Ξέπλυμα της αρχαιοκαπηλίας με ατράνταχτες αποδείξεις
Ο ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. ζητά την παρέμβαση εισαγγελέα μετά τα στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα ο αρχαιολόγος δρ Χρήστος Τσιρογιάννης ταυτίζοντας ένα ειδώλιο της συλλογής Στερν με το αρχείο του «μεγαλέμπορου και καταδικασμένου διακινητή αρχαιοτήτων» Μπεκίνα
Την παρέμβαση του αρμόδιου εισαγγελέα αλλά και την ακύρωση της «παράνομης» συμφωνίας μέσω της Βουλής για την υποτιθέμενη επιστροφή των 161 κυκλαδικών αρχαιοτήτων ζητάει ο ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. μετά τα στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα ο αρχαιολόγος δρ Χρήστος Τσιρογιάννης ταυτίζοντας ένα ειδώλιο της συλλογής Στερν με το αρχείο του «μεγαλέμπορου και καταδικασμένου διακινητή αρχαιοτήτων» Μπεκίνα. «Αν δεν παρέμβει τώρα ο αρμόδιος εισαγγελέας για τη συλλογή Στερν και όσους εμπλέκονται στο σκάνδαλο και δεν ακυρωθεί τώρα η παράνομη συμφωνία, τι άλλο θα πρέπει να περιμένουμε πλέον; Τη νομιμοποίηση και άλλων πτυχών του οργανωμένου εγκλήματος;» υπογραμμίζει χαρακτηριστικά στην ανακοίνωσή του.
Παρά τις σφοδρές αναταράξεις που προκαλεί η απόδειξη της γκρίζας αρχαιοκαπηλικής διαδρομής τουλάχιστον ενός αντικειμένου της συλλογής Στερν, η κυβέρνηση, στην ίδια τακτική που ακολουθεί και για το σκάνδαλο των υποκλοπών, επιχείρησε για ακόμα μια φορά να βάψει το μαύρο άσπρο. Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Γιάννης Οικονόμου, απαντώντας σε σχετική ερώτηση του πολιτικού συντάκτη της ΑΥΓΗΣ Κώστα Σαββόπουλου, υποστήριξε πως «όλες οι κινήσεις της ελληνικής κυβέρνησης βρίσκονται μέσα στο πλαίσιο που ορίζουν οι νόμοι και που διέπουν οι θεσμικές διατάξεις που υπάρχουν για τη διαχείριση των συλλογών και των ευρημάτων των συλλογών αυτών. Όλες πάντα μέσα στους νόμους». Από την πλευρά του υπουργείου Πολιτισμού εξακολουθεί να τηρείται σιγή ιχθύος.
Να αποπεμφθεί η Μενδώνη
Αμεση ήταν η αντίδραση της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Απαντώντας στον κυβερνητικό εκπρόσωπο, η Σία Αναγνωστοπούλου, τομεάρχης Πολιτισμού του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ., κάλεσε τον
πρωθυπουργό να αποπέμψει την υπουργό Πολιτισμού και να ακυρώσει την παράνομη συμφωνία. Παράλληλα, απάντησε στον Γ. Οικονόμου ότι «οι κινήσεις της ελληνικής κυβέρνησης στην υπόθεση της παράνομης συλλογής Στερν ΔΕΝ βρίσκονται μέσα στο πλαίσιο που ορίζουν οι νόμοι και που διέπουν οι θεσμικές διατάξεις που υπάρχουν για τη διαχείριση των συλλογών και των ευρημάτων» και επιπλέον «αντίκειται» και «δεν βρίσκει εφαρμογή» ούτε στο σύνταγμα, ούτε στον αρχαιολογικό νόμο, ούτε στην υπερεθνική νομοθεσία, όπως οι διεθνείς συμβάσεις που έχει κυρώσει η χώρα μας για την παράνομη διακίνηση των πολιτιστικών αγαθών.
