«Παράθυρο» επιβαρύνσεων στο ρεύμα
Προβληματίζουν τα τεράστια ελλείμματα στους ειδικούς λογαριασμούς Υπηρεσιών Κοινής Ωφέλειας και ΑΠΕ που διευρύνονται, καθώς υπάρχει το ενδεχόμενο να κληθούν οι καταναλωτές να πληρώσουν το... μάρμαρο
Δ ιπλό είναι το μέτωπο των ελλειμμάτων στους ειδικούς λογαριασμούς Υπηρεσιών Κοινής Ωφέλειας (ΥΚΩ) και ΑΠΕ που εξακολουθούν να διευρύνονται, φτάνοντας σήμερα συνολικά σε πάνω από 400 εκατ. ευρώ, μια μαύρη τρύπα που δημιουργήθηκε κυρίως από την αφαίμαξη των δύο λογαριασμών για τις άκριτες επιδοτήσεις της κυβέρνησης στο ρεύμα, με βάση τα πανάκριβα τιμολόγια που ανακοίνωναν κάθε μήνα οι προμηθευτές. Θυμίζουμε ότι μέρος της χρηματοδότησης των δύο λογαριασμών (ΕΛΥΚΩ και ΕΛΑΠΕ) προέρχεται από τις αντίστοιχες ρυθμιζόμενες χρεώσεις που περιλαμβάνονται στους λογαριασμούς ρεύματος των καταναλωτών, δηλαδή χρεώσεις ΥΚΩ και ΕΤΜΕΑΡ (πρώην τέλος ΑΠΕ).
Για φέτος η Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων (ΡΑΑΕΥ) αποφάσισε οι σχετικές χρεώσεις να παραμείνουν αμετάβλητες για τους καταναλωτές (στο 0,017 ευρώ/κιλοβατώρα το ΕΤΜΕΑΡ και στο 0,0069 ευρώ/κιλοβατώρα οι ΥΚΩ), ενώ εισηγήθηκε να υπάρξει χρηματοδότηση των δύο λογαριασμών από άλλες πηγές, όπως ο κρατικός προϋπολογισμός, το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης (ΤΕΜ). Ζήτησε, πά
ντως, από το υπουργείο Ενέργειας για το ΕΤΜΕΑΡ, μετά το τέλος του πρώτου εξαμήνου, να της παράσχει τη δυνατότητα επικαιροποίησης της πρότασής της ανάλογα με την πορεία εσόδων-εξόδων του ΕΛΑΠΕ. Υπενθυμίζεται, επίσης, ότι ήδη από το 2022 έχει θεσμοθετηθεί από την κυβέρνηση η δυνα
τότητα αύξησης των χρεώσεων ΥΚΩ και μάλιστα της τάξης του 146% (για καταναλώσεις έως 1.600 κιλοβατώρες/τετράμηνο), που προς το παρόν έχει παγώσει.
Στο μεταξύ, ήδη αυξήθηκαν τα μερίδια των εσόδων από τους ρύπους για το 2024, καθώς βάσει της πρόσφατης απόφασης του ΥΠΕΝ ποσοστό 14,61% (από 3,8% πέρυσι) θα κατευθυνθεί στον Ειδικό Λογαριασμό ΑΠΕ, ενώ ένα ποσοστό 45,82% οδεύει στο ΤΕΜ, αν και πλέον δεν έχει το βάρος των οριζόντιων επιδοτήσεων.
Διεύρυνση ελλειμμάτων
Για τον ΕΛΥΚΩ το έλλειμμα φέρεται ότι ανέρχεται στο τέλος του 2023 στα 300 εκατ. ευρώ, ενώ υπολογίζεται ότι αντίστοιχη «τρύπα» θα προκύψει και για το 2024. Για τον ΕΛΑΠΕ, με εξαίρεση το κομμάτι που αφορά τα «νέα» έργα ΑΠΕ (από το 2021 και μετά), το έλλειμμα διαμορφώνεται το 2023 κοντά στα 97 εκατομμύρια, ενώ μένει να φανεί η εξέλιξή του φέτος.
Οι αρμόδιοι Διαχειριστές, ΔΕΔΔΗΕ (για τον ΕΛΥΚΩ) και ΔΑΠΕΕΠ (για τον ΕΛΑΠΕ), εκτιμούν ότι ο μεν πρώτος θα μείνει ελλειμματικός έως το τέλος της χρονιάς, ενώ ο δεύτερος θα μπορούσε ενδεχομένως και να αντιστραφεί εφόσον συντρέξουν συγκεκριμένες συνθήκες, κυρίως σε σχέση με την πορεία των τιμών στη χονδρεμπορική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας. Για τις ΥΚΩ η κυβέρνηση φέρεται ότι προκρίνει την κάλυψη μέρους του ελλείμματος του Ειδικού Λογαριασμού ακόμη και από τον κρα
τικό προϋπολογισμό, κατανέμοντας τις καταβολές σε τρία χρόνια (2024-2026), ενώ οι απομειώσεις που θα έφερναν στις χρεώσεις ΥΚΩ οι διασυνδέσεις των νησιών και κυρίως της Κρήτης εξανεμίζονται τουλάχιστον για την τριετία. Είναι προφανές ότι οι ίδιοι οι καταναλωτές χρηματοδότησαν μέρος των επιδοτήσεών τους στο ρεύμα...
Η αγωνία των προμηθευτών
Ο Ελληνικός Σύνδεσμος Προμηθευτών Ενέργειας (ΕΣΠΕΝ) επανήλθε στο θέμα με νέα επιστολή του προς την ηγεσία του ΥΠΕΝ, αναφερόμενος στην ελλειμματικότητα των λογαριασμών (που τοποθετεί συνολικά σε 440 εκατομμύρια) και στον ρόλο των προμηθευτών που εισπράττουν τις ρυθμιζόμενες χρεώσεις, μιλώντας για «δομική ασυμμετρία» ως προς τις συνθήκες του ανταγωνισμού στην προμήθεια. Ιδίως, όμως, επισημαίνει την ανάγκη άμεσης χορήγησης εργαλείων είσπραξης των ρυθμιζόμενων χρεώσεων από τους τελικούς καταναλωτές και μάλιστα προτείνει είτε την επαναφορά του δικαιώματος του παλαιού προμηθευτή να υποβάλλει εντολή αποκοπής για τις ληξιπρόθεσμες οφειλές των πελατών του είτε την ενημέρωση της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) σχετικά με το ύψος των ρυθμιζόμενων χρεώσεων που δεν έχουν καταβληθεί και την είσπραξη αυτών μέσω ΑΑΔΕ από τον τελικό καταναλωτή.
Στα 400 εκατ. ευρώ έφτασε η μαύρη τρύπα των δύο ειδικών λογαριασμών στο τέλος του 2023