Fabrikant van uitlaten richt zich op technologie van de toekomst
De Nederlandse producent van uitlaten en onderdelen voor de auto-industrie Bosal investeert tientallen miljoenen in de transitie naar de waterstofeconomie. “Het ontwikkelingscentrum in Lummen speelt daarin een cruciale rol”, zegt CEO Karel Bos.
Er zijn waarschijnlijk weinig bedrijven in Limburg waar de transitie van de technologie van het heden naar de technologie van de toekomst zo duidelijk zichtbaar is als bij Bosal in Lummen. In het ene lokaal wordt een warmtewisselaar getest voor een brandstofcel op waterstof, in het lokaal daarnaast wordt de uitlaat getest van een nieuw automodel van Volkswagen.
De uitlaat, decennialang het product waar de Nederlandse groep bekend voor is, zal nog lange tijd een deel zijn van de activiteiten, maar geleidelijk aan maakt de groep onder leiding van CEO Karel Bos de overstap naar nieuwe producten en sectoren met waterstof als rode draad. De vestiging in Lummen wordt daartoe compleet vertimmerd. “Het is nog een rommeltje”, verontschuldigt topman Karel Bos zich. Hij leidt ons rond door het bedrijf. “Maar het moet eerst slechter worden voor het beter wordt.” Het concern investeert ruim 100 miljoen euro in zijn transitie.
Nieuwe producten
Bosal werd in 1794 in Alkmaar opgericht door een rondreizende smid. Karel Bos is vandaag de zevende generatie aan de leiding van dit familiebedrijf, dat actief is in alle werelddelen en dat in vijftien vestigingen aan ruim 2.200 mensen werk verschaft. Hij is tevens de zevende generatie met de voornaam Karel. Overal is te zien dat Bosal gepokt en gemazeld is in de wereld van de uitlaat. In de ene ruimte worden geluidstesten uitgevoerd, elders worden de emissies gemeten. “Industriële archeologie”, verzucht Bos. “Maar als je het heden niet vernietigt, bouw je niet aan de toekomst.” Bosal ontwikkelt en produceert vandaag vooral uitlaten. Zowel voor de zogenaamde OEM’s,
Original Equipment Manufacturers, als voor de after market, zeg maar de vervangingsmarkt. “Vroeger produceerden wij miljoenen uitlaten per jaar”, legt de CEO uit. “Maar de uitlaat is een aflopende zaak. Als de Europese Unie in 2035 de verkoop van nieuwe diesel- en benzinewagens verbiedt, hebben we geen uitlaten meer nodig. De productie van uitlaten zal in ons bedrijf nog lang verdergaan voor de vervangingsmarkt, maar sinds de autoproducenten overstapten van koolstofstaal naar roestvast staal voor de productie van uitlaten, is een uitlaat hoe dan ook veel minder vaak toe aan vervanging.”
Waterstof
Ted Straten, die bij Bosal als directeur strategie en nieuwe business verantwoordelijk is voor het zoeken naar nieuwe producten en markten, zag enkele jaren geleden al dat er voor de uitlaat nog weinig toekomst is. “Als Bosal ook de komende decennia relevant wil blijven, moeten we een nieuwe richting inslaan”, aldus de Nederlander.
Die nieuwe richting vond Bosal in de energietransitie. “Heel wat grote producenten van energiesystemen zoals Bosch en Siemens zijn vandaag op zoek naar alternatieven voor fossiele brandstoffen zoals gas en olie”, legt Ted Straten uit. “Fossiele brandstoffen kunnen daarbij vervangen worden door waterstof.”
Bosal heeft ruim 100 jaar ervaring in het bewerken van metalen onder hoge temperatuur voor de productie van uitlaten, en die ervaring komt nu goed van pas bij de ontwikkeling en productie van geavanceerde warmtewisselaars. Die worden gebruikt in brandstofcellen die van waterstof en zuurstof elektriciteit opwekken, en in elektrolysers die met water en groene energie waterstof produceren.
Veel interesse
Bosal maakt zich sterk dat de warmtewisselaar die werd ontwikkeld in Lummen jaren voorsprong heeft op de concurrentie, zowel op het gebied van efficiëntie als op het gebied van levensverwachting. De belangstelling voor de Lummense technologie is groot, de geheimhouding is navenant. Fotograferen is verboden. Toch werd geen patent genomen. “Wil je een product echt beschermen, is een patent niet de beste oplossing”, vindt Karel Bos. “Onze klanten verbinden zich ertoe dat ze zelf de warmtewisselaar niet uit elkaar halen en onze werknemers hebben een geheimhoudingscontract ondertekend. Een van onze klanten wilde zelf een gelijkaardig product ontwikkelen, maar kwam na achttien maanden met hangende pootjes terug. Ondertussen had hij wel al anderhalf jaar verloren.”
In de transitie van de klassieke naar nieuwe activiteiten speelt het R&D-centrum van Bosal in Lummen een cruciale rol. “Lummen staat in voor de ontwikkeling, de productie van de prototypes en de productie van de eerste kleine series”, aldus Karel Bos. Zopas werd een eerste contract afgesloten voor serieproductie met een grote klant. Zijn naam wordt niet genoemd. Ook dat is geheimhouding.
Aan de hand van enkele slides toont Karel Bos de evolutie van de werkgelegenheid als het geweer niet drastisch van schouder wordt veranderd. Met typisch Nederlandse nuchterheid schildert hij een weinig rooskleurig toekomstbeeld, maar dankzij de nieuwe marsrichting groeit de werkgelegenheid in Lummen de komende paar jaar van 120 naar 135, alleen al op basis van de huidige orders.
Stijgende omzet
De voorbije jaren werd de omzet van Bosal getekend door de coronacrisis en de tekorten aan halfgeleiders en grondstoffen. In 2022 steeg de omzet naar 340 miljoen euro, komende van 256 miljoen in 2021. Tegen 2025 groeit de omzet naar 476 miljoen euro. Het aandeel van de energiepoot zal in de omzet geleidelijk aan groter worden.