Cavendish: het kleine dikkerdje dat een grote kampioen werd
Mark Cavendish (38) stopt na dit seizoen met wielrennen. En of hij nu wel of niet nog een rit wint in de Tour, monumentaal is zijn carrière sowieso. Portret van één van de grootste kampioenen en markantste persoonlijkheden van het peloton: “Je moet het zeggen zoals het is: met Mark is het altijd moeilijk.”
Elf minuten duurde de persconferentie van Mark Cavendish in Hotel Touring nabij Brescia. Inclusief vragenronde. Ook in afscheid nemen toonde hij zich gisteren een sprinter. Vergezeld door zijn vrouw en kinderen las een geëmotioneerde Cavendish een afgelijnd statement voor. Nadien volgden nog een hoop concrete vragen: wat wordt je laatste koers? Wat was de mooiste overwinning? Wat wil je doen na je carrière? Cavendish ging er niet op in: “Het is nu niet nodig om te praten over mijn doelen op korte en lange termijn.” Voor intimi komt het afscheid van Cavendish in ieder geval niet onverwacht: “Zes weken geleden belde hij me op”, zegt de Britse auteur Daniël Friebe, die drie boeken maakte met Cavendish. “Hij had het over Milaan-Sanremo, waar hij op de Capo Berta één van zijn beste waardes ooit reed en toch werd gelost. Hij voelde daar: de jonge gasten gaan nu gewoon te snel.
The fat boy
Cavendish reed doorheen zijn carrière voor zes verschillende teams. Wanneer hij ’s ochtends bij de start van een Giro-etappe door de teambussen fietst, zwaait hij onophoudelijk naar oude bekenden.
Bij de Soudal-Quick-Step-bus roept hij in het West-Vlaams: Goeiemorgen, allemoale. “Door het wielrennen heb ik veel mensen ontmoet”, zegt hij zelf. “Veel van hen mag ik nu vrienden noemen.” Met niemand had Cavendish een beter contact dan met de Deen Brian Holm, die zijn ploegleider was bij Team Mobile en EtixxQuick Step. Holm zit vandaag niet meer in de sport, maar als lokaal politicus in Frederiksberg onderbreekt hij met plezier een vergadering “waar hij toch niet veel van snapt” om over Cavendish te praten: “Ik heb het meegekregen, ja. The fat boy gaat stoppen, hè.” Fat boy is een koosnaampje dat teruggaat naar de begindagen van de carrière van Cavendish. Als neoprof bij T-Mobile had hij het moeilijk om op gewicht te geraken. “Ik kan je wel zeggen dat de trainers geen hoge verwachtingen hadden van die kleine dikke”, aldus Holm. “Trainer Sebastian Weber zette Mark in het labo op een ergofiets en zijn conclusie was: die wint zelfs niet bij de junioren.” Cavendish maakt er vanaf dan een erezaak van om mensen hun ongelijk te bewijzen, de rode draad door zijn carrière. “Die opmerking was brandstof voor Cavendish”, zegt auteur Friebe. “In 2007 in zijn eerste maanden bij de ploeg won hij meteen al de Scheldeprijs. Daarna schreef hij een open brief naar de ploegleiders om hen uit te leggen dat het een goed idee was om hem als neo mee te nemen naar de Tour. Wat ze ook gedaan hebben.”
Miserie met die kleine Brit
Patrick Lefevere herinnert zich nog goed wanneer hij de naam Mark Cavendish voor het eerst hoorde: “De Tour of Britain in 2006. Tom Boonen won de slotetappe, maar hij was niet helemaal tevreden. ‘Shit, die kleine Brit. Hij komt met moeite boven mijn zadel, maar zijn wiel zat voorbij mijn bracket (gedeelte van het frame waarin de trapas is gemonteerd, red.). Daar ga ik nog miserie mee krijgen’.”
Cavendish minimaliseerde op de persconferentie zijn fysieke aanleg als wielrenner. “Ik heb alles gehaald uit mijn beperkte talent”, vertelde hij. Brian Holm moet erom lachen: “Zoiets zeggen is goed voor likes op Twitter. Maar komaan, Mark heeft 34 Tourritten gewonnen, hij is wereldkampioen geweest en heeft Milaan-Sanremo gewonnen. Hij heeft alles zelf gedaan, maar natuurlijk had hij ook een fysieke gave.”
