KK·ııÔÔÚÚÈÈÛÛÙÙÈÈÎ΋‹˜ · ˜ ÛÛËËÌÌ·ÛÛ››·˜ · · ˜ 44 ·ÚÚ¿ÌÌÂÂÙÙÚÚÔÔÈÈ · ¿ ÁÁÈÈ· · ÙÙËËÓÓ ¯ÔÔÚÚ‹‹ÁÁËËÛÛËË ¯ ‰‰·ÓÓ››ˆÓÓ · ˆ
Τ τελευταί ρ νικ διάστημα γίνεται αρκετ ς λ γ ς για την ανάγκη πιστωτικής επέκτασης, ιδιαίτερα μετά και την επιτυ ή έκ αση της άσκησης Συν λικής Α%ι λ γησης των τεσσάρων κυπριακών τραπε0ών. Για να %εκινήσει η π ιαδήπ τε πιστωτική επέκταση θα πρέπει να υπάρ% υν εκείνες ι συνθήκες, ι πρ ϋπ θέσεις και τα κίνητρα π υ θα ωθήσ υν τις τράπε0ες να αυ%ήσ υν τη ρήγηση δανείων πρ ς τα ν ικ κυριά και τις επι ειρήσεις. Η ένταση και τ εύρ ς της ικ ν μικής κρίσης και τ γεγ ν ς τι τραπε0ικ ς τ μέας ρίσκεται σε μετα ατικ στάδι , δηγ ύν αναπ ευκτα στ συμπέρασμα τι η ρ νική περί δ ς π υ θα ρειαστεί για επάν δ στις πρ ηγ ύμενες συνθήκες δανεισμ ύ θα είναι μακρύτερη απ τι αναμένεται. Ανάμεσα σε άλλα, υπάρ υν τέσσερις παράμετρ ι ι π ίες διαδραματί0 υν σημαντικ ρ λ στην πρ σπάθεια δημι υργίας εκείνων των συνθηκών π υ θα ενθαρρύν υν τη ρήγηση νέων δανείων.
Η πρώτη παράμετρ ς α ρά τα μη-ε%υπηρετ ύμενα δάνεια (ΜΕΔ). Η κατακ ρυ η αύ%ηση των ΜΕΔ διαμ ρ ώνει μια κ υλτ ύρα μη-απ πληρωμής των δανείων, ανταμεί ει εκείν υς π υ στρατηγικά επιλέγ υν να αθετήσ υν τις υπ - ρεώσεις τ υς και απ θαρρύνει εκείν υς π υ ε%υπηρετ ύν τις υπ ρεώσεις τ υς απ τ να συνε ίσ υν να τ πράτ- τ υν. Πέραν αυτών, επηρεά0ει τ υς ισ λ γισμ ύς των τραπε0ών λ γω της υπ ρέωσης αναγνώρισης 0ημιών, της ανάγκης σ ηματισμ ύ πρ λέψεων και της ραγδαίας αύ%ησης των δαπανών π υ σ ετί0 νται με τη δια είριση τ υ αρτ - υλακί υ των ΜΕΔ. Zλα τα πι πάνω απ τελ ύν τρ πέδη στις πρ σπάθειες π υ γίν νται για υσιαστική αύ%ηση των ρηγήσεων και κατ’ επέκταση για ανάκαμψη της ικ ν - μίας. Για να μπ ρέσ υν ι τράπε0ες να δια ειριστ ύν σωστά τα ΜΕΔ θα πρέπει να δι ρθωθεί τ ν μικ και τ ρυθμιστικ πλαίσι έτσι π υ να ενθαρρύνει και τις τράπε0ες αλλά και τ υς δανει λήπτες να εντείν υν τις πρ σπάθειες αναδιάρθρωσης των ΜΕΔ. Εάν επιτευ θεί αυτ θα δηγήσει σε σταδιακή μείωση των ΜΕΔ και θα επιτρέψει στις τράπε0ες να στρέψ υν τη πρ σ ή τ υς στη παρ ή νέων δανείων, κάτι π υ άλλωστε απ τελεί και τ ν πυρήνα των εργασιών τ υς.
