Fiji Sun

Na Itukutuku Ena Vakacacabo

- MAIKA BOLATIKI maikab@fijisun.com.fj Feedback:

Kivei keda na kawa iTaukei e levu na cakacaka vakavanua e vakayacori, edau la’ki vakasavui na kena itukutuku ena vakacacabo. Eratou tukuna na Tabacakaca­ka iTaukei ni vakacacabo e dau vakayacori ni vakaraitak­a na lomana e dua na tamata, tokatoka, mataqali, yavusa se vanua.

E dau vakayagata­ki ena vakacacabo na yaqona se tabua me ivakaraita­ki ni veika e gadrevi. E okati eke na veika eda raica kei na veika e sega ni rairai.

E dau tu ko ira era gusu ni vakacacabo ka levu vei ira e vaka e soli mai vei ira na veivosa kei na itukutuku mera vakadewata­ka kivei ira e vakacabori tiko kina na iyau.

O koya e vakacacabo e tautauvata ni dua e kerekere tiko, me rokova ka doka tiko na vanua e vakacacabo tiko kina.

Ena gauna ni vakacacabo e wiliki koya me lolovira ka cecere o koya o vakacabo tiko kina.

Na veika e rairai e dau vakaraitak­i ena gauna ni vakacacabo, ia, na veika e sega ni rairai e dau tara na yalo ni tamata; na nona gadrevi me kila na inaki ni iyau.

Ni dau tekivu na vakacacabo eda dau vakarogota­ka taumada vua e vakacabori tiko vua na iyau se yaqona ka qai tekivu na vakacacabo.

Ena yasana e 14 edau tiko na duidui ena vakacacabo ka vakatalega kina na kena oboti.

E dau vakatau na vosa e vakayagata­ki ena gauna ni vakacacabo kina kena inaki – na mate, na veilakovi ena vakamau, na duguci ni marama, na bulubulu, kere veivosoti kei na so tale.

Ni vakarau tekivu dau vakarogota­ki kivei iratou ena vakayacori vei iratou na vakacacabo.

E levu na ivakaraita­ki ni vosa dau cavuti ni vakarau vakacabori na yaqona se tabua.

Kena ivakaraita­ki; keitou se cakacaka saka mada yani, se vakaraitak­i saka mada dua na ka lailai qo. E rawa ni yaqona se kamunaga ia e sega ga ni dau cavuti “se vakaraitak­i mada yani e dua na yaqona se kamunaga lailai qo.”

E sega ni dau cavuti na ka e vakaraitak­i [yaqona se kamunaga] baleta ni ratou sa na raica toka mai na veiwekani, na iyau o vakacabora yani.

Na imatai ni ka me ratou na kila tiko na la’ki vakacacabo na kedratou icavuti na sa wawa tiko mai. E dau levu na gauna na veivosa ena cavuti e a gauna ni vakacacabo ena vakatau kina na `io’ se `sega’ mai vei iratou na vakayacori tiko vei iratou na veiqaravi.

Ke dua na soqo ni lolosi me vakaraitak­a o koya e vakacacabo ena vosa kei na ivukivuki. Sa koto oqori era edua na vakacacabo erato tabaka na Tabana ni Vosa kei na iTovo Vakaviti ena dua na nodratou ilavelave. Kena ivakaraita­ki; “Vakaturaga saka i Cakauyasew­a vei ira na Tui Waidrodro [qo na ivakaraita­ki].

Na yaqona saka oqo e cabe tiko mai Yamotulevu na Rabolevu [qo na ivakaraita­ki].

Na yaqona saka qo na isevusevu ni neitou yaco tiko mai ena nomudou vanua na Turaga.

Kerei mo dou ciqoma ka vosa vakalougat­ataka me rawa ni donu na veitalanoa keitou mai vakayacora ena kena gadrevi me vakavinaka­taki na nomudou bai ni ua. Balabalavu tiko na vosa ni yaqona, na isevusevu ni veitalanoa kei na neitou butuka tiko mai na nomudou vanua. Vakacabera tiko na yaqona ina vanua Cakauyasew­a vei ira na Tui Waidrodro na kena imuri sosoraki yaaatu.”

Ni oti na vakacacabo, ena lesu mai o koya e vakacacabo ka vakavuravu­ra vei iratou na talai koya, na vosa ena cavuta, “au vura saka” salavata na vakacoboco­bo.

E levu na veivanua era sa tekivu vakayagata­ki na gone mera sa vakaitavi ena vakacacabo kei na veitavi vakavanua tale eso.

Sa yaco mai na gauna mera sa vakagalala­taki na qase, ka mera solia tu ga na nodra veitokoni ka vaka kina na kena vakadodonu­taki na cala.

Eda kalougata ena gauna oqo ni sa tiko na tabana ena Tabacakaca­ka iTaukei ka vakatokai tiko na Tabana ni Vosa kei na iTovo Vakaviti, me vakayaco vuli ena veivanua e gadrevi iratou.

 ?? Dau ni veitaba: Tabacakaca­ka iTaukei. ?? E ciqoma tiko oqori o Talatala Tevita Banivanua e dua na kamunaga ka vakacabori vua.
Dau ni veitaba: Tabacakaca­ka iTaukei. E ciqoma tiko oqori o Talatala Tevita Banivanua e dua na kamunaga ka vakacabori vua.

Newspapers in English

Newspapers from Fiji