Vakadeitaka o Ro Jone na veitokoni ni Mataivalu kina Matanitu vou ena kena vakamuri me rokovi na lawa
Sa mai lutu nai cegu ka solia e dua na vakacegu kina lewenivanua na nona sa mai vakadeitaka nai liuliu ni mataivalu, Major-General Ro Jone Kalouniwai na nona tokona me vakamuria ka rokova na lawa. Kena ibalebale ni na tokona na Matanitu cokovata nei Paraiminisita Sitiveni Rabuka ena kena vakamuri na lawa ena kena digitaki e dua na Matanitu mai vei ira na lewenivanua (democracy).
E a vakamacala tiko o Ro Jone ena dua na veitalanoa a vakayacora kei Inoke Rabonu, e dua na dau ni vola itukutuku ni Fiji Sun ena nona itikotiko e Suva.
Oqo ni oti na nodrau bose vata o Ro Jone kei na Minisita ni Home Affairs o Pio Tikoduadua.
E levu sara na itukutuku cacavukavuka eda rogoca tu baleta na nodrau veimaliwai na mataivalu kei na Matanitu vou.
Na mataivalu oqo e sa cicivata mai kei Voreqe Bainimarama tekivu sara mai na yabaki 2000. O Bainimarama sa qai mai valataka me tubu na kedra i sau na sotia ka’ra sa taura tu ena gauna oqo.
Ni yaco na kena vuaviritaki na Matanitu nei Laisenia Qarase ena yabaki 2006 e sega ni dredre me rawata o koya na nodra veitokoni na leweni mataivalu e vanua, e wai talega (Army kei na Navy).
Ni se bera ni caka na veidigidigi ena i ka 14 ni siga ni vula ko Tiseba 2022, a rogo tale tu ga ni kevaka e sega ni qaqa o Bainimarama ena yaco tale e dua na vuaviri.
E a qai kaya cake mai o Ro Jone ni na rokova na macala ni veidigidigi baleta ni ratou tokona na yavu ni kena digitaki e dua na Matanitu mai vei ira na lewenivanua (democracy). A mai vakadeitaka tale o Ro Jone nai tukutuku oqo ena Siga Vakaraubuka nai ka 14 ni siga ni vula ko Tiseba, 2022.
Sa na galala kina na gaunisala ni toso ki liu na Matanitu vou. Ia me ratou nanuma vinaka me ratou rokova na lawa. Na ka kece e ratou cakava me vakayavutaki mai ena lawa.
Oqo beka na nona itautau o Ro Jone ena nodrau bose kei Tikoduadua dina ga ni sega ni tukuna o koya ena veitalanoa kei Rabonu. Sa ra cegu se vakacegui o ira na cakacaka vakamatanitu era sega ni tokona na Matanitu vou. Era sa dui kilai ira tikoga ka sana ririva tiko kina na Matanitu vou baleta na kena vakacilai nai tukutuku vuni ituba vei ira nai soqosoqo vakapolitiki e lewena na ito ni veisaqa. E tiko vei iratou na kaukauwa na Matanitu vou me ratou vakayacora na veisau ia me ratou muria ga na kena lawa matailalai.
E tukuni tiko ni levu era taura tu nai tutu cecere ni veiliutaki ena Matanitu (civil service) era na cegu se vakacegui.
E dua nai tukutuku levu ena macawa sa oti ena nona cegu mai ena Bose Lawa kei na Constitutional Office Commission (COC) o Aiyaz Sayed-Khaiyum. O koya sa na qarava vakatabakidua nai Soqosoqo na FijiFirst. Sa nanumi tiko nina vakaraitaka vakalawa e dua na kisi me tukuni kina na vei malumalumu ni Matanitu vou ena kena vakamuri na lawa - ena vuna oqo sa sega ni dodonu me veiliutaki na Matanitu vou.
Ena qai vakau e dua nai lavelave vua na Peresitedi, Ratu Wiliame Katonivere me vakatulewa kina. E tiko vua na kaukauwa me vakatauca na lewa.
Feedback: