“Elke hulpverlener wil in het water springen, maar dat kan niet”
Voor het brandweerkorps van Lommel was de interventie bijzonder zwaar. “Het waren bijna allemaal mensen met kinderen van dezelfde leeftijd”, zegt crisispsycholoog Erik De Soir van het Fire Stress Team, die de hulpverleners maandagnacht opving.
Oproepen voor ongevallen met meerdere slachtoffers, en vooral die met kleine kinderen, hakken er bij elke hulpverlener zwaar in. “Het zijn de duikers die de lichamen naar boven brengen, maar ook wie aan de kant staat, wil helpen. Eigenlijk wil iedereen in het water springen, maar dat kan niet. Wanneer er dan drie lichamen uit het water worden gehaald dan wordt het erg zwaar. En dan komt de confrontatie met de harde realiteit.”
Erik De Soir stond al om halftwee ’s nachts op de kanaaloever bij de mannen en vrouwen van de hulpverleningszone Noord-Limburg. Het Fire Stress Team treedt meteen in actie bij schokkende gebeurtenissen. “Een kwartiertje eerder was ik door onze coördinator Sanne Hendriks opgebeld. Bij mijn aankomst waren de reanimaties net gestopt. De familie arriveerde ook al.”
Helen met een verhaal
Doordat het onderzoek meteen van start ging, is de crisispsyscholoog met de hulpverleners naar de brandweerkazerne gereden voor de eerste acute opvang. “In een eerste rondvraag vertelt elke hulpverlener wat zijn taak was, wat hij kon doen, hoe dit is verlopen. Zo maken we een eerste reconstructie van de interventie. Niet om te oordelen over de hulpverlening maar om te kijken hoe de mensen ermee zijn omgegaan. Om te helen heb je een heel verhaal nodig, want elke persoon zal de ontbrekende stukken zelf proberen in te vullen. Vandaar dat we alle stukken op tafel proberen te leggen om het nadien te kunnen lossen. Doe je dit niet, dan blijft de geest zich kwellen.” Ook burgemeester Bob Nijs trok naar de kazerne uit bezorgdheid over de hulpverleners en om hen te bedanken voor hun inzet. “Voor brandweermensen is dat een teken van erkenning.”
Gepantserd
Veel hulpverleners die met het familiedrama geconfronteerd werden, hebben zelf kinderen. “Tijdens de actie zijn ze gepantserd door de focus op de hulpverlening. Nadien maak je een link met je eigen leefwereld. Als je dan thuiskomt en je ziet jouw kinderen uit bed komen in hun pyjama, dan komen gemengde gevoelens naar boven. Naast de identificatie is er ook de context van het ongeval. Die mix maakt het zwaar.” Na de eerste opvang van gisterochtend volgt er morgenavond nog een samenkomst van de hulpverleners. “Tot dan kunnen ze zelf aan de slag met hun emoties. Mensen zijn zelfredzaam. Op donderdagavond kijken we hoe de collega’s herstellen. Zijn er hulpverleners die niet goed slapen, of die geen hap meer door hun keel krijgen? Dan bekijken we wat nog nodig is”, zegt de traumapsycholoog. “Bij sommige hulpverleners kan een opeenstapeling van dagelijkse interventies in combinatie met de schokkende gebeurtenis in Lommel zwaar gaan wegen. Iedereen is anders.” De hulpverleners worden vier tot zes weken opgevolgd. Sanne Hendriks is bezig met de uitwerking van het natraject. De begeleiding is zowel voor brandweer, politie als medische hulpverleners. Deze multidisciplinaire aanpak is uitzonderlijk in Europa.