Το πιο απολαυστικό μυθιστόρημα του Τσαρλς Ντίκενς

Τα «Έγγραφα Πίκγουικ» του Τσαρλς Ντίκενς παραμένουν ακόμα και σήμερα ένα από τα πιο δημοφιλή αγγλικά μυθιστορήματα του 19ου αιώνα

* Η Αμαλία Σταθάκη είναι μεταφράστρια Τα

«Έγγραφα Πίκγουικ», το πρώτο από τα αριστουργήματα του Τσαρλς Ντίκενς, γράφτηκε όταν ήταν μόλις 24 ετών. Την εποχή εκείνη εργαζόταν ως κοινοβουλευτικός ρεπόρτερ, ενώ παράλληλα δημοσίευε σύντομα χιουμοριστικά κείμενα με θέμα τη ζωή στο Λονδίνο, χάρη στα οποία είχε αποκτήσει μια μικρή φήμη. Έτσι, οι εκδότες της εφημερίδας με την οποία συνεργαζόταν του ανέθεσαν τη συγγραφή χιουμοριστικών κειμένων, αυτή τη φορά με θέμα τη ζωή στην εξοχή, τα οποία θα πλαισίωναν κάποιες γκραβούρες. Κι έτσι γεννήθηκαν τα «Έγγραφα Πίκγουικ», με την πρώτη συνέχεια να κυκλοφορεί σε 400 τεύχη. Το έργο έγινε δεκτό με μεγάλο ενθουσιασμό, με αποτέλεσμα το τελευταίο τεύχος να φτάσει τα 40.000 αντίτυπα.

Ηταν πολλές οι αιτίες για την επιτυχία του έργου, με κυριότερη την αυτοπεποίθηση με την οποία ο Τσαρλς Ντίκενς αποφάσισε να αγνοήσει τις γκραβούρες και να επιβάλει τη δική του άποψη για το κείμενο, μολονότι, σύμφωνα με

τον βιογράφο του Τζον Φόστερ, στην αρχή δεν ήξερε ούτε ο ίδιος πώς θα εξελισσόταν η πλοκή και αυτοσχεδίαζε από μήνα σε μήνα, χωρίς να προλαβαίνει να οργανώσει τα επεισόδιά του σε μια λογική σειρά.

Από το δεύτερο κεφάλαιο κιόλας επικεντρώθηκε στις κωμικές περιπέτειες τεσσάρων γραφικών χαρακτήρων οι οποίοι ταξιδεύουν στην αγγλική ύπαιθρο, ενώ στο δέκατο κεφάλαιο εισήγαγε τον Σαμ Ουέλερ, τον μελλοντικό κόκνεϊ υπηρέτη του κυρίου Πίκγουικ, που γοητεύει με το κέφι του, τη λαϊκή σοφία του και την ικανότητά του να σώζει τον κύριό του από τις επικίνδυνες καταστάσεις στις οποίες μπλέκει εξαιτίας της καλοσύνης αλλά και της αφέλειάς του. Η σχέση τους, στο επίκεντρο της πλοκής, γίνεται μία από τις κυριότερες αιτίες της διαχρονικής επιτυχίας του έργου. Ομως το χιούμορ δεν εμποδίζει την ανάδειξη, έστω και ακροθιγώς, διαφόρων θεμάτων που αργότερα θα πάρουν πολύ μεγαλύτερη θέση στο έργο του Τσαρλς Ντίκενς, με καταγγελίες για τα κακώς κείμενα της κοινωνίας. Τα «Έγγραφα Πίκγουικ» παραμένουν ακόμα και σήμερα ένα από τα πιο δημοφιλή αγγλικά μυθιστορήματα του 19ου αιώνα. Στην Αγγλία υπάρχουν άνθρωποι που ακολουθούν τη φανταστική διαδρομή των τεσσάρων φίλων φιλοδοξώντας να ξαναζωντανέψουν τον κόσμο του μυθιστορήματος. Δεν πιστεύω ότι υπάρχει μεγαλύτερη απόδειξη από αυτή για τη διαχρονική απόλαυση που προσφέρει το συγκεκριμένο έργο στον αναγνώστη.

Ο Φερνάντο Πεσόα έγραψε ότι στενοχωριόταν που δεν θα ξαναδιάβαζε τα «Έγγραφα Πίκγουικ» για πρώτη φορά. Διαφωνώ. Χρειάστηκε να ξαναδιαβάσω πολλές φορές το κείμενο λόγω των δυσκολιών που συνεπάγεται η μετάφραση ενός κλασικού έργου εξαιτίας του σεβασμού με τον οποίο ο μεταφραστής οφείλει να το αντιμετωπίσει ώστε να μεταφέρει σωστά την ατμόσφαιρα και κυρίως το ύφος του συγγραφέα, αποφεύγοντας τις εύκολες λύσεις. Κάθε φορά ανακάλυπτα καινούργιους κρυμμένους θησαυρούς, με αποτέλεσμα να στενοχωρηθώ όταν κάποια στιγμή αναγκάστηκα, τελικά, να το αποχωριστώ.