Veiqaravi Ko Nakelo, Viseisei Vei Rau Na Vulagi Dokai
Era na meketaka na nodra meke ni vanua mai na koro vakaturaga o Nauluvatu, Nakelo ka vakatokai tiko na “Maravu Levu” edaidai, me rau vakamarautaki kina na veiwatini mai Vale Levu mai Bolatagane, na Duke kei Duchess of Sussex o Prince Harry kei Meghan Markle. Ena nona veisiko na Siga Vou ki na koro vakaturaga o Nauluvatu, Nakelo e tukuna kina o Aca Simolo, ni ratou sa vakarau tu me ratou na mekataka na nodratou meke ni vanua.
“Oqo na meke ni vanua o Nakelo ka dau meketaki ga ena gauna e dau la’ki kerei yani kina,” e tukuna o Simolo.
E tukuna ni ratou a sa lako yani na Tabacakacaka iTaukei me ratou la’ki kerea na meke ena vitu na macawa sa oti me na meketaki vei rau na veiwatini mai Vale Levu mai Bolatagane e daidai.
Na nodra vakavakarau e tukuna, e tekivu saraga ni oti na kena la’ki kerei yani.
Ena nodra vakavakarau era dau siko yani ko ira mai na Tabacakacaka iTaukei.
Ko Simolo esa soli vua me dau tuvana na mata ni meke ka tukuna era dau tu e liu ko ira na kena dau tarava o ira era kila vinaka ka ra tu sara e muri ko ira era sa qai meke vakadua se sa vakavuvuli tiko. Ko ira na tu e liu vei ira e tukuna o Simolo era taqomaki ira me kua ni laurai na nodra cala.
Ena 1953 a meketaki kina meke oqo vua na Ranadi o Queen Elizabeth II, na marama tubudra. Na meke oqo e tukuna o Simolo e dua ga na qaqana ka vakayagataki kina na imadai (wau), ula, iri, moto ena wesi, kei na kau ena veisamu. E kuria o Simolo ni ra a mai vakatovotovo ena Vakaruwai sa oti ena rara na Albert Park e Suva vata kei iratou mai Viseisei, Vuda, ka ra vakaitavi ena veiqaravi vakavanua.
Era na meke tiko erauta tiko e lewe 90 ki na 100 na mata ni meke. Edaidai e tukuna ena meketaki edua na qaqana baleta ni sa yali tiko e rua na qaqana. “Keimami sa veivosakitaka tiko me na qarai tale na rua na qaqana ka sa yali tiko ena gauna oqo,” e tukuna o Simolo.
Ena veiqaravi vakavanua e vakadeitaka mai o Roko Tui Ba o Jese Volau ni ratou sa la’ki kerei yani vakavanua mai Viseisei me ratou vakaitavi kina.
Eratou sa vakadonuya ka kuria ni ra sa vakavakarau tale tikoga kina veiqaravi vakavanua cecere vei rau na veiwatini mai Vale Levu. Na kerekere oqo e tukuna na Roko Tui Ba ni gole yani mai na Tabacakacaka iTaukei, ka ratou marautaka ni ratou nanumi me ratou mai vakaitavi edai.
Na veiqaravi vakavanua ena tekivu ena ono na kaloko ena yakavi edai ka na muria sara na meke mai Nakelo ka na 45 walega na miniti e soli tiko kina.
Ni na oti ga erau sa na gole sara me rau la’ki vakayakavi na vulagi dokai ena otela na Grand Pacific Hotel (GPH).