„Nich lang quengeln, rop op Rad un los“
In ’n Märzmaand is ditmaal dat Thema nich fastleggt. Dar Vörjahr kloppt an. Upstunns weerd wi goot bedacht, wat dat Weer angeiht.
Hett us de Lenzmaand nu al tofaten? Wiss wi höögt us, sind vorns beter gestellt. Vääl Lue sind fix in ’n Goorn togangen, rackt tominnst dat väle Loov tohoop, nich allns, wer weet wat noch kummt.
De Vagels singt un fleut, nehmt die Nestkastens in Beslag, gifft ok is Rangelee um.
Obeers sind al ut ehr Winterquarteer trüch.
Dat Thermometer klattert an enkelte Daag up 15 – 20 °C Warmte. Dat nu al. – Klimawannel? Wat vääl över diskereert.
In den 100 – jährigen Klenner 2021 is natoläsen:
In den Märzmaand wesselt bet to ’n 15./16. warme Daag un ruget kolet Weer, dorna ruug un koolt, ok is Snee.
Haapt wi, de Lenz lett us ok van ’t Johr de negen warmen Daag tokamen.
Up männig Kinnergeburtsdag so um’n 22./23. Märzmaand to seten wie buten, schulig gegen de Huuswand in de Sünn, leten us Koken un Saft, ok is Pudding smecken.
Wiss – sind gode 70 Johr her.
Schall mi is needoon, of us an’n 20. März, van’ t Johr „Vörjahrsanfang”, Sünnenstrahlen warmt.
Denn man ’n moi ’n Vörjahrsdag wünscht Jo, lewe Läser, (Ollnborger Platt)
Vörjahr
Se lacht us tomööt Vörhjahrsblomen – honnigsööt
Se wiest us dor liek up hen, de Wintertiet findt ehr Enn.
Vagels freudig quinkeleert so Minsch un Deert dorvan tehrt,
Sünnschien – Warmte vornan steiht, högere Macht hett dat Leit.
Ansprechpartner bei Fragen und Anregungen: Gaby Schneider-Schelling 0441/9988-2006
tDisse Lü arbeit’t mit: Erhard Brüchert (Oldenburg), Elfriede Coburger (Oldenburg), Detmar Dirks (Großenkneten), Dr. Claudia Freese, (Petersfehn), Rita Gnep (Oldenburg), Inge zur Horst (Ofenerfeld), Maike Sönksen (Oldenburg), Dirk Wieting (Ganderkesee) – all van’n Heimatbund „De Spieker“
Dat mossen wi us lesdet Johr seggen, as wi wegen Corona nich in den Oosterferien na Frankriek föhren kunnen. Wi föhren jümmers na Frankriek, ok wenn wi us egentlich jümmers wedder vörnehmen doon, mol woanners hen to reisen, man dor kummt nix na. Man Corona hett us ut de Noot herut woanners henschickt, nämlich in de Gegend rund um Ollnborg.
Toeerst weren wi ganz schön bedeent, man denn nehmen wi us vör, eenfach so to doon, as wenn wi ganz normaal in Urlaub weren. Wi trocken use Wannerbüxen an, stoppten de grönen PerrierBuddeln mit Vilsa-Water in de Wannerrucksäcke und fohrten los mit Rad. An den Avend kokten wi leckere franzöösche Eten un drunken en Buddel Rotwien. Also egentlich so as jümmers.
Op use Touren kregen wi masse to sehn, wat wi sunst gar nicht gewahr warrn. Op Rad is man nich so gau un hett Tiet, genauer hentokieken. Wenn wi en besünnere Gebüüd oder Kark oder en besünners schönen Platz to faten harrn, kreeg mien Mann de Perrier-Buddel in de Hand und moss Modell stahn för een Foto. Dat Bild woor per Whatsapp as Radel in den Fründeskreis schickt mit de Fraag „Wo bün ik?“Ganz un gor ut den Tosamenhang reten, weer dat gor nich so licht, dat ut de Lameng ruttokriegen. De Frünin nen schickten ok Fotos vun de ehre Radtouren, so dat wi alltohoop Pläseer mit use Radels harrn.
Vun een ganz besünnere Bo brukten wi keen Radel-Bild to schicken, denn den Bo kennt jedereen: De Kloosterruin vun Hude. Jedenfalls vun buten. Blots wat weet wi mehr? Dat Klooster ut dat 13. Johrhunnert in den Stil vun de Backsteengotik höörte to den Zisterzienserorden. Dat Stammklooster vun düsse Orden befinnt sik in Frankriek (Hélas!). För den Boplatz hett man damals, jüst so as de Zisterzienser-Traditschoon dat vörgeev, en aflegen Steed an en Beek söcht, den Huder Beek. Ok de Anornen vun de Gebüden entspraak nipp und nau düsse Traditschoon.
Na den Daalslag vun de Stedinger
in de Slacht vun 1234 woorn Deele vun dat Land nee verdeelt. Dat Kloster Hude harr goot vun dat Ümschichten. De Togewinn an Land bood en gooden wirtschaftlichen Grundstock för dat Klooster. In Hude woorn Pütt un Pannen, Töllers und Tassen ut Toon herstellt, man weevte fiene Linnen un de kloosteregene Tegelee maakte Tegelsteene vun beste Gööd, so as dat bi de Zisterzienser gang un geev weer. Bet 1306 leten sik de Mönnekens dat Beer noch ut Bremen levern, man denn övernehmen se dat Beerbroen sülmst. To sien beste Tieden weer dat Kloster Hude de geistige und wirtschaftliche Middelpunkt vun de hele Region. Dorvun tüügt jüstso, dat twee Johrhunnerte lang een ganze Reeg an Grofen vun Ollnborg
de Klosterkark ehr Graff kregen hebbt. 1482 keem dat Klooster unner de Regeren vun dat Bistum Münster. Mit de Tiet leep dat nicht mehr so goot in’t Klooster. Tosamen mit gesellschaftliche Verännerungen un de Reformatschoon föhrte dat to den Neddergang vun dat Klooster, dat 1536 oplööst woor.
Godet Bomaterial woor jümmers bruukt un so brook man eenfach en ganze Reeg vun de Gebüden af un bruukte de Hudeler Tegeln för annere Gebüden. 1687 harr dat en Enn, denn de Familje von Witzleben köffte dat Klooster op und kümmert sik bet vundaag dorüm. In’t 18. Johrhunnert unner Peter Friedrich Ludwig legg de Familje von Witzleben den Grundsteen för den Landschaftspark na engelschet Vörbild.
Dit Johr warrt de Urlaub in Frankriek alle Wohrschienlichkeit na wedder utfallen. Schöllt Ji in den Oosterferien in Hude vörbikieken, denn wunnert Jo nich över de Lüüd, de dor mit en gröne Waterbuddel hanteren. Dat sünd wi. Wi bruukt wedder nee‘e Urlaubsbiller.
Plattdüütsch Sneeklockje Obeers diskereert schulig needoon