Οταν η μνήμη γίνεται δημιουργός

είκοσι χρόνια από τότε που ήρθα στην Ελλάδα» σκεφτόμουν σήμερα το πρωί καθώς κατηφόριζα τη Διδότου. Η χθεσινή συνάντηση με την Αλεξάνδρα Χριστακάκη ήταν κάθε άλλο παρά τυχαία.

Για πρώτη φορά, έπειτα από τόσα χρόνια, ένας άνθρωπος με ρώτησε για τους γονείς μου, για τα παιδικά μου χρόνια, για τα αδέλφια μου, για το Μπουένος Άιρες, για μια ζωή που μοιάζει να την έχει ζήσει κάποιος άλλος. Στην αρχή νόμιζα πως θα ήταν εύκολο να απαντήσω στις ερωτήσεις της. Μου έκανε εντύπωση που κοίταζε τα βιβλία μου, τις φωτογραφίες… Λεπτομέρειες που μετράνε όταν για πρώτη φορά θα μιλήσεις για τη δική σου ιστορία και όχι για τον Πλάτωνα, τον Μπόρχες, τον Καζαντζάκη ή τον Προυστ.

Ετσι, χωρίς να το καταλάβω, η Αλεξάνδρα κάθισε μπροστά μου με το μπλοκάκι της και με ρώτησε για τις ρίζες μου.

«Από πού να ξεκινήσει κανείς;» σκέφτηκα με αμηχανία. Το χαμόγελό της μου έδωσε δύναμη να επικαλεστώ τη μνήμη. Και σιγά

σιγά η συγκεχυμένη ύλη του παρελθόντος άρχισε να γίνεται αφήγηση. Η μνήμη γίνεται δημιουργός κι εσύ χαρακτήρας μιας μυθοπλασίας που είναι η ίδια η ζωή σου. Δεν υπήρχε πια το γραφείο.

Δεν υπήρχε συνέντευξη. Ήμασταν δύο γυναίκες που βαδίζαμε πάνω στο αναπόφευκτο χάσμα παρελθόντος και παρόντος έως ότου η δύναμη του λόγου γκρέμισε τις τελευταίες αντιστάσεις του χάσματος. Το παρελθόν έγινε παρόν. Ή το παρόν παρελθόν; Σ’ αυτόν τον ιδιαίτερο χωρόχρονο γεννήθηκε η πρώτη ματιά για τη ζωή και τον θάνατο. Οι απουσίες έγιναν παρουσίες. Το φαινομενικά ασήμαντο εξαιρετικά σημαντικό. Το πρώτο πρόσωπο τρίτο πρόσωπο. Η Δήμητρα συνάντησε επιτέλους την Περσεφόνη.

Ο κύκλος αποκαταστάθηκε.

«Έχουν περάσει είκοσι χρόνια από τότε που ήρθα στην Ελλάδα» σκεφτόμουν σήμερα το πρωί καθώς κατηφόριζα τη Διδότου. Ξαφνικά αισθάνθηκα μια παρουσία πίσω μου. Γύρισα την πλάτη και είδα εικόνες και πρόσωπα που είχαν αναστηθεί στη χθεσινή συζήτηση.

Δεν ήμουν μόνη πια. Και τώρα, καθώς ανοίγω την πόρτα του γραφείου, νιώθω το παρελθόν να γίνεται φωνή που υπαγορεύει χαμηλόφωνα αυτό το κείμενο. Σ’ ευχαριστώ πολύ, Αλεξάνδρα.

Η δύναμη του λόγου γκρέμισε τις τελευταίες αντιστάσεις του χάσματος. Το παρελθόν έγινε παρόν. Ή το παρόν παρελθόν; Σ’ αυτόν τον ιδιαίτερο χωρόχρονο γεννήθηκε η πρώτη ματιά για τη ζωή και τον θάνατο. Oι απουσίες έγιναν παρουσίες