ondersteunen terwijl de Vlaamse regering met een betere kinderopvang en met de jobbonus ervoor zorgt dat werken loont. De federale energiepremie is weliswaar een veelvoud van wat de schrapping van de luttele euro’s aan Vlaamse energieheffingen oplevert, maar een overheid kan nu eenmaal die torenhoge facturen niet zomaar voor iedereen gaan financieren. Want die rekening krijgen we dan toch op een andere manier weer voorgeschoteld. Dat Jambon van meet af aan de verwachtingen van de begrotingsmaatregelen heeft getemperd, is misschien wel zijn verstandigste zet. De ontgoocheling is niet groot, de vreugde ook niet.

Reacties: dekern@hbvl.be