Η νέα αυτή τροπή της υπόθεσης αποκαλύφθηκε μετά τα στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα ο δρ Χρ. Τσιρογιάννης μέσω του δημοσιεύματος της Ευγενίας Μίγδου στην Athens Voice. Στοιχεία που επιβεβαιώνουν πλήρως τόσο τους Έλληνες αρχαιολόγους και τον ΣΕΑ όσο και τα κόμματα της αντιπολίτευσης, που αντέδρασαν σφόδρα όταν η κυβέρνηση έφερε και τελικά ψήφισε το νομοσχέδιο με το οποίο κυρώθηκε η συμφωνία για την υποτιθέμενη επιστροφή των 161 κυκλαδικών αρχαιοτήτων από τη συλλογή Στερν. Για «ξέπλυμα αρχαιοκαπηλίας» μιλούσαν τότε οι αντιδρώντες. Την γκρίζα διαδρομή αποδεικνύει τώρα ο δρ Χρ. Τσιρογιάννης, ταυτίζοντας ένα από τα ειδώλια της συλλογής Στερν με το αρχείο του «μεγαλέμπορου και καταδικασμένου διακινητή αρχαιοτήτων» Μπεκίνα. «Ενώ μέχρι τώρα έκαναν λόγο για αντικείμενα χωρίς προέλευση, τώρα έχουμε πλέον ένα ταυτισμένο αντικείμενο, που προέρχεται από έναν από τους πιο διαβόητους αρχαιοκάπηλους, χωρίς να έχει διαπιστωθεί έτι προγενέστερη προέλευση» σημειώνει ο δρ Χρ. Τσιρογιάννης. Και όντως ο Μπεκίνας μέχρι το 2018 είχε καταδικαστεί στην Ελλάδα για την ανάμειξή του σε δύο διαφορετικές υποθέσεις αρχαιοκαπηλίας, αφενός σε 11 χρόνια φυλάκιση για την πώληση τεσσάρων αρχαιοκαπηλικών τοιχογραφιών που είχαν κλαπεί από βυζαντινή μονή στη Στενή Ευβοίας και σε άλλα 7 χρόνια φυλάκιση για υπεξαίρεση δεκάδων ελληνικών
αρχαιοτήτων εκτιμώμενης αξίας 3 εκατομμυρίων ευρώ.
Οι επισημάνσεις Τσιρογιάννη
Ο δρ Χρ. Τσιρογιάννης στο συγκεκριμένο δημοσίευμα επισημαίνει όμως και ακόμα ένα κρίσιμο ζήτημα, τις ευθύνες του υπουργείου Πολιτισμού και της αρμόδιας Διεύθυνσης, που δεν ερεύνησε τα αρχεία που είχε στη διάθεσή της για αποδείξεις αρχαιοκαπηλικής προέλευσης. «Είναι στίγμα για το ΥΠΠΟ το γεγονός ότι δεν έκαναν την ταύτιση» σημειώνει, προσθέτοντας ότι «κι ακόμα χειρότερα, αν έψαξαν τα αρχεία στο σύνολό τους, μέσω της πολυδιαφημισμένης συνεργασίας τους με τους Ιταλούς καραμπινέρους και έχουν διαπιστώσει την ταύτιση, γιατί δεν το ανακοινώνουν στους Έλληνες πολίτες και στη διεθνή κοινότητα, μια και η υπόθεση έχει λάβει διεθνείς διαστάσεις και στον ξένο Τύπο;». Σοβαρά τα ερωτήματα που εγείρει ο αρχαιολόγος, αλλά και οι ευθύνες αποδίδει στο ΥΠΠΟΑ. «Είναι ευθύνη τους να ερευνήσουν εις βάθος το σύνολο της συλλογής, και, ακόμα κι αν δεν ταυτίσουν άλλο, να εξακριβώσουν την προέλευση του κάθε αντικειμένου» σημειώνει, υπογραμμίζοντας ότι «όλες αυτές οι ενέργειες θα έπρεπε να έχουν γίνει πριν δεχτούμε τη συλλογή και όχι μετά, όπου πολλά κομμάτια μπορεί, συν τω χρόνω, να αποδειχθούν πλαστά κ.τ.λ.». Να σημειωθεί ότι ο Χρ. Δρ Τσιρογιάννης αναφέρεται στη Διεύθυνση Τεκμηρίωσης του ΥΠΠΟΑ, στη σύσταση της οποίας είχε συμβάλει και ο ίδιος, η οποία καταργήθηκε ως Διεύθυνση και υποβαθμίστηκε σε τμήμα στον Οργανισμό του 2014 επί θητείας Λίνας Μενδώνη στη Γενική Γραμματεία του ΥΠΠΟΑ. Η Διεύθυνση Τεκμηρίωσης ανασυστάθηκε μετά το 2015.
