Na današnji dan

1776.

U Moskvi je osnovan Boljšoj teatar, veliki teatar opere i baleta, po ugledu na Sankt Peterburg u kojem su od četrdesetih godina 18. vijeka izvođene operske predstave.

1811.

Umro srpski prosvjetitelj, pisac, filozof i pedagog Dositej Obradović, prvi srpski ministar prosvjete (1811), jedna od najznačajnijih i najuticajnijih ličnosti u Srbiji krajem 18. i početkom 19. vijeka.

1868.

Rođen ruski pisac Maksim Gorki, koji se smatra utemeljivačem socijalističkog realizma u ruskoj književnosti. Imao je značajnu ulogu u političkom i kulturnom životu sovjetske Rusije. Umro je 1936.

1930.

Dva najveća turska grada Konstantinopolj i Angora dobila su nove nazive - Istanbul i Ankara.

1939.

Republikanska vojska predala je Madrid snagama generala Francisca Franca, čime je okončan Španski građanski rat. General Franco objavio je 1. aprila kraj rata koji je trajao 986 dana i odnio više od milion ljudskih života.

1941.

U nastupu depresije izazvane Drugim svjetskim ratom, engleska književnica Virginia Woolf izvršila je samoubistvo. Ubraja se među najznačajnije engleske romanopisce 20. vijeka.

1943.

Na Beverly Hillsu, u Kaliforniji, umro ruski kompozitor i pijanistički virtuoz Sergej Rahmanjinov, autor čuvenih klavirskih koncerata i “Rapsodije na Paganinijevu temu”. Rođen je u Rusiji 1. aprila 1873, a emigrirao je u SAD 1918.

1970.

U zemljotresu koji je razorio turski grad Gediz i okolna sela u zapadnoj Anadoliji poginulo najmanje 1.100 ljudi.

1973.

Američki glumac Marlon Brando odbio je da primi Oscar za glavnu ulogu u filmu “Kum”, a na ceremoniju za dodjelu nagrade poslao je indijansku glumicu Sachin Littlefeder da opiše patnje američkih Indijanaca.

1985.

Umro francuski slikar rusko-jevrejskog porijekla Marc Chagall, koji je, mimo svih likovnih formi i eksperimenata koji su obilježili 20. vijek, izgradio originalan individualni likovni izraz.

1989.

U Beogradu je proglašeni amandmani na Ustav Srbije, kojim je pokrajinama oduzeta mogućnost veta na ustavne promjene u Srbiji i dio zakonodavne, upravne i sudske funkcije. Revizija republičkog Ustava je na Kosovu popraćena masovnim demonstracijama Albanaca. U sukobima s policijom poginula su 22 demonstranta i dva policajca.

1994.

Umro francuski dramski pisac rumunskog porijekla Eugène Ionesco, tvorac antiteatra i jedan od najznačajnijih autora teatra apsurda.

2002.

U 95. godini umro čuveni holivudski režiser i scenarista Billy Wilder, dobitnik šest Oscara od 20 nominacija.

2003.

Sa ostrva Tanegašima Japan je lansirao svoje prve špijunske satelite u kosmos, koji će toj zemlji omogućiti nezavisnost u prikupljanju podataka, uključujući i kretanje sjevernokorejske vojske. Japan se ranije oslanjao na obavještajnu službu SAD-A.

2005.

U snažnom zemljotresu koji je pogodio zapadnu obalu indonezijskog ostrva Sumatra poginulo je više od 1.000 ljudi.

2009.

Umro ugledni filmski kritičar, teoretičar i historičar Ranko Munitić. Bio je i filmski scenarista, publicista i jedan od najboljih poznavalaca stripa i animacije u bivšoj Jugoslaviji.

1969.

U Washingtonu umro američki general i državnik Dwight David Eisenhower, vrhovni komandant savezničkih snaga u Drugom svjetskom ratu u Evropi, komandant NATO-A 1950 - 1952. i predsjednik SAD-A 1953 - 1961. godine. zločincima i budućnosti Balkana”. Razgovor je vodio urednik Špigla Olaf Ilau.

Ovaj intervju objavila je u celini Politika od 10. juna 1996.

Ravnopravan odnos

U tom intervjuu i odgovorima na glavna pitanja našao sam njegove poznate stavove i mišljenja koje poslednjih godina stalno ponavlja, a za njim i svi predstavnici Srbije i SR Jugoslavije, a takođe, i sve poznatije ličnosti iz Socijalističke partije Srbije. Prema tome, on za inostranu javnost govori uglavnom isto što govori i za unutrašnju upotrebu u Srbiji i SRJ. I, koliko ja zapažam, uspeva da ubedi, još uvek, većinu onih koji na izborima glasaju i odlučuju kome će ukazati poverenje da vrši vlast i upravlja državom.

Ova podudarnost Miloševićevih stavova i mišljenja koje saopštava inostranoj javnosti s onim koje izlaže unutrašnjoj javnosti podstakla me je na to da zabeležim nekoliko kritičkih napomena uz nekoliko njegovih odgovora o najvažnijim pitanjima iz ovog njegovog intervjua.

Na prvo pitanje odgovorio je: “Ja sam se zalagao za to da se Jugoslavija

2003.

Dejtonski sporazum se uspešno ostvaruje, pre svega, zato što je tu realnost nužnosti podjednakog uvažavanja interesa sva tri naroda - uvažio. Njegova trajnost i potpuna afirmacija zavise od mere u kojoj će taj prilaz biti poštovan - jednako uvažavani interesi sva tri naroda, Muslimana, Srba i Hrvata. Ravnopravan odnos tri naroda je ključ mira”. Napomena:

Milošević kaže da se zalagao za očuvanje Jugoslavije. Tačno. Ali kakve? “Moderne i efikasne” po principu “jedan čovek - jedan glas” i na centralističkom principu povećavanja kompetencija Federacije, a smanjivanja kompetencija republika i autonomnih pokrajina, s pozivanjem na jačanje “jedinstva” i Srbije i Federacije i time istovremeno onemogućavanje - kako su to svi zastupnici takvih stavova uporno isticali - “partikularizma” i “separatizma”, za koje su optuživali, u prvom redu, Sloveniju i Hrvatsku.

Na Fruškoj gori pronađeno tijelo bivšeg predsjednika Predsjedništva Srbije Ivana Stambolića (otet krajem augusta 2000). Uhapšena su četvorica pripadnika Jedinice za specijalne operacije MUP-A Srbije, osumnjičena za ubistvo.

U Genolieru u Švicarskoj umro poznati britanski glumac, scenarista, pisac, režiser i producent Peter Ustinov (83). Dobitnik je Oscara za epizodnu ulogu u filmovima “Spartacus” i “Topkapi”.