Περί νόμου ο λόγος
Οι ναζί, οι χρυσαυγίτες, ή όπως κι αν βαφτιστούν, είναι εγκληματίες και ως εκ τούτου η θέση τους είναι στη φυλακή και στους υπονόμους της Ιστορίας. Ούτε στις γειτονιές, ούτε στα σχολεία, ούτε φυσικά στο Κοινοβούλιο. Όπως αποδείχθηκε, η Δημοκρατία μας και το σύνταγμα δεν ήταν επαρκώς προστατευμένα απέναντι στη φασιστική απειλή. Αν η Ιστορία επαναλαμβάνεται ως φάρσα ή ως τραγωδία δεν μπορούμε να το πούμε με ασφάλεια. Το δεδομένο είναι ότι το τέρας απειλεί ξανά. Όσο σύνθετη άσκηση κι αν είναι, πολιτικά και συνταγματικά, η ανάγκη φανερώνει ότι το νομοθετικό τείχος απέναντι στον φασισμό είναι αναγκαίο. Η πρωτοβουλία της κυβέρνησης όχι μόνο άργησε, αλλά με τον τρόπο που εισήχθη, χωρίς διαβούλευση και σύνθεση, εύλογα προκαλεί την εντύπωση του προεκλογικού εντυπωσιασμού και της μικροκομματικής σκοπιμότητας. Ως προς το περιεχόμενο της τροπολογίας που κατατέθηκε, παρά τις βελτιώσεις, τα μείζονα προβλήματα παραμένουν. Το πρώτο αφορά τη γενικότητα και την ασάφεια της εν λόγω ρύθμισης. Από πουθενά δεν προκύπτει ότι αφορά αποκλειστικά νεοναζιστικά κόμματα. Αντιθέτως, αφήνει ανοιχτές τις ερμηνείες που βασίζονται στην επικίνδυνη και ανιστόρητη θεωρία των δύο άκρων. Ταυτόχρονα, δίνει ανεπίτρεπτα μεγάλη εξουσία στον Άρειο Πάγο να κρίνει αν κάποιο κόμμα είναι ή δεν είναι δημοκρατικό ασχέτως αν πρεσβεύει ναζιστικές ιδέες και πρακτικές. Δεν καλύπτεται λοιπόν η ανάγκη να προσδιορίζεται το ρατσιστικό, ιδεολογικό, ναζιστικό περιεχόμενο των κομμάτων και των οργανώσεων στις οποίες στοχεύει η ρύθμιση. Ανοίγει με αυτόν τον τρόπο επικίνδυνα μονοπάτια. Αν βέβαια ο Κασιδιάρης είχε καταδικαστεί ως φασίστας, η συζήτηση θα ήταν μάλλον διαφορετική. Παράλληλα, η ρύθμιση δεν μπορεί να είναι έωλη συνταγματικά, διότι όπως είναι κατανοητό, αυτό μπορεί να οδηγήσει σε αντίθετα από τα επιθυμητά αποτελέσματα. Η πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. καλύπτει όλα τα κενά που αφήνει ανοιχτά η κυβερνητική πρωτοβουλία, με την αξιωματική αντιπολίτευση να καθιστά σαφές ότι είναι διαλλακτική και ανοιχτή στη συζήτηση και την ενσωμάτωση προτάσεων, όπως του Ν. Αλιβιζάτου, προκειμένου η ρύθμιση να αφορά τον αποκλεισμό των νεοναζί σύμφωνα με το σύνταγμα και χωρίς παιχνίδια μικροπολιτικού εντυπωσιασμού. Ωστόσο, ένας νόμος δεν αρκεί. Ο φασισμός ηττάται μέσα στην κοινωνία, είναι μια μάχη στο πεδίο των ιδεών, αγώνας που το μαζικό αντιφασιστικό κίνημα και οι δημοκράτες πολίτες οφείλουν να δίνουν σε όλους τους χώρους δουλειάς, εκπαίδευσης, κάθε μέρα, παντού.