Το κρίσιμο ερώτημα, όπως το θέτει η αξιωματική αντιπολίτευση, παραμένει ανοιχτό. Σκοπεύει η κυβέρνηση να νομιμοποιήσει και άλλες πτυχές του οργανωμένου εγκλήματος;
Οπως άλλωστε επισημαίνει στη χθεσινή ανακοίνωσή του ο ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ., το ελληνικό κράτος «εκτίθεται ανεπανόρθωτα» και «διασύρεται η χώρα διεθνώς». Στηλιτεύει τη στάση της «σκοτεινής υπουργού» Μενδώνη επί δύο χρόνια, ενώ επιτίθεται ευθέως και στον πρωθυπουργό, ο οποίος, «αντί να αποπέμψει τη κυρία Μενδώνη για παράβαση καθήκοντος, στις 8 Σεπτεμβρίου έφερε στη Βουλή την παράνομη συμφωνία». Με αυτόν τον τρόπο, σημειώνεται στην ανακοίνωση, «ο κύριος Μητσοτάκης κάλυψε αναδρομικά την κυρία Μενδώνη, παρά τις αντιδράσεις και τις προειδοποιήσεις σύσσωμης αντιπολίτευσης και του επιστημονικού κόσμου, μετατρέποντας το ελληνικό Κοινοβούλιο σε “πλυντήριο” αρχαιοκαπηλίας και τους βουλευτές της Νέας Δημοκρατίας σε αποδέκτες προϊόντων εγκλήματος».
Στο ίδιο μήκος κύματος και η Σία Αναγνωστοπούλου, τομεάρχης σε ανακοίνωσή της την Κυριακή σημείωσε ότι «η κυρία Μενδώνη συνεχίζει με θράσος την καπηλεία των 161 κυκλαδικών αρχαιοτήτων, ψευδόμενη ακόμα κι εκεί που δεν την παίρνει».
Αρχαιολόγοι: Σκάνδαλο
Σκάνδαλο χαρακτηρίζει την υπόθεση ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων και ζητά την ακύρωση της συμφωνίας. Επισημαίνοντας ότι «οι εξελίξεις αποτελούν κόλαφο για την απαράδεκτη πολιτική της ηγεσίας του υπουργείου Πολιτισμού», κάνει ύστατη έκκληση στην πολιτική και πολιτειακή ηγεσία του τόπου «να μην συμπράξουν στη νομιμοποίηση μιας διαδικασίας με σκοτεινά σημεία και ποινικές προεκτάσεις» και «να προστατεύσουν το προσωπικό τους κύρος αλλά, πάνω από όλα, το κύρος των θεσμών και των αξιωμάτων που εκπροσωπούν». Καλεί τον πρωθυπουργό να δώσει άμεσα εντολή να μεταβεί κλιμάκιο Ελλήνων ειδικών αρχαιολόγων και συντηρητών και να εξετάσουν τη γνησιότητα όλων των αρχαιοτήτων της συλλογής Στερν, και να δοθεί εντολή η αρμόδια υπηρεσία του ΥΠΠΟΑ, όπως έπρεπε θεσμικά να είχε συμβεί, να ελέγξει τα πιστοποιητικά προέλευσης των αντικειμένων, να τεκμηριώσει την προέλευση των αρχαίων της συλλογής και να κάνει όλες τις απαραίτητες συγκρίσεις και ταυτίσεις με τα στοιχεία και τα δεδομένα όλων των σχετικών αρχείων.