Marc Claes, de kunstenaar die inspiratie haalde uit de zee
Marc Claes, Heusden-Zolder, 1970-2022
Marc is geboren tegenover de bakker in Boekt. Vandaar zijn voorliefde voor de plaatselijke eclair, vermoedt zijn familie. Hij was de jongste van zes kinderen. Een nakomertje, zeg maar. En na Marcel, Marleen, Marina, Marie-Christine en Marie-Claire vond het gezin dat ook de jongste telg een naam moest krijgen die met de letters ‘mar’ begint. Het werd dus Marc. Een naam die hij later zelden op zijn eigen kunstwerken zou schrijven. “Het hoort niet op een kunstwerk”, zo vond hij. Als hij echt gedwongen werd, schreef hij zijn naam wel ergens op de achterkant. “Artistiek is hij altijd geweest”, vertelt zijn zus Marina. “Het begon al op tienjarige leeftijd. Hij wou absoluut naar de academie. Nadien vroeg hij thuis om kunsthumaniora te mogen volgen. Maar daar hadden onze ouders toch enkele vraagtekens bij. In de ASO richting die hij dan maar volgde, ging het moeizaam. Hij bloeide pas weer open toen hij kunst mocht studeren bij Sint Lucas Gent. Het was wel degelijk zijn roeping. Al heeft hij nooit spijt gehad van zijn jaren in het algemeen secundair. De kennis die hij er opgedaan had, bleek toch nog bruikbaar om iets creatiefs mee te doen. Hij wist dankzij de lessen biologie bijvoorbeeld hoe de anatomie precies in elkaar zat.” Marc zou kort na zijn afstuderen als kunstenaar al een hard verdict krijgen. Er was kanker vastgesteld. “Maar de behandeling sloeg aan en hij genas. Het zou hem wel vormen voor het leven. Hij zag meer de schoonheid en de waarde van het bestaan. Hij heeft volop genoten en gedaan waar hij van droomde. Al liftend doorkruiste hij Afrika. Van de oostkust langs de Victoria Waterfalls naar Walvisbaai aan de westkust. In Heusden-Zolder vond hij werk als leerkracht aan de academie van Meylandt. Verbazingwekkend waren de vele reacties die we na afloop over hem kregen. Hij inspireerde duidelijk veel mensen om iets artistieks te doen. Hij was een bijzondere mentor en leermeester, schreven ze.”
Playa de Vega
Hij had ook iets met de zee, met skaten en surfen. “Wekenlang kon hij in zijn busje de kust van het Franse Bordeaux tot Portugal afrijden om op de mooiste plaatsen te gaan surfen. Playa de Vega was zijn absolute paradijs. In de buurt had hij een oud, te renoveren huisje gekocht zodat hij hier later vaak kon terugkeren. Onderweg verzamelde hij stenen en wrakhout. Die stenen waren iets typisch voor hem. Overal waar hij ging, nam hij ze mee vanop reis. Het waren zijn souvenirs: zakken vol stenen, gedroogde zeesterren of stukjes hout. Vaak beschilderde hij ze.”
Als jonge kunstenaar werd hij geselecteerd voor de postacademische opleiding aan het Hoger Instituut voor Schone Kunsten in Antwerpen. Zijn liefde voor de zee kwam telkens weer terug: het wrakhout, de stenen en zelfs surfplanken en skateboards zou hij artistiek vorm geven. In Hasselt was er zijn tentoonstelling Playa de Vega, vernoemd naar zijn Spaans lievelingsstrand. In Portugal volgde hij een cursus voor het maken van surfplanken. Ook die wou hij artistiek gaan bewerken. Veel budget had hij niet altijd. Maar het weerhield hem vooral niet om toch artistiek bezig te zijn. Ooit heeft hij de achterkant van een versleten tapijt bewerkt. Er kwam een prachtige draak tevoorschijn. Iets weggooien kon hij niet. Alles kon een meesterwerk worden, als je het maar wou zien.
Opnieuw ziek
Marc had nog heel wat plannen en dromen. Dertien tweedehands surfplanken en skateboarden had hij gekocht. Die wou hij herstellen en kunstzinnig vorm geven. Na zijn stamceltransplantatie, want drie jaar geleden hadden dokters opnieuw slecht nieuws voor hem. Er was een nieuwe behandeling nodig. Met nieuwe medicijnen werd zijn ziekte teruggedrongen en redelijk onder controle gehouden. Helaas moest na corona toch een beenmergdonor gezocht worden, voor een transplantatie. Er was gelukkig goede hoop. Hij vatte opnieuw moed en vertelde over zijn plannen met de surfplanken en skateboards. Maar er volgde een ernstige hersenbloeding en het lichaam van
Marc was moe gestreden. Zijn familie, vrienden, collega’s en leerlingen blijven plots verweesd achter.
Vogels
Marc had aangegeven dat zijn afscheid gevierd moest worden. Met de eclairs van zijn favoriete bakker. Iedereen bracht een steen, een stukje wrakhout of een fossiel mee. Sommige werden mooi beschilderd, zoals Marc dat zelf ook deed. Broer Marcel tekende er een wielewaal op, want net als hij was Marc een grote liefhebber van vogels. “Wat we met al die bijzondere stenen en stukjes hout gaan doen? Dat weten we nog niet zeker”, besluit zijn familie. “Misschien moeten we ze allemaal een mooie plek geven aan zijn huisje, vlak bij zijn lievelingsstrand Playa de Vega? Wat we met die dertien tweedehands surfplanken gaan doen, weten we ook nog niet.”
De inspiratie die zijn leerlingen dankzij hem hebben opgedaan, zal niet snel verloren gaan. Marc heeft mensen warm gemaakt om iets kunstzinnigs te zien in dingen die voor anderen misschien geen waarde meer hebben. Die ideeën zullen nog lang blijven leven. Marc heeft een steen verlegd in zijn leven. En dat was een bijzonder artistieke.