Μια βραδιά με τον Ομπάμα
Ο πρώην Πρόεδρος των ΗΠΑ, σε εμφάνιση σόου στο Βερολίνο, προειδοποίησε για τους κινδύνους του αυταρχισμού, της παρα
Με τον Μπάρακ Ομπάμα συμβαίνει περίπου αυτό που είχε συμβεί και με τον Μιχαήλ Γκορμπατσόφ. Κατά διαστήματα, και ειδικά μετά τη λήξη της θητείας τους, ήταν δημοφιλέστεροι στο Βερολίνο, και συνολικά στη Γερμανία, απ’ ό,τι στις ίδιες τις πατρίδες τους. Δεν ήταν λοιπόν και τόσο αναπάντεχο ότι ο πρώην Αμερικανός Πρόεδρος επέλεξε να τιμήσει την Παγκόσμια Ημέρα της Ελευθεροτυπίας με μια εμφάνιση στη γερμανική πρωτεύουσα, σε μια κατάμεστη αίθουσα χωρητικότητας 17.000 ανθρώπων και με το φθηνότερο εισιτήριο να ξεκινά από τα 61 ευρώ. Στις ΗΠΑ η πολιτική πάντα συνδύαζε το τερπνόν (χειροκρότημα) μετά του ωφελίμου.
Ηταν μια εκδήλωση αφιερωμένη στις «μεγάλες προκλήσεις του μέλλοντος», στο μοντέλο τηλεοπτικής νυ
χτερινής συζήτησης απέναντι σε έναν δημοσιογράφο της τηλεόρασης. Ο πρώην Πρόεδρος των ΗΠΑ παραδέχτηκε ότι ζούμε σε «χαλεπούς καιρούς», υπονοώντας όχι μόνο τον πόλεμο στην Ουκρανία, αλλά και τα φαινόμενα πόλωσης που ενισχύουν ακραίες φωνές στις χώρες του δυτικού κόσμου και διευρύνουν τα περιθώρια δράσης των ειδικών της παραπληροφόρησης να διαμορφώνουν την ατζέντα στον δημόσιο διάλογο.
Ισως η πιο χρήσιμη παρέμβασή του -που δεν αφορά μόνο τα σχέδια Τραμπ για ένα τείχος απέναντι στο Μεξικό, αλλά θα πρέπει να προβληματίσει, τουλάχιστον, και τους Ευρωπαίους- ήταν εκείνη για το μεταναστευτικό: «Η ιδέα να χτίσεις τείχη για να προστατευτείς από ορισμένους ανθρώπους δεν θα λειτουργήσει ποτέ. Αντιθέτως, πρέπει να χτίσουμε γέφυρες». Μια μέρα μετά, σε μια χώρα της Ε.Ε., τη Λιθουανία, που έχει φτιάξει έναν συνοριακό φράχτη μήκους περίπου 550 χιλιομέτρων και ύψους 4 μέτρων, εξοπλισμένο με
συρματόπλεγμα, έμπαινε σε ισχύ νόμος που χαρακτηρίζει νόμιμες τις επαναπροωθήσεις.
Ενας ευθαλής συνταξιούχος
Θα μπορούσε να αντιτείνει κανείς ότι ο Ομπάμα, στα 61 του χρόνια, ως πρώιμος συνταξιούχος, έχει βεβαίως την ευχέρεια να μιλά ελεύθερα. Και να καταναλώνει τον χρόνο του σε περιοδείες με το αζημίωτο, όπου μοιράζεται τις απόψεις του και τη σοφία του. Αυτή τη φορά η μίνι ευρωπαϊκή περιοδεία περιλάμβανε τη Ζυρίχη, το Άμστερνταμ και τελικά το Βερολίνο. Εκτός από μια συζήτηση σε γεύμα με τον καγκελάριο Όλαφ Σολτς, το ραντεβού που συζητήθηκε περισσότερο ήταν εκείνο με «μια φίλη από τα παλιά». Σε ένα ιταλικό εστιατόριο δείπνησε με την Άνγκελα Μέρκελ, τη γυναίκα που ανεπίσημα είχε χρίσει ως διάδοχό του «πλανητάρχισσα» όταν στις αρχές του 2017 αναγκάστηκε να παραδώσει τα κλειδιά του Λευκού Οίκου στον Ντόναλντ Τραμπ. Η εκτίμηση είναι αμοιβαία, όπως και οι εκκρεμότητες που άφησαν τελικά και οι δύο πίσω τους όταν αποχώρησαν από την πολιτική. Ίσως να μπορούσε να δει κανείς και εδώ ομοιότητες με τον Γκορμπατσόφ. Τόσο οι ΗΠΑ όσο και η Γερμανία, όπως και η Ρωσία, δεν πέρασαν σε μια καλύτερη φάση της Ιστορίας τους μετά την αποχώρηση ηγετών που τις στιγμάτισαν με τις αποφάσεις τους. Και οι τρεις αποδείχθηκαν μάλλον ανήμποροι να δικαιώσουν τις προσδοκίες που γέννησε η άνοδός τους στην εξουσία, αν και στην περίπτωση της Άνγκελα Μέρκελ αυτό φάνηκε λιγότερο «απότομα» σε σχέση με τους άλλους δύο.
Ο Ομπάμα δήλωσε τώρα ότι αυτό που του δίνει αισιοδοξία είναι η νέα γενιά, που τη συναντά παντού στα ταξίδια του. Ίσως να εννοούσε ότι από εκείνους που θεώρησαν πως άξιζαν τον κόπο τα 2.500 ευρώ, που απαιτούσε η θέση VIP, και μια selfie μαζί του απουσίαζαν οι νέοι άνθρωποι…
και της λογικής των φραχτών σε «καιρούς χαλεπούς»