Και να φαντάζομαι πώς θα είναι η μουσική της
ότι διαβάζοντας τα κείμενα που γράφτηκαν τότε, καταλαβαίνεις το σήμερα. Και έχει πέσει σε πολλά μέσα.
Πώς σκέφτηκες τη μουσική προσέγγιση της ταινίας;
Αυτό που αρχικά φανταζόταν ο Άρης ήταν πιο κοντά στην jazz. Επίσης, τα πλάνα που τραβάει είναι ατμοσφαιρικά, επομένως ήθελα κάτι που να αναδείξει την ατμόσφαιρα της εικόνας. Τέλος, ήθελα να υπάρχει και ένα στοιχείο ιαπωνικό. Επομένως, αυτά τα τρία στοιχεία μαζί μού υπαγόρευσαν τη μουσική προσέγγιση.
Συνήθως τα σάουντρακ δεν λειτουργούν αποκομμένα από την ταινία, όμως αυτό παίρνει μια άλλη μορφή αν το ακούσεις αποσυνδεδεμένο.
Αυτό συνέβη γιατί όταν ολοκλήρωσα τα μουσικά θέματα που είχα ετοιμάσει για την ταινία, αποφάσισα να τα κάνω κομμάτια και να φτιάξω ένα άλμπουμ μέσα από αυτά. Πήρα, ας πούμε, ένα θέμα με ένα σκέτο πιάνο, που εξυπηρετούσε κάτι συγκεκριμένο στην ταινία, και το έκανα να λειτουργεί από μόνο του. Επίσης, για τη σκηνή που αναφέρεται στη Χιροσίμα είχα μια νότα επαναλαμβανόμενη, πολύ βαριά, για το συναίσθημα. Αυτό δεν το έβαλα στον δίσκο γιατί δεν μου έβγαζε νόημα σαν ξεχωριστό κομμάτι. Ήθελα κατά την ακρόαση να λειτουργούν οι ιδέες και από μόνες τους. Βέβαια, έπαιξε ρόλο και το ότι είχα απόλυτη δημιουργική ελευθερία από τον Άρη, ο οποίος με εμπιστεύτηκε.
Είναι one man show η ζωντανή παρουσίαση του δίσκου ή θα έχεις μουσικούς μαζί σου;
Θα είμαστε τέσσερα άτομα στη σκηνή με συνθεσάιζερ και η Χριστίνα Μπλιούμπα στη βιόλα. Ο Δημήτρης Δερμάνης θα είναι στο πιάνο, ο Διονύσης Μόρφης στην κιθάρα και η Χριστίνα Μπλιούμπα στη βιόλα. Θα παίξουμε τη μουσική που βρήκε χώρο στον δίσκο, συν κάτι ακόμα. Και η περφόρμανς θα είναι συνδεδεμένη με την ταινία, που θα παίζει σε video wall πίσω.
Εχεις μπλέξει τα είδη, από την jazz και το dub μέχρι το blues. Ένιωσες ποτέ να χάνεσαι ανάμεσα στα genre που αναμειγνύεις; Οχι, γιατί ακούω πολλή και διαφορετική μουσική, και οι ετερόκλητες επιρροές μου βγαίνουν οργανικά. Ακούω και hip-hop, ακούω και jazz, αλλά θέλω να βάζω και ελληνικές μελωδίες μέσα σε αυτό που κάνω. Το τελευταίο τραγούδι, ας πούμε, έχει μπουζούκι. Έχω απενοχοποιήσει τις ταμπέλες.
Θα ήταν πολύ ωραίο να πάρει ένας Αμερικανός MC του hip-hop αυτό το υλικό και τις λούπες και να βάλει τα φωνητικά του επάνω.
Πραγματικά, θα ήταν πολύ ωραίο αυτό, και πρώτα απ’ όλους για εμένα που δεν το έχω φανταστεί έτσι. Υπάρχουν σκέψεις για το πώς θα κυκλοφορήσει στο μέλλον αυτό το υλικό και με ποιες μορφές, αλλά προς το παρόν επικεντρώνομαι στη ζωντανή παρουσίαση.
Ποιες ήταν οι άμεσες επιρροές που είχες όταν έγραφες τη μουσική;
Ακουγα πάρα πολύ τον Nils Frahm και τους Massive Attack. Έχω λατρεία γι’ αυτό το συγκρότημα, όπως και για τους Portishead και όλη τη σκηνή του Μπρίστολ. Άκουγα ακόμη και το hip-hop του Guru, των Roots και του Common. Δυστυχώς στην Ελλάδα, που δεν έχουμε μουσική βιομηχανία, χρειάζεται κόπος για να πείθεις διαρκώς τους πάντες. Δηλαδή, αυτό το υλικό θα μπορούσε να παιχτεί με μια φιλαρμονική ορχήστρα, κάτι που στο εξωτερικό θεωρείται απολύτως φυσιολογικό. Εδώ πρέπει να τους πείσεις ότι γίνεται ή να πεις ότι το έχει κάνει κάποιος σαν τον Wax Tailor. Οπότε, τους λες: Πάμε να αντιγράψουμε αυτό που έκανε ο Wax Tailor...
Σε πεισμώνει ή σε απελπίζει που δεν υπάρχει δισκογραφική και κρατική μέριμνα;
Δεν μπορώ να κάνω κάτι γι’ αυτό, οπότε είμαι ήρεμος. Είδαμε στην περίοδο της καραντίνας τι έζησαν οι καλλιτέχνες που έμειναν απροστάτευτοι. Αλλά και ο περισσότερος κόσμος δεν το αντιλαμβάνεται σαν κανονική δουλειά. Νομίζει ότι είσαι με τους φίλους σου και παίζεις. Είναι μια κουραστική και συχνά ψυχοφθόρα κανονική δουλειά. Σκέφτομαι πως ας είναι να κάνω λίγα πράγματα, αρκεί να με ικανοποιούν σε βάθος χρόνου. Όταν τελειώνω ένα άλμπουμ, πάντα σκέφτομαι αν σε 15 χρόνια από τώρα ακούγοντάς το θα μου αρέσει.
Υπάρχει μέλλον για τα σάουντρακ στην Ελλάδα; Είσαι αισιόδοξος;
Είμαι, γιατί οι ταινίες και οι σειρές στην Ελλάδα είναι σε πολύ καλό επίπεδο σε σχέση με το εξωτερικό. Στηρίζω πολύ τον νέο ελληνικό κινηματογράφο. Πρέπει τα νέα παιδιά να βρουν στήριξη και να μην παίρνουν τις επιχορηγήσεις μόνο τα μεγάλα ονόματα. Εγώ ιδανικά θα ήθελα να συνεχίσω να γράφω για ταινίες. Με τρελαίνει η ιδέα να μου δίνει κάποιος μια εικόνα και να φαντάζομαι πώς θα είναι η μουσική της. Ακόμα και αν ο σκηνοθέτης πει ότι δεν λειτουργεί. Είναι μια διαδικασία που μαθαίνω κι εγώ, μαθαίνει κι αυτός. Θεωρώ σημαντικό οι Έλληνες σκηνοθέτες να εμπιστεύονται τους ανεξάρτητους δημιουργούς για τη μουσική επένδυση. Και να τα ακούμε σε 15 χρόνια και να είμαστε χαρούμενοι με το αποτέλεσμα.