Η δεύτερη παράμετρ ς α ρά τ υψηλ π σ στ δανείων-πρ ς-καταθέσεις στ τραπε0ικ σύστημα. υπερδανεισμ ς και η μεγάλη πιστωτική επέκταση των πρ ηγ ύμενων ρ νων επηρεά0 υν αρνητικά την πρ θεση/διάθεση των ν ικ κυριών και των επι ειρήσεων να αιτηθ ύν νέες ρηγήσεις, α ύ πρώτιστ ς στ ς καθίσταται η απ πληρωμή των υ ιστάμενων υπ ρεώσεων. Επιπλέ ν, υπερδανεισμ ς επηρεά0ει αρνητικά και τη δυνατ τητα των τραπε0ών να ρηγήσ υν νέα δάνεια λ γω τ υ αυ%ημέν υ πιστωτικ ύ κινδύν υ και της επιδείνωσης της ερεγγυ τητας και τ υ α%ι ρε υ των δανει ληπτών.
Η τρίτη παράμετρ ς σ ετί0εται με τις πρ πτικές ανάκαμψης της ικ ν μίας. Zσ ελτιών νται ι ικ ν μικές συνθήκες και ι πρ σδ κίες ανάπτυ%ης τ σ θα αυ%άνεται και η 0ήτηση για παρα ώρηση νέων δανείων, η π ία σήμε- ρα παραμένει αναιμική. Η σύντ μη επιστρ ή σε συνθήκες σταθερ τητας και ανάπτυ%ης θα ενισ ύσει και τ ενδια έρ ν των ν ικ κυριών και των επι ειρήσεων να λά υν νέα δάνεια για σκ π ύς κατανάλωσης ή/και επενδύσεων. Είναι για αυτ τ λ γ π υ θα πρέπει να πρ ωθηθ ύν εκείνες ι π λιτικές π υ θα συμ άλ υν και θα ηθήσ υν να επανέλθει η δυναμική της ανάπτυ%ης τ συντ μ τερ .
Η τέταρτη παράμετρ ς α ρά τ ρυθμιστικ πλαίσι λειτ υργίας των τραπε0ών και τις π ιες πιθανές αρνητικές επιπτώσεις στη ρήγηση νέων δανείων. Η Κεντρική Τράπε0α της Κύπρ υ (ΚΤΚ), πέραν των Ευρωπαϊκών δηγιών, εκδίδει και άλλες δηγίες πρ ς τις τράπε0ες (διαδικασίες ρήγησης νέων πιστωτικών διευκ λύνσεων) π υ έ υν στ τη ελτίωση της δια είρισης των κινδύνων π υ αναλαμ άν υν. ι νέες αυτές δηγίες πιθαν ν να επηρεά0 υν αρνητικά τις πρ σπάθειες ενίσ υσης της πιστωτικής επέκτασης. Για αυτ τ λ γ θα πρέπει πρ τ ύ εκδ θεί μια νέα δηγία να πρ ηγείται έγκαιρη δια ύλευση και πρ σεκτική α%ι λ γηση των επιπτώσεων π υ πιθαν ν να επι έρει στις τράπε0ες και ευρύτερα στην ικ ν μία. Πέραν αυτ ύ, μετά και την έκδ ση νέων δηγιών, η επ πτική αρ ή ενδείκνυται να παρακ λ υθεί συνε ώς τις π ιες αρνητικές επιπτώσεις πιθαν ν να επι έρ υν και να πρ αίνει στις ανάλ γες δι ρθωτικές αναπρ σαρμ γές.
ι τέσσερις αυτές παράμετρ ι διαδραματί0 υν σημαντικ ρ λ στην πρ σπάθεια ενίσ υσης της πιστωτικής επέκτασης. Για αυτ θα πρέπει να δ θεί ιδιαίτερη πρ σ ή ώστε να διαμ ρ ωθ ύν εκείνες ι συνθήκες π υ θα συμ άλ υν υσιαστικά και θα ενθαρρύν υν τ δανεισμ ν ικ κυριών και επι ειρήσεων.