Ενα γυναικείο, ιστορικό μυθιστόρημα
Η εκπληκτική πολυφωνική αφήγηση, μη προβλέψιμη και κάποιες φορές αιφνιδιαστική, για τη βιογραφία της Ντέιζι θα παρακολουθήσει τους ρυθμούς και τις γραμμές της ηρωίδας προκειμένου να «δείξει» τη χειροπιαστή πραγματικότητα αυτής της μιας ζωής
Τα «Πέτρινα Ημερολόγια» είναι ένα βιβλίο ποταμός, μια οικογενειακή σάγκα ή η ανατροπή της, μια αφήγηση-τόξο με πρωταγωνιστή τις εξελίξεις του περασμένου αιώνα, ένα προδρομικό λαμπρό δείγμα auto-fiction, ένα μυθιστόρημα γυναικείο και ιστορικό και μυθοπλαστικό - είναι πολλά πράγματα, αλλά δεν είναι ημερολογιακές καταγραφές, και μάλιστα σκαλισμένες στην πέτρα.
Θα μπορούσαμε να πούμε ότι είναι η ιστορία των ενενήντα σχεδόν χρόνων που πέρασε σ’ αυτή τη γη η Ντέιζι Γκούντγουιλ Φλετ. Μια «βιογραφία» που θέλει να είναι πιστή στο γράμμα και στο πνεύμα, πλούσια σε ουσία και καθημερινότητα, ζωντανή και γεμάτη αλήθεια και αλήθειες. Είναι μια αφήγηση αποφασισμένη να παρακολουθήσει τους ρυθμούς και τις γραμμές της ζωής όσο μπορεί πιο στενά - δεν διστάζει να συμπεριλάβει και αρχειακό ακόμα υλικό, προκειμένου να «δείξει» τη χειροπιαστή πραγματικότητα αυτής της μιας ζωής.
Σαν τη ζωή της ηρωίδας της είναι και η αφήγηση αυτή, επίσης μη προβλέψιμη, συχνά χαοτική, ακόμα συχνότερα τυχαία, κάποιες φορές αιφνιδιαστική, αλλά σταθερά και πάντα ενδιαφέρουσα. Και το πιο ενδιαφέρον σ’ αυτήν την «αυτο»βιογραφία είναι η πολυφωνία της. Γιατί όσα διαβάζουμε για την Ντέιζι δεν είναι μόνο οι δικές της μαρτυρίες, οι δικές της αναμνήσεις, τα δικά της όνειρα και οι δικοί της φόβοι για τη ζωή. Είναι κυρίως οι μαρτυρίες των άλλων, συγγενών, φίλων, γνωστών, ακόμα και ανθρώπων που μετά βίας συναντήθηκαν μαζί της - και είναι αυτές οι μαρτυρίες το ίδιο ισχυρές και σπουδαίες όσο και οι δικές της.
Αυτή η εκπληκτική πολυφωνία στη δόμηση και στη σύνθεση της ιστορίας μιας ζωής είναι που με μάγεψε από την αρχή. Γιατί τη βιογραφία της Ντέιζι την αφηγούνται δίπλα της, το ίδιο σημαντικοί μ’ αυτήν την ίδια, ένας σωρός άλλοι άνθρωποι - που καταθέτουν με ειλικρίνεια και σοβαρότητα τη δική τους αλήθεια. Φωνές τις οποίες η αφηγηματική ευφυΐα της συγγραφέως προικίζει με αξιοπιστία και εγκυρότητα: Διαβάζουμε όλους αυτούς που γνώρισαν άλλος πολύ κι άλλος λίγο τη Ντέιζι, και τους πιστεύουμε. Όπως πιστεύουμε και την ίδια.
Μόνο που, τελικά, με τις τόσο πολλές (και συχνά διαφορετικές ή και αντιφατικές μεταξύ τους) αλήθειες, η Αλήθεια φτάνει να διαγράφεται - περιγράφεται - καταγράφεται περισσότερο ως απουσία παρά ως παρουσία! Ακόμα και η Ντέιζι η ίδια «έχει θέματα» με την πιστή, αληθινή αποτύπωση των γεγονότων, μικρών και μεγάλων, στη ζωή της. Κάποια δεν μπορεί, κάποια δεν θέλει, κάποια δεν αντέχει να τα θυμάται. Για μένα αυτή η τρομερή και φοβερή παραδοχή, η απίστευτα σπαρακτική συνείδηση ότι ελάχιστα ελέγχουμε το αφήγημα της ζωής μας, η εντυπωσιακή γενναιότητα με την οποία η Ντέιζι (αλλά και η Carol Shields) εμπιστεύεται τη βιογραφία της και στους άλλους, αυτές οι ηρωικές επιγνώσεις είναι στην πραγματικότητα οι πρωταγωνίστριες των «Πέτρινων Ημερολογίων». Αυτές είναι οι πραγματικές αφηγηματικές φωνές που συναρπάζουν στα «Πέτρινα Ημερολόγια». Από την αρχή (από την «αναπάντεχη» γέννησή της, διότι ναι, ακόμα και κάτι τόσο προβλέψιμο όσο το τέλος μιας κύησης έρχεται σ’ αυτό το βιβλίο πραγματικά κι εντελώς απροσδόκητα, κεραυνός εν αιθρία) ως το τέλος (με την πολύ ξεχωριστή, τρομακτική αλλά και καταπραϋντική με τον τρόπο της πολυφωνία του θανάτου της) καταφέρνουν να διεκδικήσουν με πρωτοφανή τρόπο αυτό που λέμε αφηγηματική αλήθεια.