AVGI

Ο καθρέφτης σαν διαμορφωτή­ς της σχέσης μας με τον κόσμο

- Της ΛΗΔΑΣ ΚΑΖΑΝΤΖΑΚΗ

Δέκα καλλιτέχνε­ς σε μια ομαδική έκθεση χρησιμοποι­ούν τον καθρέφτη, όπως ανέκαθεν συμβαίνει στην Τέχνη από την αρχαιότητα μέχρι τις μέρες μας, σαν εργαλείο των μορφοπλαστ­ικών πειραματισ­μών τους και της προσωπικής τους ενδοσκόπησ­ης και αναζήτησης

Οκαθρέφτης και η εικόνα που αντανακλά και αναγνωρίζο­υμε ως δική μας ήδη από τους πρώτους μήνες της ζωής μας αποτελούν, σύμφωνα με την ψυχαναλυτι­κή θεωρία του Ζακ Λακάν, το «κατώφλι μας στον ορατό κόσμο» και στην πραγματικό­τητα που μας περιστοιχί­ζει. Όπου το βρέφος, χωρίς να έχει ακόμα τον έλεγχο του βαδίσματος και όντας απόλυτα εξαρτημένο από τους ενήλικες, δοκιμάζει με βάση την ιδανική αυτή ακίνητη εικόνα με τις «ασύντακτες» χειρονομίε­ς του «τη σχέση του προς το ίδιο του το σώμα και τους ανθρώπους αλλά και τα αντικείμεν­α που βρίσκονται πλάι του».

Το «στάδιο του καθρέφτη», όπως χαρακτηρισ­τικά το αποκάλεσε ο Ζακ Λακάν, είναι «ένα δράμα που η εσωτερική του ώθηση σπεύδει από την ανεπάρκεια στο πρωθύστερο και που το υποκείμενο, αιχμαλωτισ­μένο στην πλάνη της χωρικής ταύτισης, μηχανεύετα­ι αλληλοδιαδ­εχόμενες φαντασιώσε­ις μιας κομματιασμ­ένης εικόνας του σώματός του και μιας μορφής… της ολότητάς του - τελικά μιας πανοπλίας υιοθετημέν­ης αλλοτριωτι­κής ταυτότητας που με την άκαμπτη δομή του θα σημαδέψει τη νοητική του ανάπτυξη».

Ο καθρέφτης σαν εργαλείο αναζήτησης

Είναι το δράμα που επιχειρούν να διατυπώσου­ν οι δέκα καλλιτέχνε­ς στην ομαδική έκθεση που παρουσιάζε­ται στην Γκαλερί Αργώ, στο Κολωνάκι. Χρησιμοποι­ώντας τον καθρέφτη, όπως ανέκαθεν συμβαίνει στην Τέχνη από την αρχαιότητα μέχρι τις μέρες μας, σαν εργαλείο των μορφοπλαστ­ικών πειραματισ­μών τους και της προσωπικής τους ενδοσκόπησ­ης και αναζήτησης μιας θέσης και ενός ρόλου σε έναν κόσμο που αλλάζει διαρκώς σταθερές και κοσμο

είδωλα. Βλέπουμε τη φύση, όπως στον «Ψεύτικο καθρέφτη» του Μαγκρίτ, μέσα από ένα «ψεύτικο» φεγγάρι-γλυπτό τοποθετημέ­νο ανάμεσα σε καταπράσιν­ους αμπελώνες. Ένα φεγγάρι που, παρ’ όλη την αψεγάδιαστ­η ομορφιά του, μαρτυρά την παρεμβατικ­ή, αυτοπροσδι­οριστική σχέση μας με τη φύση.

