Η ανεξίτηλη σφραγίδα της Ιστορίας

Κώστας Χριστόπουλος, «FlashbangΚρότου Λάμψης», επιμ. Χριστόφορος Μαρίνος, ιστορικός Τέχνης. Γκαλερί Ζουμπουλάκη, Πλατεία Κολωνακίου 20. Διάρκεια έκθεσης: 18 Μαρτίου-22 Απριλίου 2023. Ώρες λειτουργίας: Τρ./Πέμ./Παρ. 11 π.μ.-8 μ.μ., Σάβ. 11 π.μ.-3 μ.μ.

ΗΙστορία μάς σφραγίζει. Με τα μικρά και τα μεγάλα γεγονότα που τη συγκροτούν. Όσο και αν επιδιώκουν οι αναθεωρητές της και οι διεκπεραιωτές τους στην πολιτική και στη μαζική ενημέρωση να παραποιήσουν ή και να εξαλείψουν τα ίχνη της. Να τοποθετήσουν τις νεότερες γενιές σε έναν χώρο αποστειρωμένο από το παρελθόν, το μακρινό και το πρόσφατο, να καλύψουν τα βαθιά τραύματά της και τα κενά που αυτοί δημιουργούν με λεία επιθέματα. Να ναρκώσουν με τους λογογράφους και τους ιστοριογράφους τους τούς πολίτες σε «λευκές νύχτες» μιας αγοραίας αντίληψης της ζωής όπου θα συνεχίζουν να κινούνται μέσα στη φρενήρη πορεία του καταναλωτισμού χωρίς τοπόσημα, να εκτονώνουν «το πάθος τους για το πραγματικό» σε τηλεοπτικές προσομοιώσεις του ή, στη χειρότερη περίπτωση, σε πράξεις ενδοοικογενειακής, ενδοσχολικής, οπαδικής- βίας. Έτσι ώστε να παραμένουν εγκλωβισμένοι σαν πειραματόζωα μέσα σε μια εικονική πραγματικότητα, ανίκανοι να δράσουν. Μέχρι που ένα ακραία τραγικό συμβάν, όπως αυτό των Τεμπών, να τους ακινητοποιήσει μέσα στον χρόνο και να τους αναγκάσει να στοχαστούν και να δουν την απογυμνωμένη από τον οποιονδήποτε εξωραϊσμό «έρημο του Πραγματικού» που βιώνουν καθημερινά.

Ιχνηλατώντας το παρελθόν μέσα στο παρόν

Ο εικαστικός καλλιτέχνης Κώστας Χριστόπουλος επιχειρεί στην τέταρτη ατομική του έκθεση, στην γκαλερί Ζουμπουλάκη, να ανασύρει στη ζωγραφική του επιφάνεια τα ίχνη της Ιστορίας που βρίσκει σε παλιές και σύγχρονες φωτογραφίες. Ονοματίζοντας την τελευταία δουλειά ενδεικτικά με το συνώνυμο της βιαιότητας της κρατικής καταστολής: «Flashbang-Κρότου λάμψης». Ο Χριστόπουλος συνεχίζει με συνέπεια την πορεία του στην τέχνη εμμένοντας στην ασπρόμαυρη παλέτα του και βαδίζοντας από τα ντεκολάζ των «αφισιστών» στα τοπία και στα πανό που μορφώνει εδώ με λάδια πάνω στον καμβά, στο χαρτί ή στο κόντρα πλακέ. Για να αποκαλύψει με τον χρωστήρα του την υλικότητά τους αλλά και τις πολλαπλές σηματοδοτήσεις τους. Βυθίζει τον θεατή μέσα από τις φωτισμένες ρωγμές του εδάφους στις γραμμένες σαν αεροφωτογραφίες γκρίζες και άγονες βραχώδεις εκτάσεις των νησιών της εξορίας του μετεμφυλιακού κράτους της Δεξιάς, όπου ενίοτε εμφανίζονται ως μαύρες κηλίδες οι χώροι στέγασης των αριστερών αγωνιστών των δυνάμεων κατοχής. Ανοίγει, με βάση μια φωτογραφία του 1939, τον δομημένο αυστηρά σαν οργωμένη, απέραντη γη «Lebensraum» των ναζιστών και αναδεικνύει με την αντίθεσή του με τις συρρικνωμένες μάζες την παράλογη «γοητεία» της βάναυσης λογικής της βιομηχανικής εξόντωσης του ανθρώπου.

Προβάλλει μέσα στις απτές πτυχώσεις του το διαχρονικά επίκαιρο πλακάτ του γερμανικού αντιπολεμικού κινήματος ενάντια στον φασισμό, τον μιλιταρισμό και τον πόλεμο. Δένει σε ένα δίπτυχο προστατευμένο με κερί το αίτημα για τη σύνθημα για τη Σοσιαλιστική Εναλλακτική με τη σχηματοποιημένη κροτίδα κρότου-λάμψης. Χαράζει το σημερινό αίτημα για δικαιοσύνη πάνω στο ευτελές, σκουριασμένο από τον χρόνο υλικό του τενεκέ του λαδιού. Μας φέρνει αντιμέτωπους με την πλασματικότητα της ψηφιακής επεξεργασίας ενός τόπου και με την πλασμένη με τον χρωστήρα του άγνωστη στο ευρύ κοινό άγρια, πέτρινη ομορφιά των ανάγλυφων όγκων μιας περιοχής της Μυκόνου. Ιχνηλατεί το παρελθόν για να φωτίσει, όπως σε μια έκρηξη ή μια αναλαμπή της μνήμης, μέσα από τα κρυμμένα θραύσματά του ως ενεργός πολίτης και καλλιτέχνης το παρόν. Να το ανασκευάσει με τα νέα στοιχεία που προκύπτουν και με τα νέα υλικά και με τις τεχνικές που ανακαλύπτει και να αφηγηθεί την Ιστορία ως μια ιστορία της ζωής που συνεχίζεται.