Το new look του κλιματο-σκεπτικισμού
κλιματο-σκεπτικιστές αλλάζουν προβιά! Υιοθετούν new look και πλέον δεν αρνούνται ανοιχτά, παραπληροφορώντας, την κλιματική κρίση. Έχουν επιλέξει νέα επιχειρήματα με τον ίδιο στόχο: την υποβάθμιση της υπόθεσης του κλίματος. Αμφισβητούν έτσι τα μέσα και τις πολιτικές για τη μείωση των εκπομπών αερίων, που είναι η αιτία της υπερθέρμανσης του πλανήτη.
Πρόκειται για τον «σκεπτικισμό της απάντησης» και τον «σκεπτικισμό για τις λύσεις», που πλέον χρησιμοποιούνται για να υπονομεύσουν την υπόθεση της ανάγκης αντιμετώπισης της κλιματικής κρίσης. Επιστημονική έρευνα που δημοσιεύτηκε στις 18 Απριλίου στην εξειδικευμένη επιθεώρηση Communcations
Earth & Environment, που ανήκει στο περιοδικό Nature, ανέλυσε τον τρόπο που κάλυψαν την έκθεση για την κλιματική αλλαγή της Διακυβερνητικής Επιτροπής του ΟΗΕ για το Κλίμα, του 2021, 30 ειδησεογραφικές εκπομπές σε 20 κανάλια σε Αυστραλία, Βραζιλία, Σουηδία, Βρετανία και ΗΠΑ.
Μεταξύ των καναλιών αυτών ήταν το βρετανικό BBC, το ABC στην Αυστραλία, το NBC και το Fox News στην Αμερική. Η Αυστραλία, η Βρετανία και οι ΗΠΑ επιλέχθηκαν λόγω της μακράς τους παράδοσης στην άρνηση της κλιματικής κρίσης, ενώ η Βραζιλία και η Σουηδία συμπεριλήφθηκαν λόγω της πρόσφατης εμφάνισης σε αυτές του φαινομένου του κλιματο-σκεπτικισμού μέσω βασικών πολιτικών κομμάτων. Τα ευρήματα παρουσιάζουν μεγάλο ενδιαφέρον.
Πρώτον: Ακόμη και στα κανάλια χωρών που χαρακτηρίζονται παραδοσιακά από την άρνηση της κλιματικής αλλαγής διαπιστώθηκε περιορισμένη παρουσία τέτοιων απόψεων, κυρίως σε σύγκριση με την αντιμετώπιση που είχαν οι Εκθέσεις της Διακυβερνητικής Επιτροπής του ΟΗΕ το 2013 και το 2014.
Δεύτερον: Παρατηρείται «σκεπτικισμός της απάντησης» σε ορισμένα μεγάλης εμβέλειας κανάλια. Αλλά στις περισσότερες των περιπτώσεων επρόκειτο για ένα είδος σκεπτικισμού που εστίαζε σε συγκεκριμένα θέματα. Αντιθέτως, σε δεξιά κανάλια, όπως το βρετανικό GBTV, προβλήθηκαν απόψεις όπως εκείνη του Νάιτζελ Φάρατζ, που διατύπωσε το γνωστό επιχείρημα «ό,τι κι αν κάνουμε, η Κίνα πρέπει να κάνει περισσότερα από ό,τι εμείς». Το Fox News, που βρίσκεται στην... πρωτοπορία του κλιματο-σκεπτικισμού, συνεχίζει να ασκεί κριτική στη Διακυβερνητική Επιτροπή και να προβάλλει τους κλιματο-σκεπτικιστές, αλλά προωθεί παράλληλα και την άρνηση των απαντήσεων στην κλιματική κρίση, προβάλλοντας, για παράδειγμα, τον δήθεν περιορισμό των ατομικών ελευθεριών που αυτές συνεπάγονται κ.λπ. Τρίτον: Καταγράφηκε η ευρεία γκάμα των επιχειρημάτων υπονόμευσης των πολιτικών κατά της κλιματικής κρίσης που συναντώνται όχι μόνο σε συντηρητικής κατεύθυνσης κανάλια, αλλά και σε αρκετά ευρείας απεύθυνσης. Επιχειρήματα που σχετίζονται από το δήθεν υψηλό κόστος ανάληψης δράσης και μια άλλη εκδοχή του «whataboutism» -ναι, αλλά πρέπει πρώτα η Κίνα να κάνει πολύ περισσότερα κ.ο.κ.- ως τα υποτιθέμενα πλήγματα κατά της οικονομίας και της απασχόλησης από τις πράσινες πολιτικές, την αδυναμία λήψης μονομερών αποφάσεων όσο δεν υπάρχει παγκόσμια συμφωνία, τις προσωπικές θυσίες κ.ά. Συγκεκριμένα, το επιχείρημα του οικονομικού κόστους ανάληψης κλιματικής δράσης διατυπώθηκε στο 21% των εκπομπών των ευρείας απεύθυνσης καναλιών κι εκείνο για προσωπικές θυσίες επίσης σε 21%, δηλαδή στις 4 από τις 19 εκπομπές.
Τα ίδια επιχειρήματα, μαζί με εκείνο περί Κίνας, στα συντηρητικά κανάλια αναφέρθηκαν στο 55% των εκπομπών, στις 6 από τις 11 εκπομπές.
Απέναντι σε αυτό το new look του κλιματο-σκεπτικισμού ο επικεφαλής ερευνητής Ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο του Κάρντιφ Στιούαρτ Κάπστικ παρατήρησε ότι, ενώ μπορεί μια απάντηση να είναι η υποχρέωση που έχουμε ως πολίτες, κοινότητες και χώρες να μειώσουμε τις εκπομπές αερίων, υπάρχει, ωστόσο, και μία άλλη: «Να αγωνιζόμαστε και να υλοποιούμε πολιτικές για πιο δίκαιες και καλύτερες κοινωνίες που μπορούν να δημιουργηθούν από τις σωστές κλιματικές δράσεις».
* Η Ρένα Δούρου είναι μέλος της Πολιτικής Γραμματείας του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ., υπεύθυνη για το Περιβάλλον, την Κλιματική Αλλαγή και την Ενεργειακή Κρίση
Του ΒΑΓΓΕΛΗ ΧΕΡΟΥΒΕΙΜ