Kribbig en eigenwijs
Na zijn persconferentie kreeg Cavendish applaus, ook van de aanwezige journalisten. Nochtans was zijn relatie met de pers vaak moeilijk. Auteur Friebe noemt de jonge Cavendish “cocky” (eigenwijs), Patrick Lefevere leerde hem kennen als “kribbig” en Brian Holm zegt het zo: “met Cav is het gewoon altijd moeilijk. Ik ben hem zeker dankbaar, want in zijn beste jaren zorgde hij ervoor dat ik een heel slimme sportdirecteur leek. Je kon gewoon niet verliezen. Met de buschauffeur in de volgwagen had Mark die sprints ook gewonnen. Toch is hij ook vaak zijn eigen ergste vijand. We moeten hem prijzen omdat hij doorheen zijn carrière telkens weer opgestaan is uit het zwarte gat, hoe diep ook. Maar je kan je ook afvragen hoe hij telkens weer in die gaten terechtkomt. Vaak omdat hij ruzie krijgt met mensen.” Holm heeft één anekdote die Cavendish voor hem typeert: “Etappe dertien van de Giro in 2013. Er is een vluchtgroep weg en in de volgwagen weten we dat ze voorop gaan blijven. Maar Davide Bramati en ik kijken naar elkaar en we beslissen allebei: we gaan toch nog rijden voor een sprint met Mark. We zetten Pineau op kop, Vermote, de hele ploeg bijna. Uiteindelijk krijgen we de vlucht te pakken en Mark wint de sprint. Maar ’s avonds in het hotel loopt hij mij straal voorbij. Op de kamer vliegt hij uit, tot tranen toe: ‘Door jouw beslissing heb ik me moeten leegrijden, hier herstel ik niet van. Door jou ga ik de Giro niet kunnen uitrijden’.”
Holm is daarna even hard tegen hem ingegaan: “Jij kleine f*cker. Bij Team Sky klaag je omdat ze niet voor jullie willen rijden. Nu rijden we wel en is het ook niet goed. Ik was echt goed pissed. Na die ruzie kreeg ik telefoon van Marks vrouw: ‘Brian, wat is er gebeurd? Mark heeft me net gebeld. Hij wil jou niet meer als getuige op ons trouwfeest.’ Zo kwaad kan Mark zijn. Maar de volgende morgen voelde ik een hand op mijn schouder. Mark pakte me vast, met de glimlach. Alles was vergeten. Ik was uiteindelijk toch getuige op de trouw.” (lacht)
Tourrecord
Volgens Friebe was het bijzondere karakter van Cavendish een noodzakelijke voorwaarde om succesvol te worden. “In het Britse wielrennen bestond het idee dat je nooit zo goed kon zijn als de Europese profrenners. Cavendish heeft dat idee of plafond doorbroken. Omdat hij uitzonderlijk goed was, maar ook door zijn karakter. Hij weigert om zich bij dingen neer te leggen.”
Volgens Friebe is het hele Britse wielrennen schatplichtig aan Cavendish: “Zonder hem is er geen Team Sky en wint Bradley Wiggins de Tour niet. Cavendish is degene die hen heeft duidelijk gemaakt: wij kunnen dit ook.” Met 161 overwinningen is Cavendish sowieso een icoon van de sport. Alleen al in de Tour won hij 34 etappes, evenveel als Eddy Merckx. Voor het perfecte fin de carrière moet hij komende zomer dus nog één keer winnen. Cavendish op de persconferentie: “Als ik al 45 Tourritten had gewonnen ging ik om de 46ste te winnen. Had ik er 18, dan wilde ik er 19 .” Brian Holm lacht: “Mark ontkent het, maar natuurlijk is dat Tourrecord een doel. Je blijft niet doorgaan als je geen duidelijke drijfveer hebt. Ik durf niet zeggen dat het hem niet gaat lukken. Dat is wat Cav ons heeft geleerd: nooit zeggen dat hij iets niet kan.”