Zo ver ging het: urine drinken en slagen tot bloedens toe
Het loopt allicht al jaren fout bij het vierde geniebataljon in het Luikse Amay. Video’s tonen hoe ver de vernederingen gingen. De beerput opende zich pas nadat een familielid van een slachtoffer in november vorig jaar mailde naar minister Dedonder.
Tientallen Belgische militairen zijn betrokken bij feiten van wangedrag binnen hun eenheid. De feiten deden zich voor bij het vierde geniebataljon in het Luikse Amay. Defensie tilt bijzonder zwaar aan wat er is gebeurd. Eén peloton is zelfs ontbonden, wat zeer uitzonderlijk is. Het parket heeft een onderzoek geopend en heeft 14 verdachten in het vizier.
Op een persconferentie erkende minister van Defensie Ludivine Dedonder (PS) dat het leger wordt getroffen door een groot en pijnlijk schandaal. Tientallen officieren, onderofficieren en ‘gewone’ soldaten zijn volgens haar betrokken bij mensonterende en vernederende dooprituelen. De ontgroeningen, maar ook straffen na mislukte oefeningen, zijn te zien op twee video’s die in het dossier zitten.
Bedreigen om te zwijgen
Op de beelden is te zien hoe soldaten vernederd worden. Zo ligt een soldaat op zijn buik, terwijl een ander moet pompen en telkens als hij laag gaat, moet zijn neus tussen de billen van de eerste steken. Ook is er een scène waar een soldaat op zijn knieën zit. Een ander staat voor hem met afgestoken broek en slaat met zijn lid in het gezicht van de eerste.
Een video toont soldaten die naakt rondlopen. Daarbij krijgen ze slagen op hun achterwerk. Tot bloedens toe, zei inspecteur-generaal Jan De Beurme, die het interne onderzoek leidt. Niet te zien op beeld, maar er wordt ook melding gemaakt van nieuwelingen die mogelijk moesten plassen in een glas om het vervolgens weer leeg te drinken. Die informatie wordt nog onderzocht.
Tientallen officieren, onderofficieren en ‘gewone’ soldaten zijn volgens minister Dedonder betrokken bij mensonterende en vernederende dooprituelen
De wantoestanden waren wellicht al jaren aan de gang. Met chantage en bedreigingen werd een zwijgcultuur in stand gehouden, klinkt het. Over lichte verwondingen en blessures moest gezwegen worden als een hogere officier om uitleg vroeg. Maar volgens onze bronnen waren er al langer geruchten over ‘bedenkelijke rituelen’ binnen de eenheid. Vakbonden bevestigen dat de bewuste eenheid op dat vlak een reputatie had.
Wapenhandel
De legertop ontving de eerste meldingen in 2021. “We hebben dat destijds onderzocht. Het leek toen eerder om interpersoonlijke conf licten te gaan. Conf licten die in elke organisatie voorkomen en perfect door de hiërarchie konden worden opgelost”, zegt inspecteur-generaal De Beurme.
De beerput opende zich pas nadat een familielid van een slachtoffer in november vorig jaar mailde naar minister Dedonder. Zij lichtte onmiddellijk de legertop in, die daarop ook naar het gerecht stapte. Justitie begon een onderzoek naar slagen en verwondingen, mét een luik wapenhandel. Mogelijk werden wapenonderdelen uit het depot gestolen of verduisterd. Volgens onze informatie is er ook sprake van drugsmisbruik- en handel binnen de muren, maar daar voert het parket vooralsnog geen onderzoek naar.
‘Niet veralgemenen’
De minister en de legertop waarschuwen om niet te veralgemenen. De feiten worden gelinkt aan enkele tientallen militairen van een peloton, 30 à 35 man sterk, en dus niet aan het hele bataljon. Onder de militairen bevinden zich ook ervaren officieren en onderoff icieren. Verschillende zijn geschorst, anderen zijn intussen overgeplaatst naar een nieuwe eenheid.
Het nieuws komt bijzonder ongelegen. Defensie is volop aan het aanwerven, maar lijkt niet uit de schandaalsfeer te geraken. In 2016 zijn in het trainingscentrum voor para’s in Marche-lesDames al eens rekruten mishandeld door hun lesgevers. In een boze, interne brief schreef stafchef Michel Hofman begin 2023 al dat hij weet had van ‘onbezonnen’ fysieke straffen en tal van andere ‘ongepaste initiatieven’.