Grondwater dringt kelders binnen, “maar staat nog niet op hoogste niveau”
Door de overvloedige neerslag van de afgelopen maanden raakte de bodem compleet verzadigd. Volgens een recent rapport is die situatie vooral in onze provincie merkbaar. “Maar het is zeker niet het hoogste niveau van de laatste veertig jaar.”
Hydroloog Patrick Willems (KU Leuven) beaamt dat het grondwater vandaag hoog staat, maar relativeert ook. “Het is zeker niet het hoogste niveau van de laatste veertig jaar. Twintig tot dertig jaar geleden kwamen deze hoge grondwaterstanden wel vaker voor. Maar het geheugen van de mensen is kort en dat voedt de perceptie dat het nu een extreme situatie is. Ook omdat de afgelopen jaren door de droogte vooral de lage grondwaterstand in het nieuws kwam.”
In Vlaanderen is grondwater een bevoegdheid van de Vlaamse Milieumaatschappij (VMM). Volgens VMM-woordvoerder Katrien Smets zijn de klachten over natte kelders niet uitzonderlijk. “Het is een fenomeen dat iedere winter wel opduikt na een periode van langdurige neerslag”, aldus Smets. “Meestal gaat het over oude huizen waarvan de kelder niet waterdicht gemaakt is.”
Waterstofzuiger
Uit getuigenissen van onze lezers blijkt dat het probleem zich niet uitsluitend beperkt tot oude woningen. “Ik woon in een appartementsblok van ongeveer 15 jaar oud”, zegt Frank Warson uit Maasmechelen. “Ook hier komt het water via de keldermuren naar binnen. Om de twee dagen maak ik de kelder weer droog met een speciale waterstofzuiger.”
Lezers uit Beringen, Houthalen-Helchteren, Hasselt, Peer, Hechtel-Eksel Lummen en Leopoldsburg melden dezelfde problemen: regelmatig emmers leeggieten, water opzuigen of zelfs dompelpompen gebruiken.
Lommelaar Jan Aerts zegt dat hij de afgelopen dertig jaar geen spatje water in zijn kelder gehad heeft. “Maar de afgelopen twee jaar is het grondwater enorm gestegen in Lutlommel, waar ik woon”, vertelt Jan. “Dat is opmerkelijk, want we zitten hier vooral met een zanderige ondergrond. Ik heb toen mijn kruipkelder met 20 centimeter opgemetseld om te voorkomen dat het water zo in mijn kelder stroomt. Ik had vorig jaar barsten in mijn betonnen keldervloer. Die heb ik door een gespecialiseerde firma laten herstellen, maar ik merk vandaag dat de nieuwe vloer toch ook al vochtig is.”
Rioleringswerken
“Op sommige plekken speelt nog een ander aspect mee”, legt hydroloog Patrick Willems uit. “Oude rioleringen verzakken soms, waardoor de voegen tussen de buizen open staan. Via die openingen wordt het grondwater met het rioolwater gedraineerd. Als de rioleringen worden hersteld, worden de voegen uiteraard dichtgemaakt en zal het grondwater zich lokaal weer ophopen. Daarom hoor je na rioleringswerken wel vaker dat mensen in de buurt last krijgen van water in hun kelder.”
“Op dit moment is Limburg inderdaad een erg natte regio”, zegt Willems. “Als ik een inschatting moet maken, komt er nu een stabiele periode van tien dagen waarin de grondwaterstand blijft zoals die nu is. Voor mensen die nu water in hun kelder hebben, zal het ongemak dus nog even blijven duren. Pas wanneer het wekenlang droger weer is, zal het grondwaterpeil weer gaan zakken.”
Landbouw en fruitteelt
Ook de ondergrond van de akkers is vandaag verzadigd door het grondwater, toch zijn er in de landbouw nog geen problemen. “We hebben nog geen signalen opgevangen van boeren die niet meer op hun akkers of velden kunnen”, zegt Elisabeth Mertens, woordvoerder van de Boerenbond. “Anderzijds is daar nu ook niet veel werk te doen, want het is de bemestingsperiode. Geen enkele boer gaat bij zulk nat weer zijn velden bemesten. Dat heeft geen zin, want de bemesting spoelt gewoon weg. Eind vorig jaar was de natte ondergrond wel een probleem omdat de aardappelen toen geoogst moesten worden. De periode van de bemesting is wettelijk afgelijnd en is vorige week begonnen op 16 februari. Het is niet zo dat deze weersomstandigheden de planning in de war sturen. Het is perfect normaal voor de tijd van het jaar.”
In de fruitteelt is het een ander verhaal. “Sommige fruitbomen staan nu al weken in compleet verzadigde grond”, zegt een anonieme fruitteler. “Je ziet de plassen zelfs in de plantages staan. Dat is slecht voor de bomen en zou op termijn ook de toekomstige oogst kunnen beïnvloeden. Vooral kersenbomen zijn daar heel gevoelig voor.”