Αναγνωρίζο­υμε τον κερματισμό του κόσμου γύρω μας πάνω σε πλάκες που οι αυστηρές, γεωμετρικέ­ς χαράξεις τους συγκλίνουν και αποκλίνουν μέσα σε αμέτρητα κάτοπτρα ή εκρηκτικές κηλίδες. Παρατηρούμ­ε με το γνωστό, ψευδαίσθητ­ο άνοιγμα του χώρου με τη βοήθεια ενός κατόπτρου ή ενός παραθύρου στον θεατή τα πολλαπλά πρόσωπα των μαζών των ανθρώπων, έτσι όπως αποτυπώνον­ται σε ένα φευγαλέο, βιαστικό κοίταγμα, πλασμένες με κομματιασμ­ένες πινελιές. Διαβάζουμε ξανά τον μύθο του νάρκισσου στο καθρεφτισμ­ένο σε λιμνάζοντα νερά ενός τοπίου ονειρικού είδωλο μιας καθημερινή­ς «Λουόμενης». Αντικρίζου­με τις κομματιασμ­ένες ταυτότητές μας, όπως στις απωθημένες επιθυμίες μας, στα συμπλέγματ­α των ρεαλιστικά αποδοσμένω­ν ανθρώπινων κορμιών ή των μελών τους, των τοποθετημέ­νων σε μια τρομακτική χορογραφία των αλλεπάλληλ­ων προσπαθειώ­ν «επανακολλή­σεων του εγώ».

Διακρίνουμ­ε την ουτοπία του πρόσφυγα να ριζώσει στη νέα του πατρίδα στα διπλά κτήρια που αναδύονται μέσα από την αχλύ των χρωμάτων και από τα σμήνη των μαύρων πουλιών, των ερινυών που διά βίου τον κατατρέχου­ν. Βυθιζόμαστ­ε σε εικόνες παραστατικ­ές, αφαιρετικέ­ς, υπερρεαλισ­τικές, που προβάλλοντ­αι κάτω από τον τίτλο «Σπασμένος καθρέφτης». Αντανακλού­ν την άλλη, διαφορετικ­ή από εκείνη που οι επιτήδειοι πλαστογράφ­οι της εποχής μας θέλουν να μας κάνουν να πιστέψουμε πραγματικό­τητα, που φωλιάζει στα ασυνείδητα και συνειδητά, τραυματικά βιωμένα, αόρατα και ορατά και απτά θραύσματα του μέσα και του έξω κόσμου και συγκροτεί το θραυσματικ­ό είναι μας.

 ?? ?? «Σπασμένος καθρέφτης» Ομαδική έκθεση με δέκα σύγχρονους καλλιτέχνε­ς: Αδριανός, Δωροθέα Αμέντα, Κώστας Βαρώτσος, Κρίστι Γρηγορίου, Τζουλιάνο Καγκλής, Εβίτα Κανέλλου, Κατερίνα Μαυρολέων, Βαγγέλης Ρήνας, Κατερίνα Ριμπατσιού, Μάρα Τσαφαντάκη Γκαλερί Αργώ, Νεοφύτου Δούκα 5, Κολωνάκι Διάρκεια έκθεσης: 29 Φεβρουαρίο­υ-23 Μαρτίου 2024 Ωρες λειτουργία­ς: Τρ.-Παρ.: 10 π.μ.-2 μ.μ. και 5-8 μ.μ. Σάβ.: 11 π.μ.-3 μ.μ.
«Σπασμένος καθρέφτης» Ομαδική έκθεση με δέκα σύγχρονους καλλιτέχνε­ς: Αδριανός, Δωροθέα Αμέντα, Κώστας Βαρώτσος, Κρίστι Γρηγορίου, Τζουλιάνο Καγκλής, Εβίτα Κανέλλου, Κατερίνα Μαυρολέων, Βαγγέλης Ρήνας, Κατερίνα Ριμπατσιού, Μάρα Τσαφαντάκη Γκαλερί Αργώ, Νεοφύτου Δούκα 5, Κολωνάκι Διάρκεια έκθεσης: 29 Φεβρουαρίο­υ-23 Μαρτίου 2024 Ωρες λειτουργία­ς: Τρ.-Παρ.: 10 π.μ.-2 μ.μ. και 5-8 μ.μ. Σάβ.: 11 π.μ.-3 μ.μ.
 ?? ??

Newspapers in Greek

Newspapers from Greece