MR en CDH zien het wel zitten zonder PS
Niet alle Franstaligen wijzen Bart De Wever af
De PS heeft de regeringsonderhandelingen voor Wallonië en Brussel op gang geschoten. Maar N-VA hoeft niet te wanhopen: er bestaat nog altijd een kans om een federale regering zonder de PS te vormen. Bij de Franstaligen is te horen dat alles mogelijk is, zolang de juiste prijs wordt betaald. Maar die ligt erg hoog.
Er zijn er in het Vlaams-nationalistische kamp die menen dat alles verloren is. Zoals huisideoloog Bart Maddens het verwoordde: N-VA heeft de afspraak met de geschiedenis gemist. Doordat de partij niet
incontournable is, is CD&V in staat om de Vlaams-nationalisten voor een tripartite in te wisselen én kunnen de Franstaligen De Wever met een groot kanon uit de lucht schieten.
Tot zover de theorie. Want de Franstaligen met wie De Wever zijn verhoopte centrumrechtse coalitie zou moeten vormen, wijzen de N-VA-voorzitter niet af. Zowel MR als CDH ziet wel iets in een federale regering zonder de PS, ook al heeft die geen meerderheid aan Franstalige kant.
Duidelijke garanties
‘Het is zeer moeilijk,’ klinkt het bij de liberalen, ‘maar niet onmogelijk. Er moeten gewoon duidelijke garanties ingebouwd worden.’ Dat betekent: N-VA moet inhoudelijke toegevingen doen op socio-economisch vlak, moet beloven dat ze de zesde staatshervorming loyaal zal uitvoeren en natuurlijk moeten daar verschillende ministerposten met zware bevoegdheidspakketten tegenover staan. Ook bij CDH zijn stemmen te horen dat een regering zonder PS er ‘beter vroeg dan laat komt’. Voorzitter Benoît Lutgen loopt niet over van het enthousiasme, maar houdt de deur op een kier. ‘Hij kan hier ook voordeel mee doen’, zeggen toppolitici aan Franstalige kant. ‘Hij kan boven zijn gewicht boksen als hij belangrijke ministerposten binnenhaalt. Bovendien kan hij dat gebruiken voor de vernieuwing van zijn partij en zo jonge politici lanceren.’ Om regionale regering te vormen, hebben CDH en MR de socialisten alvast niét nodig. In Brussel kunnen ze er het FDF van Olivier Maigain bijnemen en zo een comfortabele meerderheid vormen. In Wallonië hebben de twee ook een meerderheid, zij het met een luttele zetel op overschot. ‘En dat is krap’, waarschuwen verschillende liberale voormannen. Betekent dat dat De Wever gewonnen heeft? Verre van. Bij diezelfde liberalen zeggen sommigen ook dat er geen sprake van kan zijn om met een Franstalige minderheid een federale regering te vormen. Bovendien zien ze al een doemscenario opduiken als ze meestappen in dat centrumrechtse verhaal. ‘De Franstalige partij die nu een coalitie met N-VA aangaat, maakt zichzelf kapot.’ De vraag is wat er verandert bij de MR nu Charles Michel er de onbetwiste baas is. Hij zette een goed resultaat neer in Wallonië, terwijl boegbeeld Reynders er niet in slaagde om met de MR de grootste partij in Brussel te worden. Michel en zijn onmiddellijke omgeving zijn duidelijk minder happig op een regering met N-VA dan de vicepremier. Dat er echter mogelijkheden zijn voor een regering zonder PS, beseffen ook de Franstalige socialisten zelf. Vandaar dat zij vrijdag, drie dagen vroeger dan verwacht, de gesprekken over de gewestregeringen opstartten. Laurette Onkelinx deed dat voor Brussel, Elio Di Rupo en Paul Magnette voor Wallonië. Die laatste, waarnemend voorzitter, liet meteen weten dat symmetrische regeringen voor hem niet hoeven, maar dat de coalitie wel ‘zo progressief’ mogelijk moet zijn. De PS hoopt zo meester van het spel te worden, en probeert MR en CDH in het gareel te dwingen. Want wie de PS federaal zou uitsluiten, zal regionaal meteen de afrekening gepresenteerd krijgen. ‘ Maar ze vergissen zich’, zegt een Franstalig toppoliticus. ‘N-VA en PS zitten in eenzelfde situatie: geen van beide is onmisbaar.’