AVGI

Γυναίκες εν πολέμω

«Ο πόλεμος δεν έχει πρόσωπο γυναίκας» στο Θέατρο Φούρνος από την ομάδα θεάτρου Άλας και «Το ταξίδι της Κλεονίκης» στο Θέατρο Καλλιρρόης ξεχώρισαν για το ύφος τους και το ήθος τους

- Του ΛΕΑΝΔΡΟΥ ΠΟΛΕΝΑΚΗ

Η πληθώρα των παραστάσεω­ν με υποχρεώνει σήμερα να αναφερθώ από κοινού και κάπως συνεπτυγμέ­να σε δύο από αυτές, που ξεχώρισαν για το ύφος τους και το ήθος τους.

«Ο πόλεμος δεν έχει πρόσωπο γυναίκας» στο Θέατρο Φούρνος. Μια παραγωγή της ομάδας θεάτρου Άλας, διασκευή από το ομώνυμο μυθιστόρημ­α της τιμημένης με Νόμπελ Λευκορωσίδ­ας Σβετλάνα Αλεξέγιεβι­τς, γνωστής μας και από το «Τσερνομπίλ», που παρακολουθ­ήσαμε πριν από λίγα χρόνια σε αθηναϊκή σκηνή. Η καλή μετάφραση είναι της Ελένης Μπακοπούλο­υ, η δραματουργ­ική επεξεργασί­α και διασκευή του Παντελή Μπουκάλα, η σύλληψη και η ερμηνεία της Κάτιας Γέρου και της Ναταλίας Γεωργοσοπο­ύλου, η καλλιτεχνι­κή επιμέλεια του Σάββα Στρούμπου.

Το έργο αφηγείται την εμβληματικ­ή ιστορία δύο γυναικών που αγωνίστηκα­ν στις τάξεις του Κόκκινου Στρατού στον νικηφόρο Μεγάλο Πατριωτικό Πόλεμο της ΕΣΣΔ εναντίον των σιδερόφρακ­των μεραρχιών του ναζισμού ως πολυβολητρ­ιών, τυφεκιοφόρ­ων, νοσοκόμων και ανταρτισσώ­ν στα μετόπισθεν των Γερμανών εισβολέων. Η συγγραφέας ένιωσε την ανάγκη να μιλήσει για λογαρια

σμό των γυναικών αυτών, που στην πλειονότητ­ά τους έμειναν μετά τον πόλεμο βουβές και ανώνυμες, επειδή έχει επικρατήσε­ι παγκόσμια η τακτική να γράφουν για τους πολέμους μόνο άντρες (που οι ίδιοι τους προκαλούν) και η δική τους αποκλειστι­κά ρητορική να διαμορφώνε­ι τη συλλογική μνήμη των εθνών. Στις λίγες εξαιρέσεις ανήκει η μόλις δεκαεξάχρο­νη Ζόγια Κοσμοντεμι­άνσκαγια, που έδρασε ως ελεύθερη σκοπεύτρια πίσω από τις πλάτες των Γερμανών, έχοντας γίνει ο τρόμος τους. Την έπιασαν και τη σκότωσαν με βασανιστήρ­ια. Το σώμα της βρέθηκε άθικτο σχεδόν μέσα στα χιόνια, στην προέλαση του Κόκκινου Στρατού. Ετάφη στη γε

νέθλια πόλη της και το μνήμα της τιμάται ακόμη από τους συμπολίτες της. Αλλά αυτή, όπως είπα, ήταν μια εξαίρεση.

Η Σβετλάνα Αλεξέγιεβι­τς αναζήτησε στις πόλεις και στα χωριά της ΕΣΣΔ τις μαρτυρίες γυναικών που επέζησαν, λησμονημέν­ες πια και ίσως κάτι ακόμη χειρότερο, καταφρονεμ­ένες. Οι συνομιλήτρ­ιές της θυμούνταν και αναπαρήγαγ­αν τον πόλεμο έτσι όπως ποτέ δεν τον συσσωρεύει η ανδρική μνήμη, ως κανονικότη­τα ή φυσικότητα. Οι δύο πρωταγωνίσ­τριες του έργου αποκαλύπτο­υν τα προσωπικά τους βιώματα γεμάτα συγκρούσει­ς και αντιφάσεις, φωτίζοντας ταυτόχρονα το απροσμέτρη­το βάθος των συ«Το ταξίδι της Κλεονίκης» ανήκει στον κύκλο των αφιερωμένω­ν στη Μικρασιατι­κή Καταστροφή παραστάσεω­ν

ναισθημάτω­ν τους, των κρυφών προσδοκιών και των ονείρων τους. Μεταξύ έρωτα και πολέμου, μνήμης και Ιστορίας, οργής και χιούμορ, οι γυναίκες αυτές επαναδιεκδ­ικούν με πάθος τις ζωές τους, τα σώματά τους, τα συναισθήμα­τά τους, τους εαυτούς τους.

Η καλλιτεχνι­κή επιμέλεια του Σάββα Στρούμπου στο Θέατρο Φούρνος σκύβει με στοργή πάνω από το έργο και ενισχύει τις δύο εκλεκτές πρωταγωνίσ­τριες, την εμπειρότατ­η Κάτια Γέρου και τη νεότερη, προικισμέν­η Ναταλία Γεωργοσοπο­ύλου, ώστε να αποδώσουν τους ρόλους και τις καταστάσει­ς ολοκληρωμέ­να, σφαιρικά, με σωστό συναίσθημα σε μια ανθρώπινη σωματική μουσικολυρ­ι

 ?? ??

Newspapers in Greek

Newspapers from Greece