Té goedkope olie maakt slachtoffers
Het Brits-Nederlandse olieconcern Shell schrapt in één keer 6.500 jobs en bevriest voor miljarden euro’s aan projecten. ‘We bereiden ons voor op een zeer lage olieprijs die wellicht nog jaren standhoudt’, zegt CEO Ben van Beurden. Ook andere grote oliebedrijven spartelen. De consument daarentegen profiteert een beetje. De tijd dat er met olie gemakkelijk véél geld te verdienen was, lijkt ver weg. Shell maakte bekend dat het duizenden jobs schrapt, en voor miljarden euro’s aan projecten afblaast of eigendommen verkoopt. Ook BP en Total hebben het niet onder de markt. Aanleiding zijn de almaar dalende prijzen. Voor een vat ruwe olie wordt vandaag zo’n 53 dollar betaald, net boven de symbolische grens van het ultieme dieptepunt van 50 dollar. Zo’n jaar geleden was een vat nog 115 dollar waard. En bij de aankondiging van het nieuws zei Shell-CEO Ben Van Beurden dat hij verwacht dat deze lage prijzen nog jaren standhouden, iets wat analisten en ook Brian Gilvary, de financieel directeur van oliereus BP, al een tijdje zeggen. ‘Er moest daarom snel én met overtuiging worden ingegrepen’, aldus nog Van Beurden. De banen verdwijnen voornamelijk in Noorwegen en Denemarken. Wereldwijd telt het bedrijf zo’n 94.000 werknemers.
Akkoord met Iran
Dat we aan de goedkoopste olieprijs in zes jaar zitten, heeft twee redenen. Enerzijds is er veel meer olie voorradig dan gebruikelijk: in de Verenigde Staten wordt fors olie opgepompt. Olielanden als Saudi-Arabië zetten de kraan wagenwijd open. En sinds kort wordt de markt overspoeld met olie uit Iran. Sinds het atoomakkoord dat Iran met het Westen sloot, zijn de economische sancties weggevallen en mag het land weer voluit olie exporteren. Het is trouwens om geen marktaandeel aan Iran te verliezen dat veel landen in het Midden-Oosten hun prijzen hebben laten zakken én de kraan wagenwijd openzetten.
Zwakke groei in China
Anderzijds is de vraag naar olie beperkt. De groei van de enorme Chinese economie is zwak te noemen, wat een rem zet op de vraag naar olie. Analisten vrezen dat de groeivertraging jaren kan aanhouden. Voor de consument is de lage olieprijs goed nieuws, al laat die het gejuich best achterwege. Vooral diesel is goedkoop, ‘we zitten vandaag met regelrechte bodemprijzen’, zegt Omer Coeckaerts van de website brandstofprijzen.be. ‘Op drie prijzen na hebben we de goedkoopste dieselprijs sinds 2010.’ Ook benzine noteert goedkoper. Waarom we dan niet mogen juichen? Omdat de dure dollar de eventuele prijsdalingen fors afremt. Niet alleen aan de pomp, maar ook voor andere producten die als gevolg van deze lage olieprijzen veel goedkoper kunnen worden geproduceerd.