Na Vinaka Cava ena Kauta mai na Bose Levu Vakaturaga?
Era kauwai sara tiko vakalevu mai na yasana vakaturaga o Caumatalevu ena kena sa rogovaki ka veitalanoataki wasoma ena Palemedi me baleta na Bose Levu Vakaturaga (BLV).
Na vuni nodra kauwai tiko sai koya nira sega ni duavata ena kena vakalesui tale mai na mata bose oqo.
Tukuna o Vereti Veisamasama mai na koro o Namama, mai Macuata ni sa rogovaki tiko na veika sa vakayacora tiko na iliuliu ni People’s Alliance o Sitiveni Rabuka ena nona tarai ira tiko na turaga kei ira na lewenivanua ka vunautaka tiko ni na vakalesuya tale mai na BLV.
Na BLV e samai bokoca se kauta laivi na FijiFirst ka veiliutaki tiko kina oqo na Paraiminisita o Voreqe Bainimarama. Na rai ni Matanitu ena kena mai kautani na BLV, baleta ni sega ni valataka se cakacakataka na nodra gagadre na lewenivanua se o ira na iTaukei ni qele.
Esa mai kautani na BLV, ia ena sega ni kauta tani na veika eda kilai tani kina na kawa iTaukei. Ena tu ga na noda veirokorokovi ka dokai ira na noda turaga. Ena sega ni dua e kauta tani mai vei keda na noda turaga. O ira na noda turaga era na noda turaga tiko ga.
“Keimami vakavinavinakataka na nona veiliutaki na noda Paraiminisita o Voreqe Bainimarama ena kena mai kautani na BLV, kei na nodra rai vakayalomatua ena kena vueti tiko na noda vanua me dua na Viti vinaka.”
ILAVO NI LISI
Tukuna o Veisamasama na gauna a cici tu mai kina na BLV ena gauna va Koloni e dua na veivakalolomataki levu era a cakava tu o ira na noda turaga vei ira na lewenivanua.
“E liu ni se cici tiko kina na BLV, eda vakalolomataki na lewe ni vanua mai na vakarau ni tauri ilavo ni lisi ka levu na iTaukei era sega ni taleitaka na nodrai votavota. Era taura tiko ga na turaga na uro ni ilavo ka sega ni yaga na veika era taura na vo ni iTaukei ni qele.”
Na Matanitu e cici tiko oqo e tukuna ni raica vakatautauvata saraga na lewenivanua.
“Ni qai dua na gone e sucu vou, esa na caka nona ivola ni baqe ka na curu kina nona ilavo ni lisi. Oqo ena qai taura ni sa yabaki 18 kina. Oqo na veika era sega ni cakava na BLV se na Matanitu era sa oti yani. Era sa dui nanumi ira ga vaka ira.”
E tomana o Veisamasama ni kena mai kautani na BLV eda sega ni mai vakalolovirataka kina na nodra itutu vakaturaga.
“Oqo e sega ni dina, era se noda turaga tiko ga. Era kacivi mera dabe ena nodra dela ni soso koya kacivi ira kina na Kalou mera liutaka na vanua kei ira na nodra tamata. Kevaka era se vinakata tiko ga mera rokovi ka me mana na nodra vosa, sa dodonu mera suka kina vanua.”
E kuria ka kaya ni turaga sa mai vua na Kalou, ia esa dodonu vaka kina mera itovo ka veiucui vata kei na Kalou.
“Keimami vakavinavinakataka na nona veiliutaki na noda
Paraiminisita o Voreqe Bainimarama ena kena mai kautani na BLV, kei na nodra rai vakayalomatua ena kena vueti tiko na noda vanua me dua na Viti vinaka.”
MATANITU VEICURUMAKI
Tukuna talega o Vereti ni noda Matanitu esa Matanitu veicurumaki esa levu na kawa tamata eda sa mai bula vata voli oqo. Esa sega ni dodonu meda kauta lesu tiko mai na vakasama ni veivakaduiduitaki va kawa tamata.
“Eda na duatani tiko ga na kawa iTaukei, era na duatani tiko ga na vo ni kawa tamata eda sa mai bula vata, kei na veika eda dui kilai tani kina. Na veika esa cakava tiko oqo na noda Matanitu, oya na vakasama kei rai va Kalou. Sai koya meda veilomani ka cakacaka vata, mera raici vakatautavata na
lewenivanua, ka sega ni vakatabakidua ga kina dua na kawa tamata.”
DIGIDIGI VAKAYALOMATUA
Kaya o Vereti ni vakarau tiko qo na veidigidigi levu, tamata era sa dui digia ga na nodra dui turaga se marama bale ena vei vanua. Ia, ni ra sa lai rawata na qaqa era guilecavi keda vakadua na digitaki ira.
“Oqo e sega ni mate vou, e mate makawa. Nikua, oi keda na lewe ni vanua e Viti esa dodonu meda sa kidava tiko nai vadi era cakava tiko eso na noda dau ni politiki. Oqo
wili sara tiko ga kina na vei vakaduiduitaki vakamata-tamata.”
O Rabuka e via kauta lesu tale tiko mai na BLV, na vinaka cava ena kauta mai, e kaya o Veisamasama.
“Au vakabauta ni politiki tiko na rai nei Rabuka, ena kauta mai vei keda kei ira na noda turaga na vakaloloma mai muri. E rau na sega ni rawa waki vata na politiki kei na vanua.”
ENA QAI TOMANI TALE YANI ENA MACAWA KA TU MAI