«Περικλή μου, τα κατάφερες, δεν
Χάρη στον ξάδερφό της έμαθε να μην κάνει όνειρα μίζερα
Θέλεις να μου πεις μερικά πράγματα για σένα; Για το πού έζησες, τη δουλειά σου.
Το ενδιαφέρον είναι πώς έφτασα να υπάρχω. Γεννήθηκα στην Αίγυπτο, στην Αλεξάνδρεια. Ήρθα εδώ εξήμισι χρόνων, το 1957. Η μητέρα μου ήταν από την Αλεξάνδρεια και ο πατέρας μου από το Κάιρο. Ο πατέρας μου ήταν δημοσιογράφος, αρχισυντάκτης στον Πάροικο, αριστερή εφημερίδα της Αιγύπτου. Και στον Ταχυδρόμο. Στον Πάροικο έγραφε συχνά και ο Στρατής Τσίρκας. Ο πατέρας μου ήξερε όλα τα πρόσωπα τα οποία αναφέρονται στις «Ακυβέρνητες Πολιτείες» και πριν γνωρίσει τη μητέρα μου έβγαινε με την αδερφή του Τσίρκα. Αλεξάνδρα τη λέγανε. Ο Τσίρκας όταν το έμαθε, τον κάλεσε και του είπε «άκου, Κώστα, είσαι πολύ καλός κομμουνιστής, έχεις πολύ καλή πένα, αλλά δεν κάνουν τα οικονομικά σου για την αδερφή μου. Να σταματήσει αυτή η σχέση». Άρα εγώ, λέω, οφείλω την ύπαρξή μου στον Τσίρκα. Καλά έκανε και ήτανε αυτός που ήτανε!
Στην Ελλάδα ήρθαμε με πρωτοβουλία της γιαγιάς μου, της μητέρας της μάνας μου. Ήταν μια οικογένεια απολιτίκ. Ενώ ο πατέρας μου ήταν αριστερός και άθεος. Η γιαγιά όμως αποφάσιζε. Μητριαρχική οικογένεια. Μείναμε σε έναν θείο μου στους Αμπελοκήπους για να βελτιωθούν τα οικονομικά. Μου έλεγε η μάνα μου ότι δεν υπήρχαν λεφτά ούτε για γάλα καλά-καλά. Το σπίτι ήταν δίπατο και από κάτω έμενε η φοβερή Μαρία Ιορδανίδου που έχει γράψει τη «Λωξάντρα».
Μεγαλώνοντας έγινα καθηγήτρια στο Γαλλικό Ινστιτούτο. Από το 1975 έως και το 2009. Άρχισα να μαθαίνω γαλλικά από πείσμα. Γιατί οι γονείς μου, όταν θέλανε να μην καταλάβω τι λένε, μιλούσανε γαλλικά. Επίσης είχα δύο ξαδέρφες, στις οποίες η μαμά τους τους μιλούσε από μικρές γαλλικά και είχαν μάθει. Εγώ λοιπόν δεν ήξερα και μ’ ενοχλούσε αυτό. Αισθανόμουν μειονεκτικά. Πήγα στο παράρτημα Εξαρχείων, γιατί εκεί δούλευε μια αδερφή της μαμάς μου. Πήγα ως μαθήτρια από 10 χρόνων. Σκοτώθηκα στο διάβασμα. Μου αρέσανε πολύ.
Η οδός Καλλίστης στου Γκύζη είναι ένας δρόμος που περπατάς ευχάριστα. Από τη μία είναι ο Λόφος Φινοπούλου. Η πέτρινη μάντρα και τα ψηλά του δέντρα. Κυπαρίσσια, πεύκα, ακακίες. Από την άλλη οι πολυκατοικίες, που αποκτούν μια αίσθηση πιο ανάλαφρη. Όπως ο αέρας δίπλα απ’ τα λίγα μέρη της πόλης που έχουν πράσινο. Σε μία από αυτές τις πολυκατοικίες ανέβηκα τα σκαλοπάτια και χτύπησα το κουδούνι. Η γυναίκα που άνοιξε με χαμόγελο την πόρτα, μου άνοιξε μετά ένα μικρό βιβλίο που είχε στη δεύτερη σελίδα του μια αφιέρωση από τον Περικλή Κοροβέση. «Στην εξαδέλφη Τερέζα κι ας μην είμαι Μπαλζάκ». Αθήνα 11 Ιανουαρίου του 1995. Το βιβλίο ήταν οι «Γυναίκες ευσεβείς του πάθους». Και η Τερέζα Αλάτση μόλις που είχε μάθει εκείνη την εποχή ότι έχει συγγένεια μαζί του. Το βιβλίο δεν της άρεσε αρχικά. Μετά όμως λάτρεψε τον συγγραφέα του. «Μου λείπει πάρα πολύ. Μου λείπει γιατί τον ήθελα να είναι οδηγός στη σκέψη μου». Με την ικανότητα να μεταφέρει αυτούσια τις κουβέντες του, η Τ. Αλάτση μπόρεσε κι έφερε δίπλα μας τη σκέψη του Περικλή Κοροβέση. Κάθε φράση και λίγη πάντα σοφία. Παράλληλα μοιράστηκε ιστορίες που φτάνουν έως την Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου και τον αρχισυντάκτη πατέρα της στην αριστερή εφημερίδα Πάροικος.
Με τον Περικλή πώς συνδέεσαι, πότε τον γνώρισες;
Τον Περικλή τον γνώρισα στη δεκαετία του ’90, πρέπει να ήταν το ’94 όταν γνωριστήκαμε. Δεν τον ήξερα πριν. Τον ανακάλυψε μία ξαδέρφη μου που τον συνάντησε τυχαία σε ένα παλαιοβιβλιοπωλείο και μετά εκείνη το έψαξε και βρήκε ότι ήμασταν συγγενείς. Η γιαγιά μου ήταν με τον παππού του αδέρφια από την πλευρά της μητέρας μου.
Τον αγαπούσα πάρα πολύ. Και την αδερφή του την Άλκηστη που είχα γνωρίσει, η οποία πέθανε νωρίτερα. Η Άλκηστις έμοιαζε πάρα πολύ με την Παξινού φυσιογνωμικά. Ο Περικλής μού έλεγε ότι εγώ του θύμιζα πολύ τη μαμά του, την οποία δεν την είχα γνωρίσει ποτέ.
Θυμάμαι ότι έπινε συνεχώς. Στην αρχή αυτό με είχε ενοχλήσει, αλλά μετά σκέφτηκα ότι αν είχα περάσει έστω και το ένα εκατοστό από αυτά που έζησε ο Περικλής, όχι μόνο θα έπινα, που δεν πίνω τίποτα, αλλά κι εγώ δεν ξέρω πού θα ήμουν. Ο Περικλής, παρ’ όλα αυτά, ακόμη κι όταν ήταν τύφλα στο μεθύσι, είχε ένα μυαλό ξυράφι για τα πολιτικά θέματα. Δεν υπήρχε περίπτωση να χάσει. Οι γνώσεις του ήταν τεράστιες. Γι’ αυτό αναρωτιέμαι, όταν πεθαίνει κάποιος που είχε ζήσει και μάθει τόσα πολλά, τι γίνονται όλα αυτά; Δεν ξέρω. Διαλύονται. Μένει ό,τι μείνει στις μνήμες των υπολοίπων, έτσι προχωράει ο κόσμος.
Ηταν ο αγαπημένος μου ξάδερφος. Τον λάτρευα τον Περικλή. Μου λείπει πάρα πολύ. Μου λείπει γιατί τον ήθελα σαν οδηγό σκέψης.